จีนรับรองแผนปฏิรูปเศรษฐกิจครั้งใหญ่ ไฟเขียวเกษตรกรซื้อขาย จำนองสิทธิที่ดิน

เอเจนซี-ผู้นำคอมมิวนิสต์จีน ไฟเขียวแผนปฏิรูปเศรษฐกิจครั้งใหญ่วานนี้ (12 ต.ค.) เปิดทางให้เกษตรกรซื้อขาย จำนองสิทธิการใช้ที่ดิน ขณะเดียวกัน ก็เป็นการส่งเสริมความปลอดภัยอาหารของประเทศด้วย

ความเคลื่อนไหวครั้งนี้ ยังเป็นส่วนหนึ่งของแพคเกจการปฏิรูปชุดใหญ่ ที่วางเป้าหมายลดช่องว่างรายได้ระหว่างเขตเมืองและชนบท ที่ขยายกว้างมากขึ้นนับตั้งแต่จีนหันมาดำเนินนโยบายเศรษฐกิจระบบตลาดตลอด 30 ปีที่ผ่านมานี้

ผู้นำพรรคคอมมิวนิสต์ ได้แก่สมาชิกจากคณะกรรมการกลางพรรคฯ และคณะกรรมการธิการควบคุมระเบียบวินัย และผู้นำคนสำคัญจำนวนหนึ่ง ได้เข้าร่วมการประชุมวางแผนประจำปีตั้งแต่วันพฤหัสฯ(9 ต.ค.) โดยมีประธานาธิบดีหู จิ่นเทาเป็นประธาน ที่ประชุมได้พิจารณาร่างข้อเสนอกฎหมายปฏิรูปที่ดินในชนบท ซึ่งนับเป็นการปฏิรูปเศรษฐกิจครั้งใหญ่สุดของประเทศในรอบหลายปีที่ผ่านมา

ภายใต้นโยบายใหม่ เกษตรกรชาวนาสามารถซื้อขาย เช่า และจำนองสิทธิการใช้ที่ดินของพวกเขา เพื่อสร้างผลประโยชน์กำไรในตลาดซื้อขายที่ดิน ถัง กั๋วอิ่ง นักวิชาการการพัฒนาชนบท ประจำสถาบันบัณฑิตยสถานแห่งชาติ

ถังชี้ว่า นโยบายใหม่นี้ จะช่วยเร่งการพัฒนาเขตเมือง โดยจะผลักดันให้เกษตรกรจำนานมากขึ้น โยกย้ายสู่เขตเมือง ขณะเดียวกัน ฟาร์มตามเขตชนบท จะมีขนาดใหญ่ขึ้น และหันมาใช้วิธีการทำเกษตรกรรมที่สมัยใหม่

หลังจากที่ร่างกฎหมายฉบับนี้ ผ่านไฟเขียวจากผู้นำคอมมิวนิสต์ ก็จะถูกยื่นเสนอสู่สมัชชาประชาชนแห่งชาติหรือรัฐสภาจีน ซึ่งจะพิจารณารับรองในการประชุมประจำปีเดือนมีนาคม ทั้งนี้ โดยประเพณี เมื่อร่างข้อเสนอกฎหมายผ่านผู้นำคอมมิวนิสต์ ซึ่งกุมอำนาจสูงสุดแล้ว ก็ฟันธงได้ว่ากฎหมายดังกล่าวได้คลอดแน่นอน เนื่องจากรัฐสภามักทำหน้าที่เป็นตรายาง ประทับตราเท่านั้น

นอกจากนี้ สื่อจีนชี้การพัฒนาอุตสาหกรรมฟาร์มขนาดใหญ่ ยังเป็นกุญแจสำคัญในการรักษานโยบายการพึ่งพาตัวเองในด้านการผลิตธัญหาร และเป็นหลักประกันการเลี้ยงประชาชน 1,300 ล้านคน

แพคเกจการปฎิรูป ยังรวมถึงการปรับนโยบายมหภาคสำหรับรับมือกับวิกฤตเศรษฐกิจโลก และภาวะชะลอตัวในภาคส่งออก

การหันมามุ่งภาคชนบท ยังเป็นการขานรับวาระครบรอบ 30 ปี ของการดำเนินนโยบายปฏิรูปและเปิดประเทศ ที่เริ่มในปี 1978 อย่างไรก็ตาม แผนปฏิรูปที่ผู้นำจีน กำลังถกเถียงอยู่นี้ ก็จะไม่ไปไกลถึงระดับแปลงกรรมสิทธิ์ความเป็นเจ้าของสู่เอกชน

