วิทยุการบินฯ พัฒนาระบบสนับสนุนการจัดการจราจรทางอากาศตามแนวทาง TBO และเข้าร่วมสาธิตการบิน Multi-Regional TBO ครั้งแรกของโลก ตามแนวทาง ICAO เชื่อมต่อข้อมูลอัตโนมัติ เพิ่มประสิทธิภาพ ลดการใช้น้ำมันเชื้อเพลิง
วันที่ 15 มิ.ย. 2566 บริษัท วิทยุการบินแห่งประเทศไทย จำกัด (บวท.) สาธิตการบิน Multi-Regional TBO ซึ่งเป็นการบินโดยการจัดการจราจรทางอากาศรูปแบบใหม่ตามแนวคิดขององค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (ICAO) โดยนายณพศิษฏ์ จักรพิทักษ์ กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ บวท. กล่าวว่า Trajectory-Based Operation หรือ TBO เป็นแนวคิดในการจัดการจราจรทางอากาศรูปแบบใหม่ที่เปลี่ยนจากการสื่อสารด้วยเสียงเป็นการแลกเปลี่ยนข้อมูลแบบดิจิทัลผ่านระบบอัตโนมัติ โดยหน่วยงานผู้ให้บริการการเดินอากาศ (Air Navigation Service Providers: ANSPs) และสายการบิน จะวางแผนการบินร่วมกันตลอดเส้นทางบิน ผ่านการแลกเปลี่ยนข้อมูลที่จำเป็นและเป็นประโยชน์ต่อการตัดสินใจด้วยระบบอัตโนมัติที่เชื่อมต่อกัน
บวท.ได้พัฒนาระบบขึ้นเพื่อร่วมทดลองและสาธิตการบินตามแนวคิด TBO นี้ โดยมีหน่วยงานที่เข้าร่วม ได้แก่ องค์การบริหารการบินแห่งสหรัฐอเมริกา (Federal Aviation Administration : FAA) สำนักงานการบินพลเรือนญี่ปุ่น (Japan Civil Aviation Bureau: JCAB) สำนักงานการบินพลเรือนสิงคโปร์ (Civil Aviation Authority of Singapore: CAAS) และ Boeing
การสาธิตได้เริ่มทำการบินจากซีแอตเทิลไปโตเกียว จากนั้นบินจากโตเกียวผ่านกรุงเทพฯ ไปลงที่สิงคโปร์ ต่อมาบินออกจากสิงคโปร์มาลงที่กรุงเทพฯ แล้ว บินกลับซีแอตเทิล การสาธิตครั้งนี้เป็นการบินตามแนวคิด TBO ที่ครอบคลุมหลายภูมิภาคครั้งแรก และจะนำผลการสาธิตเสนอแก่ ICAO เพื่อเป็นข้อมูลสำหรับนำไปพัฒนาและใช้เป็นมาตรฐานสากล ทั้งด้านเทคนิคและด้านวิธีปฏิบัติ
นายณพศิษฏ์กล่าวว่า TBO เป็นเป้าหมายการพัฒนาตามแนวคิดการจัดการจราจรทางอากาศสากล (Global Air Traffic Management Operational Concept) ของ ICAO ซึ่งการเชื่อมต่อข้อมูลอัตโนมัติระหว่างระบบการจัดการจราจรทางอากาศที่หน่วยงานผู้ให้บริการ การเดินอากาศของแต่ละประเทศพัฒนาขึ้น จะทำให้สามารถเข้าถึงข้อมูลได้ง่ายขึ้น ช่วยทำให้การวางแผนและการจัดการจราจรทางอากาศมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น มีความคล่องตัวมากขึ้น ทันท่วงทีมากขึ้น ช่วยทำให้การวางแผนและการจัดการจราจรทางอากาศมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น ลดความล่าช้า ลดการใช้น้ำมันเชื้อเพลิง เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (Sustainable ATM) และพร้อมรองรับความหลากหลายของประเภทอากาศยาน รวมถึงปริมาณการจราจรทางอากาศที่เพิ่มสูงขึ้น
ด้าน Dr. Patty Chang-Chen, Vice President & General Manager of Boeing Research & Technology กล่าวว่า การเชื่อมต่อข้อมูลและแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกัน ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลเส้นทางบิน ข้อมูลการใช้ห้วงอากาศ สภาพอากาศ ทำให้สามารถวางแผนการบินให้สอดคล้องกับปัจจัยแวดล้อมที่เกี่ยวข้องได้ดีขึ้น ช่วยยกระดับความปลอดภัย และเพิ่มประสิทธิภาพในการทำการบินและช่วยลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ โดยการดำเนินการตามแนวคิด TBO จะเป็นการสนับสนุนการพัฒนาอุตสาหกรรมการบินในอนาคต โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเอเชีย/แปซิฟิก ซึ่งเป็นภูมิภาคที่มีการเติบโตอย่างรวดเร็ว
ในส่วนของประเทศไทย Boeing มองว่ามีโครงสร้างพื้นฐานการขนส่งทางอากาศที่เข้มแข็ง TBO จะช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการรองรับ (Capacity) และเพิ่มประสิทธิภาพ (Efficiency) การจัดการจราจรทางอากาศและการเติบโตของอุตสาหกรรมอย่างยั่งยืน (Sustainable Aviation) ต่อไป
