เอเจนซี- ทางการจีนเริ่มโยกย้ายประชาชนครั้งมโหฬาร 330,000 คน ออกจากพื้นที่ในภาคกลางของประเทศ เพื่อผุดอภิมหาโครงการผันน้ำใต้สู่เหนือที่ล่าช้ามานาน เพื่อดูดน้ำไปหล่อเลี้ยงกรุงปักกิ่ง และกลุ่มเมืองยักษ์ใหญ่ในภาคเหนือที่แห้งแล้ง และกระหายน้ำอย่างหนัก
อภิมหาโครงการผันน้ำดังกล่าว หรือที่เรียกกันสั้นๆว่าโครงการผันน้ำใต้สู่เหนือ ที่รัฐบาลทุ่มทุนถึง 62,000 ล้านเหรียญสหรัฐ สูงกว่าสามเท่าตัว เทียบกับงบประมาณสร้างเขื่อนใหญ่ที่สุดในโลก คือ ซันเสีย (Three Gorges Dam)
ตามแผนฯ ได้กำหนดสร้างเส้นทางผันน้ำหลัก 3 เส้นทาง ซึ่งในแต่ละเส้นทางประกอบด้วยท่อขนส่ง และคลองขุด เพื่อผันน้ำจากบริเวณภาคกลาง ภาคใต้ และภาคตะวันตก ไปยังภาคเหนือ โดยเฉพาะกรุงปักกิ่ง และกลุ่มเมืองใหญ่
การเดินหน้าโครงการผันน้ำใต้สู่เหนือนี้ เป็นไปอย่างล่าช้า โดยเดิมนั้น จีนกำหนดเริ่มส่งน้ำจากเส้นทางหลักตอนกลางไปยังกรุงปักกิ่งในปี 2553 แต่ต้องเลื่อนไปเป็นปี 2557 สืบเนื่องจากปัญหาการโยกย้ายประชาชนออกจากพื้นที่ และความล่าช้านี้จะยิ่งสร้างความซับซ้อนในปัญหาขาดแคลนน้ำของภาคเหนือจีน
กลุ่มผู้เชี่ยวชาญโทษภาวะโลกร้อน ภัยแล้ง และความต้องการด้านบริโภคที่ขยายมากขึ้นในเขตเมืองที่กำลังบูม เป็นสาเหตุของวิกฤตขาดแคลนน้ำ
ปัจจุบัน จีนได้จัดแหล่งน้ำฉุกเฉินไปยังเขตกรุงปักกิ่งและรอบนอก โดยเจียดน้ำจากเขตที่แห้งเหือดในมณฑลเหอเป่ย ผันไปให้บรรดาเมืองที่เจริญกว่าเหล่านั้น ตามแผนฯ คาดว่าในปี 2557 จะมีการผันน้ำจากฉางเจียง (หรือแยงซีเกียง) และสาขาย่อยของฉางเจียง ราว 13,000 ล้านคิวบิกเมตร ส่งผ่านคลองส่งน้ำตอนกลางในแต่ละปี โดย 1 ใน 10 จะป้อนปักกิ่ง
นอกจากนี้ อุปสรรคในการสร้างเส้นทางผันน้ำตอนกลาง และตะวันออก ทำให้รัฐบาลต้องชะลอการก่อสร้างเส้นทางผันน้ำจากภาคตะวันตก ซึ่งเดิมกำหนดว่าจะเริ่มในปี 2010 หรือปีหน้า
อย่างไรก็ตาม กลุ่มวิพากษวิจารณ์เตือนว่า อภิมหาโครงการฯดังกล่าว นอกจากจะสร้างความเสียหายแก่สิ่งแวดล้อม ยังไม่สามารถดับกระหายของเหล่าเมืองยักษ์ใหญ่ที่เติบโตอย่างรวดเร็ว
และขณะนี้ ประชาชนกว่า 3 แสน คน ก็ต้องสังเวยแหล่งที่ทำกินเดิมแก่โครงการฯ ดังรายงานข่าวเมื่อวันอาทิตย์(18 ต.ค.) ว่า เจ้าหน้าที่ได้เริ่มโยกย้ายประชาชน 330,000 คน ที่อาศัยใกล้กับแหล่งเก็บน้ำตันเจียงโข่วในมณฑลภาคกลางของประเทศคือหูหนัน และเหอหนัน เพื่อก่อสร้างประตูน้ำ ทางระบายน้ำ สำหรับผันน้ำจากฉางเจียง และสาขาย่อย
ซินหัวอ้างแหล่งข่าวเจ้าหน้าที่ในมณฑลเหอหนัน ระบุการโยกย้ายคนออกจากพื้นที่ดังกล่าว จะเสร็จสมบูรณ์ในปี 2554 โดยรัฐบาลจะจ่ายค่าชดเชยสำหรับการสูญเสียทรัพย์สินที่เคลื่อนย้ายไม่ได้ และสร้างหมู่บ้าน กำหนดที่ทำกินแห่งใหม่ให้ชาวบ้าน อีกทั้งจ่ายงบฯอุดหนุนประจำปี 600 หยวน ต่อคน เป็นเวลา 20 ปี
อย่างไรก็ตาม ในต้นปี มีรายงานเผยว่า ชาวบ้านกลุ่มหนึ่งได้ร้องเรียนว่า เจ้าหน้าที่ได้บีบบังคับให้พวกเขาเซ็นชื่อในเอกสารตกลงการโยกย้าย และเสนอที่ทำกินที่มีขนาดเล็กกว่าครึ่งหนึ่งของที่ทำกินเดิมของพวกเขา
ทั้งนี้ จีนทุบสถิติกินขาดในเรื่องการโยกย้ายประชาชนออกจากพื้นที่เพื่อผุดอภิมหาโครงการฯ อาทิ การโยกย้ายประชาชน มากกว่า 1.4 ล้านคน เพื่อผุดโครงการเขื่อนซันเสียบริเวณตอนกลางของลำน้ำฉางเจียง ซึ่งต้องสร้างอ่างเก็บน้ำขนาดมหึมา ที่มีความยาวถึง 660 กิโลเมตร
