ต้นฤดูใบไม้ร่วงปี 1944 หลี จวิ่นกวง ศิลปินนักดนตรีนักประพันธ์ ได้ประพันธ์บทเพลงนี้ขึ้นมาจากแรงบันดาลใจของเขาในค่ำคืนหนึ่งขณะทำงานอยู่ในห้องอัดเสียง ซึ่งร้อนอบอ้าว เมื่อถึงช่วงเวลาพัก หลี จวิ่นกวงจึงเปิดหน้าต่างระบายอากาศ ในตอนนั้นเองที่เขาได้กลิ่นหอมอ่อนๆ ของดอกไม้ในราตรี เคล้าคลอด้วยเสียงร้องของนกไนติงเกล กลายเป็นบรรยากาศที่รื่นรมย์จนต้องนำมาบรรยายออกเป็นเพลง เขาใช้เวลาตลอดทั้งคืนนั้นในการประพันธ์เพลงที่มีชื่อว่า เยี่ยไหลเซียง นี้ขึ้นมา แล้วจึงลองให้นักร้องที่มีชื่อเสียงในสมัยนั้น อาทิ โจว เสวียน(周璇) ,กง ชิวสยา(龚秋霞), เหยา ลี่(姚莉)ร้องดู แต่ปรากฏว่าด้วยความที่เพลงนี้มีความกว้างของระดับเสียงสูง-ต่ำที่ห่างกันมาก จึงหาคนร้องได้ยาก สุดท้าย หลี จวิ่นกวง จึงได้แต่พับเก็บเพลงนี้เอาไว้ก่อน ต่อมา หลี่ เซียงหลาน ซึ่งในตอนนั้นอายุ 24 ปี ได้มาพบเพลงนี้โดยบังเอิญขณะที่เข้ามาอัดเสียงเพลงประกอบภาพยนตร์เรื่องหนึ่งที่เธอแสดงนำ และเมื่อได้ทดลองร้องเพลงดังกล่าว ทั้งตัวเธอเองและผู้ที่ได้ฟังต่างยอมรับว่าเพลงนี้เหมาะกับเสียงของหลี่ เซียงหลานที่สุด หลี่ เซียงหลานจึงนำเพลงนี้มาร้องจนโด่งดัง และถือเป็นเพลงเอกประจำตัว รวมทั้งเป็นเพลงที่หนุนเสริมให้เธอก้าวขึ้นสู่จุดสูงสุดในอาชีพนักร้องเลยทีเดียว
ส่วนประวัติของ หลี่เซียงหลาน เธอเกิดเมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ 1920 ที่มณฑลเหลียวหนิง ประเทศจีน เดิมชื่อ Yamaguchi Yoshiko บรรพบุรุษชาวญี่ปุ่นอพยพมาตั้งรกรากที่เมืองจีนตั้งแต่ปี 1906 จากนั้นในปี 1933 เธอได้รับการอุปการะโดย "หลี่ จี้ชุน(李际春)" ผู้ซึ่งเป็นสหายชาวจีนของบิดา จึงได้เปลี่ยนชื่อเป็น หลี่ เซียงหลาน
ต่อมา ในปีเดียวกัน หลี่ เซียงหลาน ป่วยเป็นโรคปอด เพื่อฟื้นฟูสภาพร่างกายจึงได้มีโอกาสศึกษาการร้องเพลงสไตล์ตะวันตกจากอาจารย์ชาวรัสเซีย ซึ่งกลายเป็นการการเปิดประตูสู่เส้นทางในวงการบันเทิงของเธอ ประกอบกับในช่วงเวลานั้นญี่ปุ่นได้ครอบครองดินแดนแมนจูเรียของจีน(ปี 1931-1945) ทำให้สาวน้อยผู้มากความสามารถทางการแสดง ทั้งยังพูดได้ทั้งภาษาญี่ปุ่นและจีนอย่างเธอได้รับการสนับสนุนจากญี่ปุ่นให้เป็นนักร้องและนักแสดง โดยในปี 1937 หลี่ เซียงหลานได้เซ็นสัญญาเป็นนักแสดงในสังกัดบริษัท หม่านอิ้ง(满映) เพื่อแสดงละครที่ส่วนใหญ่กล่าวถึงความสัมพันธ์ของจีนและญี่ปุ่น อย่างไรก็ตาม ในการทำหน้าที่เป็นสะพานเชื่อมระหว่างสองชาตินั้น ด้านหนึ่งก็ทำให้เธอต้องพบความขมขื่นใจ เมื่อชาวจีนบางส่วนเห็นว่าเธอเป็นเครื่องมือให้ชาวญี่ปุ่นใช้เพื่อกลืนกินจีน ขณะที่ชาวญี่ปุ่นบางส่วนก็เห็นว่าเธอทำตัวเป็นคนจีนมากจนเกินไป
ปี 1945 ญี่ปุ่นแพ้สงคราม หลี่ เซียงหลานถูกทางการจีนสอบสวนเนื่องจากโดนกล่าวหาว่าเป็นชาวจีนแต่ทำตัวเป็นสายลับให้ญี่ปุ่น แต่ในท้ายสุดเธอพ้นข้อหาเนื่องเพราะแสดงข้อเท็จจริงที่ว่าเธอถือสัญชาติญี่ปุ่น จึงถูกส่งตัวกลับญี่ปุ่นในปี 1946 จากนั้นเธอยังคงทำงานในวงการบันเทิงญี่ปุ่นต่อไปในชื่อ Yoshiko Yamaguchi