ตามรัฐธรรมนูญของประเทศจีน ระบุกรรมสิทธิเหนือที่ดินทั้งหมดเป็นของรัฐ ในยุคเหมาผู้นำสูงสุดผู้กุมอำนาจเบ็ดเสร็จคนแรกแห่งสาธารณชนประชาชนจีน ได้บีบเกษตรกรให้เข้าร่วมระบบนารวม ซึ่งได้ผลักจีนสู่ความยากจนข้นแค้น และล้าหลัง กระทั่งในปี 1978 ผู้นำเติ้ง เสี่ยวผิงได้นำการปฏิรูประบบเศรษฐกิจตลาด พร้อมกับการปรับเปลี่ยนนโยบายที่ดินใหม่ โดยคืนที่ดินในระบบนารวม คืนสู่ชาวนารายบุคคล ปิดฉากการดำเนินระบบนารวมแบบเหมาอิสต์ ที่สร้างหายนะแก่ประเทศ

ปัจจุบันแปลงเกษตรกรรมทั้งหมดในจีน เป็นแปลงขนาดเล็ก โดยมีปัจเจกชนเป็นผู้ถือสิทธิการใช้ที่ดิน ปรากฎการณ์นี้ เป็นผลพวงจากการที่ชาวนานับร้อยล้านคนทิ้งบ้านนาสู่ตัวเมืองระหว่างที่จีนมุ่ง
พัฒนาเขตเมืองอย่างรวดเร็ว

นอกจากนี้ แม้การปฏิรูประบบตลาด ทำให้เศรษฐกิจประเทศเติบโตรวดเร็วอย่างน่ามหัศจรรย์ แต่ก็สร้างช่องว่างระหว่างกลุ่มชาวนา 800 ล้านคน และกลุ่มประชากรในเขตเมืองที่มั่งคั่งมากขึ้นทุกวัน จนกลายเป็นปัญหาที่ผู้กำหนดนโยบายปวดหัวมากที่สุดในขณะนี้

ช่วยคลี่คลายปัญหาข้อพิพาทที่ดิน

ข้อพิพาทการใช้ที่ดินในเขตชนบทจีน เป็นแหล่งจุดชนวนความวุ่นวายในสังคมแหล่งใหญ่ จากการเมินของหน่วยตำรวจจีน ระบุการประท้วงและจลาจลในชนบท ทวีจำนวนนับพันครั้งในแต่ละปี โดยมีสาเหตุใหญ่มาจากข้อพิพาทการใช้ที่ดิน ซึ่งเกษตรกรชาวนามักกล่าวหาว่าเจ้าหน้าที่คอรัปชั่น และฮุบสิทธิการใช้ที่ดินอย่างผิดกฎหมาย

อีกด้านหนึ่ง เกษตรกรจำนวนมากก็ทิ้งที่ดิน เข้าไปหางานทำตามเขตเมืองต่างๆ แต่พวกเขาก็อยู่ในบัญชีกลุ่มเกษตรกรภายใต้นโยบายควบคุมประชากร เกษตรกรที่อพยพสู่เมืองเหล่านี้ มักทำงานในโรงงาน ที่ให้ค่าจ้างต่ำ หรืองานก่อสร้าง

กลุ่มสนับสนุนการปฏิรูปที่ดินชี้ว่าข้อเสนอการเปลี่ยนแปลง จะช่วยให้เกษตรกรมั่งมีมากขึ้น และเพิ่มความมั่นคงในสิทธิเหนือที่ดิน ซึ่งจะกระตุ้นให้เกษตรกรลงทุนในฟาร์มเกษตรกรรมและเพิ่มผลผลิต

ในปี 2002 จีนได้ผ่านกฎหมาย อนุญาตการซื้อขายที่ดินอย่างจำกัดระหว่างเกษตรกรรายบุคคล แต่จำกัดการซื้อขายระหว่างเกษตรกรกับกลุ่มบริษัท

สำหรับการปฏิรูปครั้งนี้ จะช่วยให้เกษตรกรสามารถถ่ายโอนสิทธิการใช้ที่ดินของพวกเขาได้ง่ายมากขึ้น ซึ่งเป็นมาตรการที่จำเป็นในสถานการณ์ที่เกษตรกรจำนวนมาก ไปเป็นแรงงานอพยพในเมือง ขณะที่ธรรมนูญไม่อนุญาตสิทธิความเป็นเจ้าของเอกชน และที่ดินในชนบทยังอยู่ในมือของผู้นำระดับในท้องถิ่น เจ้าหน้าที่เผยการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ จะอนุญาตให้เกษตรการสามารถทำสัญญาเช่า ซื้อขายสิทธิเหนือที่ดิน ระยะเวลา 30 ปี กับบุคคลหรือบริษัท