นางสาวสรินพร จิวานันต์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท เอ็นไวโร (ไทยแลนด์) จำกัด ในเครือบริษัท อินเด็กซ์ ครีเอทีฟ วิลเลจ จำกัด (มหาชน) บริษัทวิจัยยักษ์ใหญ่ระดับโลก โดยมีสำนักงานใหญ่อยู่ที่นิวยอร์ค และอีกหลายสาขาทั่วโลก ได้วิเคราะห์ความตื่นเต้นจากการเปิดตัวของ Metaverse ที่จะมาเปลี่ยนไลฟสไตล์ของคนรุ่นใหม่ ชนิดช็อกวงการการตลาด กับ 4 เทรนด์ที่ทำให้ธุรกิจต้องปรับเปลี่ยนรูปแบบการดำเนินธุรกิจให้ทันความต้องการของผู้บริโภค
เทรนด์ 1 : โลกทิพย์ (อยากอยู่บนโลกปลอมมากกว่าโลกจริง) Seem - Real Universe
ผู้บริโภค 56% ยังกังวลเรื่องโควิดที่ไม่รู้จักจบสิ้น การใส่หน้ากากตามที่สาธารณะ สะท้อนให้รู้สึกถึงความไม่ปลอดภัย ความกลัว และไม่น่าอยู่ คนส่วนใหญ่มีความหวังอยากเห็นสังคมที่น่าอยู่กว่านี้ โดยกว่า 80% อยากเห็นสังคมที่สวยงาม ไร้โรค ไร้มลพิษ แต่เมื่อมันเกิดในโลกจริงไม่ได้ จึงขอย้ายไปอยู่โลกทิพย์ดีกว่า กว่า 76% สนใจจะเข้าไปอยู่บนโลกทิพย์ที่ไม่ใช่โลกจริง อย่าง Metaverse มาก โดยเฉพาะในกลุ่ม Gen Z และ กลุ่ม LGBTQ+ ที่กว่า 90% รอคอยการมาของโลกทิพย์ โดย 80% กล่าวว่าโลกทิพย์ สามารถสร้างฝัน สร้างโลกจิตนาการขึ้นมาใหม่เอง และสามารถเป็นอีกคนที่เราฝันอยากเป็นได้ ซึ่งไม่สามารถทำได้ในโลกจริง โลกทิพย์จึงเป็นอีกโลกที่ผู้บริโภครู้สึกอยู่ได้อย่างปลอดภัย สามารถปลดปล่อยจากภาวะความเครียดที่เจอในโลกจริงทุกวันนี้ที่เต็มไปด้วยความดราม่า เรื่องหดหู่ และกฎระเบียบ ประเพณีเดิม ๆ ผู้บริโภคมีแนวโน้มที่จะหลอมรวมโลกบนสังคมออนไลน์เข้าเป็นหนึ่งเดียวโดยมีวัฒนธรรมใหม่ ๆ ร่วมกัน โดย 72% ไม่ให้ความสำคัญกับขนบประเพณีดั้งเดิม อยากสร้างวัฒนธรรมที่คนรุ่นใหม่ยอมรับร่วมกันมากกว่า โดยความแตกต่างระหว่างวัฒนธรรม เชื้อชาติ ศาสนาจะน้อยลง ส่งผลให้โลกทิพย์อาจจะมีค่านิยม ธรรมเนียมที่ออกแบบกันเองและโดนใจคนรุ่นใหม่
นักจิตวิทยา ได้ทำการศึกษาว่าการใช้ร่างอวตารทดแทนตัวตนจริง สามารถเปลี่ยนความคิด และ พฤติกรรมได้ในโลกจริง เช่น การใช้ร่างอวตารที่สูง จะทำให้เราเกิดความรู้สึกมั่นใจในโลกจริง การใช้ร่างอวตารที่งดงาม มีเสน่ห์ ทำให้เราเป็นคนที่เข้าสังคมได้เก่งขึ้นในโลกจริง การใช้ร่างอวตารที่แข็งแรง ทำให้เรามีพฤติกรรมการกิน และการออกกำลังที่ดีขึ้น ดังนั้นพฤติกรรมผู้บริโภคจะยิ่งซับซ้อนขึ้น รสนิยมในการบริโภคสินค้า และพฤติกรรมในโลกจริงเปลี่ยนไป การจะศึกษาพฤติกรรมผู้บริโภคไม่เพียงแต่ต้องศึกษาทั้งตัวจริงที่อยู่บนโลกจริง แต่ยังต้องศึกษาตัวตนในร่างอวตารอีกด้วย
เทรนด์2 : อิ่มทิพย์Seem- RealRecreation
ทุกวันนี้ผู้บริโภคได้ซึมซับการใช้ชีวิตไปกับโลก Digital มากกว่า Physical โดยใช้เวลาว่างเพลิดเพลินไปกับโลกดิจิตอล เช่น เล่นFacebook, Instagram, TikTok และYoutubeประมาณ 70%โดยเฉพาะช่วง Work from home ซึ่งมากกว่าบนโลก Physical เช่นเดินห้าง ทำสวนที่ใช้เวลาประมาณ30% ทำให้คุ้นชินกับการผ่อนคลายจิตใจแบบที่ไม่ได้ออกไปข้างนอก เช่นเดียวกัน นี่เป็นเหตุผลว่าทำไมเด็กรุ่นใหม่ชอบเล่นเกมส์ ทุกวันนี้มีจำนวนเกมส์เมอร์ถึง 2.5พันล้านคน ซึ่งโดยจิตวิทยาแล้ว สามารถทำให้รู้สึกผ่อนคลายได้เช่นกัน และกว่า 60%ที่คิดว่าโลกทิพย์จะสามารถสร้างประสบการณ์ของชีวิตที่เราอยากทำและทำกิจกรรมท่องเที่ยวได้อย่างปลอดภัย เช่น โดดบันจี้จัมพ์ ที่ไม่กล้าทำในชีวิตจริง ในเดือนเมษายน2020 ที่ผ่านมา มีคนดูคอนเสิร์ตที่เป็น Virtual ของ TravisScott จำนวนมากถึง27ล้านคน มากกว่าจำนวนคนที่ไปดูคอนเสิร์ตWoodstockถึง67เท่า