นอกจากประเทศญี่ปุ่นแล้ว ในช่วงเวลาหนึ่ง หลี่ เซียงหลานได้มีโอกาสเป็นนักแสดงฮอลลีวู้ด จากนั้นปี 1951 จึงแต่งงานกับ Isamu Noguchi ศิลปินชาวญี่ปุ่น-อเมริกัน และหย่าขาดจากกันในปี 1956 ต่อมาในปี 1958 จึงแต่งงานอีกครั้งกับ Otaka Hiroshi ทูตชาวญี่ปุ่นและออกจากวงการบันเทิง นอกจากนี้ ในปี 1974 หลี่ เซียงหลาน ยังได้รับเลือกให้เป็นสมาชิกวุฒิสภาประเทศญี่ปุ่น ดำรงตำแหน่งอยู่ถึง 18 ปี(3 สมัย)
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าชาวจีนบางส่วนจะปฏิเสธความเป็นจีนในตัวของ หลี่ เซียงหลาน แต่ก็มิอาจปฏิเสธได้ว่าเธอเป็นนักร้องที่เปล่งประกายและมีความสามารถสูงยิ่งคนหนึ่ง อีกทั้งเพลง เยี่ยไหลเซียง ก็กลายเป็นบทเพลงอมตะที่ผู้คนยังคงระลึกถึงตลอดมา โดยนับกระทั่งถึงปัจจุบัน เพลง เย่ไหลเซียง ถูกนำมาร้องซ้ำแล้วมากกว่า 80 ฉบับ
เพลง "เยี่ยหลายเซียง" (ดอกราตรี)
《夜来香》
那南风吹来清凉
na4 nan2 feng1 chui1 lai2 qing1 liang2
น่าหนานเฟิงชุยไหลชิงเหลียง
ลมใต้พัดโชยเย็นชื่น
那夜莺啼声凄怆
na4 ye4 ying1 ti2 sheng1 qi1 chuang4
น่าเยี่ยอิงถีเซิงชีช่วง
เสียงนกไนติงเกลร้องคร่ำครวญหวนโหย
月下的花儿都入梦
yue4 xia4 de hua1er dou1 ru4 meng4
เย่ว์ซย่าเตอฮวาโตวรู่เมิ่ง
บุปผาอื่นล้วนหลับไหลใต้เงาจันทรา
只有那夜来香 吐露着芬芳
zhi3 you3 na4 ye4 lai2 xiang1 tu3 lu4 zhe fen1 fang1
จื่อโหย่วน่าเยี่ยไหลเซียง ถูลู่เจอะเฟินฟัง
มีเพียงดอกราตรี โชยกลิ่นกำจาย
*我爱这夜色茫茫
wo3 ai4 zhe4 ye4 se4 mang2 mang2
หวั่วไอ้เจ้อเยี่ยเซ่อหมังหมัง
ฉันรักยามค่ำคืนอันไร้ขอบเขต
也爱这夜莺歌唱
ye3 ai4 zhe4 ye4 ying1 ge1 chang4
เหยี่ยไอ้เจ้อเยี่ยอิงเกอชั่ง
และรักเสียงเพลงของนกไนติงเกล
更爱那花一般的梦
geng4 ai4 na4 hua1 yi4 ban1 de meng4
เกิ้งไอ้น่าฮวาอี้ปานเตอเมิ่ง
ยิ่งรักความฝันที่เป็นดั่งดอกไม้
拥抱着夜来香
yong1 bao4 zhe ye4 lai2 xiang1
ยงเป้าเจอะเยี่ยไหลเซียง
กอดกระหวัดเจ้าดอกราตรี
吻着夜来香**
wen2 zhe ye4 lai2 xiang1
เหวินเจอะเยี่ยไหลเซียง
จุมพิตเจ้าดอกราตรี
夜来香 我为你歌唱
ye4 lai2 xiang1 wo3 wei4 ni3 ge1 chang4
เยี่ยไหลเซียงหวั่วเว่ยหนี่เกอชั่ง
ดอกราตรี ฉันร้องเพลงเพื่อเธอ
夜来香 我为你思量
ye4 lai2 xiang1 wo3 wei4 ni3 si1 liang
เยี่ยไหลเซียง หวั่วเว่ยหนี่ซือเลี่ยง
ดอกราตรี ฉันคะนึงหาเธอ
啊~我为你歌唱我为你思量
a1 wo3 wei4 ni3 ge1 chang4 wo3 wei4 ni3 si1 liang
อา...หวั่วเว่ยหนี่เกอชั่ง หวั่วเว่ยหนี่ซือเลี่ยง
ฉันร้องเพลงเพื่อเธอ ฉันคะนึงหาเธอ...
ซ้ำ *-** 2 รอบ
夜来香 夜来香 夜来香…
ye4 lai2 xiang1...ye4 lai2 xiang1...ye4 lai2 xiang1
เยี่ยไหลเซียง...เยี่ยไหลเซียง...เยี่ยไหลเซียง
...ดอกราตรี...ดอกราตรี...ดอกราตรี
อธิบายศัพท์
夜来香(ye4 lai2 xiang1) แปลว่า ดอกราตรี
夜莺(ye4 ying1) แปลว่า นกไนติงเกล
啼(ti2) แปลว่า ร้องไห้
凄怆(qi1 chuang4) แปลว่า อนาถ ทุกข์ทรมาน รวดร้าวใจ
吐露(tu3 lu4) แปลว่า เปิดเผย พูดออกมา
芬芳(fen1 fang1) แปลว่า หอมหวล
茫茫(mang2 mang2) แปลว่า กว้างใหญ่สุดลูกหูลูกตา
思量(si1 liang) แปลว่า คิดใคร่ครวญ,คิดถึง
