เอเอฟพี – เขตปกครองตนเองชาวอุยกูร์ซินเจียงร่วมฉลองการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนครบรอบ 60 ปี โดยผ่านร่างกฎหมาย ห้ามประชาชนพูดคุยกันเรื่องการแบ่งแยกดินแดนทางอินเตอร์เน็ต หากฝ่าฝืน มีความผิดทางอาญา
ร่างกฎหมายดังกล่าวผ่านการเห็นชอบโดยคณะกรรมาธิการถาวรของพรรคคอมมิวนิสต์ประจำสาขามณฑลซินเจียง สั่งห้ามประชาชนในภูมิภาคนี้ใช้อินเตอร์เน็ตเพื่อกระทำการใด ๆ อันเป็นการบ่อนทำลายความเป็นเอกภาพของชาติ, ยั่วยุปลุกปั่นการแบ่งแยกเชื้อชาติ หรือทำลายความไม่สงบในสังคม โดยกำหนดให้ผู้ให้บริการเครือข่ายอินเตอร์เน็ตของซินเจียงต้องติดตั้งระบบติดตามตรวจสอบ และรายงานผู้ที่ละเมิดฝ่าฝืนให้ทางการทราบ
แม้มิได้ระบุรายละเอียดบทลงโทษ แต่เห็นได้ชัดว่าจุดประสงค์ของร่างกฎหมายฉบับดังกล่าวเป็นการเปิดทางให้เจ้าหน้าที่สามารถจับกุมบุคคล ที่ส่งอีเมล หรือเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารผ่านเว็บไซต์ภายในภูมิภาคได้
“การเสนอ ‘ร่างกฎหมายส่งเสริมข้อมูลข่าวสาร’ เป็นเรื่อง ที่จำเป็น และเหมาะสมกับเวลา” ร่างกฎหมายระบุ
“ร่างกฎหมายฉบับนื้ทำให้มั่นใจได้ว่า จะสามารถควบคุมอาชญากรรมทางอินเตอร์เน็ตได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพในอนาคต”
ที่ผ่านมา ทางการจีนได้เข้ามาควบคุมการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารทางอินเตอร์เน็ต โดยจัดการบล็อกหลายเว็บไซต์ ซึ่งรวมทั้งเว็บไซต์เครือข่ายสังคม เช่น เฟซบุ๊ก, ทวิตเตอร์ และยูทู้ป นอกจากนั้น เจ้าหน้าที่ตรวจสอบข่าวสารในเว็บของจีนยังไม่อนุญาตให้เว็บค้นหาข้อมูลแสดงผลการค้นหาสำหรับหัวข้อ ซึ่งเป็นเรื่องล่อแหลมทางการเมืองอีกด้วย
ในร่างกฎหมายยังระบุว่า เมื่อคราวเกิดการจลาจลในเมืองอูหลู่มูฉี ซึ่งเป็นเมืองเอกของซินเจียงเมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม อันเป็นเหตุรุนแรงด้านเชื้อชาติครั้งเลวร้ายที่สุดในรอบหลายสิบปีนั้น พวกผู้ก่อการร้าย, พวกแบ่งแยกดินแดน และพวกหัวสุดโต่งทางศาสนาได้ใช้อินเตอร์เน็ต, โทรศัพท์ และการส่งข้อความทางโทรศัพท์มือถือ โหมกระพือข่าวลือ และความเกลียดชัง จนเหตุการณ์ลุกลามบานปลาย
แม้ทางการซินเจียงได้รีบตัดการใช้อินเตอร์เน็ตภายในภูมิภาคอย่างฉับไว และคุมเข้มการเข้า-ออกของข้อมูลข่าวสาร แต่ชุมชนชาวอุยกูร์พลัดถิ่นก็หันไปใช้เว็บไซต์ ที่แพร่ภาพวิดีโอ เช่น ยูทู้ป ลงภาพเหตุการณ์จลาจลได้อย่างรวดเร็วกว่าสื่อของรัฐหลายชั่วโมง
การผ่านร่างกฎหมายดังกล่าวเกิดขึ้น ก่อนหน้าที่จะมีการฉลองการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนครบรอบ 60 ปีในอีกไม่กี่วัน โดยจีนยังถือว่าเป็นการครบรอบ 60 ปีของ“การปลดปล่อย” ซินเจียงอีกด้วย
ชาวอุยกูร์ในมณฑลซินเจียงมากมายกล่าวหารัฐบาลจีนมานานหลายสิบปีแล้วว่า กระทำการกดขี่พวกตน และสนับสนุนการอพยพเข้ามาของชาวฮั่น ซึ่งเป็นสิ่งที่ชาวอุยกูร์ไม่ต้องการ
ด้านจีนเอง แม้กล่าวหาว่า เหตุจลาจลวุ่นวายในซินเจียงเป็นฝีมือของพวกแบ่งแยกดินแดน แต่ก็มิได้นำหลักฐานมายืนยัน