ดังนั้นการผ่อนคลาย หรือ หาประสบการณ์รูปแบบใหม่ในโลกทิพย์อาจจะกระทบการท่องเที่ยวหรือธุรกิจค้าปลีก บริการต่าง ๆ แม้กระทั่งอาหารเพราะผู้บริโภคต่อไปนี้สามารถรู้สึกเติมเต็ม อิ่มทิพย์ได้โดยไม่ต้องลุกไปไหน
เทรนด์3:สวยทิพย์Seem- Real Beauty
Seam- RealBeautyเป็นเทรนด์ที่มาแรง เพราะคนรุ่นใหม่มีแนวโน้มจะใช้ชีวิตบนโลกทิพย์มากขึ้น และความสวย หล่อ จากการทำศัลยกรรมอาจไม่นิยมอีกต่อไป เมื่อเราสามารถสร้างร่างทิพย์ที่งดงามอย่างที่อยากเป็น โดย57%กล่าวว่าสามารถใช้แอพแต่งให้สวยในโลกทิพย์ได้ โดยสนใจใช้แอพมากกว่าการทำศัลยกรรมเพราะมีแนวโน้มการออกข้างนอกไปเจอตัวเป็นๆ น้อยลงซึ่งจะเปลี่ยนนิยามความงามในรูปแบบใหม่ไปเลยและสั่นสะเทือนวงการแฟชั่น ความงาม อย่างแน่นอน โดยจะส่งผลเชื่อมโยงมายังรสนิยมบนโลกจริง เช่น เทรนด์การแต่งหน้า แต่งตัว แบบอวตาร นอกจากนี้แนวโน้มนี้อาจทำให้คนรุ่นใหม่ย้ายการจับจ่ายไปใช้บนโลกทิพย์ ที่ช่วยเติมเต็มความฝัน และ เติมเต็มความรู้สึกดีๆ ทางจิตวิญญาณที่หาไม่ได้ในโลกจริง
Forbesรายงานว่าการใช้จ่ายซื้อไอเทมต่าง ๆ สูงขึ้นถึง 50% เป็น 1.2 หมื่นล้านเหรียญ ในช่วงปี 2019 - 2020
-23% ของผู้บริโภคมีการใช้จ่ายซื้อไอเทมให้ร่างอวตารของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นเสื้อผ้า หน้า ผม และของจุกจิกอื่นๆ
-33% ของผู้บริโภค ยินดีที่จะจ่ายค่าไอเทม สูงถึง 300-1,500 บาทต่อเดือน
-22% ยินดีจะใช้สูงถึง 15,000 บาทต่อเดือน
-2% กล่าวว่าอาจใช้สูงกว่า 15,000 บาทต่อเดือน
เทรนด์4:รักทิพย์Seem- Real Relation
51%อยากเจอเพื่อนใหม่ ๆ แบบไม่จำกัด เชื้อชาติ ศาสนาและภาษาในโลกทิพย์การมีความสัมพันธ์แบบVirtualนี้ทำให้เรามีปฎิสัมพันธ์กันเหมือนประสบการณ์จริง โดยสามารถเชื่อมโยงกับสิ่งรอบตัวได้โดยไม่ต้องออกไปเจอกันตัวเป็น ๆต่อไปนี้เราสามารถมีความสัมพันธ์แบบที่เราต้องการได้ตามใจฝัน ไม่ว่าจะเป็นรูปร่าง หน้าตา นิสัย และรูปแบบการคบหา เสมือนกระโดดเข้าไปเป็นพระเอก นางเอกในหนัง โดยไม่ต้องมาเจอสารพัดปัญหาที่ทำให้ความสัมพันธ์ทุกวันนี้ย่ำแย่
หลักฐานจากการสแกนสมองด้วยfMRIเพื่อเปรียบเทียบระหว่างปฎิสัมพันธ์บนโลกจริงและโลกเสมือน พบว่ามีความซับซ้อนมากอย่างไรก็ดี การทดลองส่วนใหญ่พบว่าปฎิสัมพันธ์บนโลกทิพย์ที่สร้างประสบการณ์ได้เสมือนจริงสามารถกระตุ้นเซลล์ประสาท ไม่ต่างจากปฎิสัมพันธ์แบบตัวเป็น ๆดังนั้นรูปแบบความรักที่เปลี่ยนไป ทำให้เราอาจจะเห็นคนโสดมากขึ้น ความต้องการมีครอบครัวที่น้อยลง ปัญหาโรคติดต่อน้อยลง และหวังว่าปัญหาสุขภาพจิตใจ โรคซึมเศร้าอาจจะดีขึ้น
การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมครั้งใหญ่กำลังจะเกิดขึ้น พฤติกรรมผู้บริโภคจะยิ่งมีความซับซ้อนขึ้นไปอีก เหมือนสมัยกับการเข้ามาของอีคอมเมิร์ส ที่ส่งผลกระทบต่อพฤติกรรมผู้บริโภคชนิดหน้ามือเป็นหลังมือ มารอลุ้นกันค่ะว่าต่อจากนี้โลกจะเปลี่ยนไปอย่างไร.
