“สศอ.” เร่งศึกษาแนวทางการเตรียมศักยภาพแรงงานในภาคอุตสาหกรรมรองรับความต้องการในอีก 5 ปีข้างหน้า ให้สอดคล้องกับความต้องการตลาดและแก้ไขปัญหาขาดแคลนแรงงานในภาคอุตสาหกรรม ชี้ภาครัฐต้องเร่งพัฒนาระบบโครงข่ายทักษะบุคลากรแห่งชาติ ผ่าน Cyber Platform เพื่อรองรับเศรษฐกิจ 4.0
นายอดิทัต วะสีนนท์ รองผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม (สศอ.) เปิดเผยว่า จากการที่ World Economic Forum (WEF) จัดอันดับดัชนีความสามารถทางการแข่งขันระดับโลกปี 2562 ซึ่งไทยอยู่อันดับที่ดีขึ้นมาเป็นอันดับ 38 จากเดิมอันดับ 40 แต่ก็พบว่าประเทศคู่แข่งมีคะแนนมากกว่าไทย ประกอบกับคะแนนด้านทักษะของไทยลดลงกว่าเดิม ดังนั้น สศอ.จึงเร่งทำการศึกษาแนวทางการเตรียมแรงงานในภาคอุตสาหกรรมเพื่อรองรับกับการเปลี่ยนแปลงและสอดคล้องกับความต้องการแรงงานของภาคอุตสาหกรรมไทยทั้งในปัจจุบันและแนวโน้มในระยะ 5 ปีข้างหน้า โดยการศึกษาจะทำทั้งภาพรวมและรายสาขาโดยเฉพาะสาขาที่มีความสำคัญต่อการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย
ทั้งนี้ ในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา (ปี 2557-2561) ผลิตภาพแรงงานโดยรวมของประเทศไทยที่แสดงถึงประสิทธิภาพในการทำงานของปัจจัยการผลิตด้านแรงงานสำหรับใช้เปรียบเทียบผลงานทางด้านเศรษฐกิจมีการขยายตัวเฉลี่ย4.46% แต่ทว่าผลิตภาพแรงงานโดยรวมของประเทศอาจไม่สามารถเติบโตไปได้มากกว่านี้ถ้าหากไม่มีการดำเนินการหรือออกมาตรการใดๆ เนื่องจากแนวโน้มปัญหาต่างๆ ที่ทวีความรุนแรงขึ้น เช่น การประสบปัญหาการขาดแคลนแรงงาน อัตราค่าแรงงานที่เพิ่มสูงขึ้นเป็นภาระแก่ผู้ประกอบการ ทักษะทางด้านภาษาและดิจิทัลของแรงงาน รวมถึงแรงงานมีทักษะไม่ตรงกับความต้องการของตลาดที่อุตสาหกรรมหรือภาคบริการต่างๆ ที่จะพัฒนาไปสู่ธุรกิจที่ใช้เทคโนโลยีเพิ่มขึ้น
นอกจากนี้ จากผลการศึกษาเรื่องผลิตภาพแรงงานในรายอุตสาหกรรมต่างๆ พบว่าในช่วง 7 ปีที่ผ่านมามีกลุ่มอุตสาหกรรมสำคัญ 15 กลุ่ม หรือจำนวนกว่า 38 ผลิตภัณฑ์ เช่น อุตสาหกรรมเหล็กและเหล็กกล้า ผลิตภัณฑ์ยาง ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ ฯลฯ ที่ผลิตภาพแรงงานขยายตัวน้อยกว่า2.5 %ต่ำกว่าเกณฑ์ชี้วัดตามแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ (พ.ศ. 2561-2580) ดังนั้น ประเทศไทยจำเป็นต้องดำเนินการเตรียมกำลังแรงงานให้มีความสอดรับกับการเกิดอุตสาหกรรมที่มีความสมัยใหม่เพื่อที่จะสามารถรองรับการขยายตัวทางด้านเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมสมัยใหม่
อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันแม้จะมีหลายหน่วยงานที่มีบทบาทในการยกระดับทักษะแรงงาน อาทิ สถาบันคุณวุฒิวิชาชีพ กรมพัฒนาฝีมือแรงงาน ฯลฯ แต่ยังขาดหน่วยงานที่จะบูรณาการพัฒนาฝีมือแรงงานทั้งระบบเพื่อรองรับนวัตกรรมและเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลง ภาครัฐจึงจำเป็นต้องเร่งพัฒนาระบบโครงข่ายทักษะบุคลากรแห่งชาติ (National Reskill Platform : NRP) ผ่าน Cyber Platform ที่เชื่อมโยงข้อมูลการพัฒนาทักษะแรงงาน การรองรับมาตรฐานอาชีพ สิทธิประโยชน์และฐานข้อมูลด้านแรงงาน (National Skill Big Data) พร้อมสร้างคุณค่าให้กับประกาศนียบัตรโดยให้สิทธิประโยชน์ต่างๆ ซึ่งอาจจะเริ่มต้นจากภาครัฐก่อน เช่น การนำร่องในเขตพื้นที่นิคมอุตสาหกรรมทั่วประเทศ 53 แห่ง เพื่อสร้างมาตรฐาน ยกระดับทักษะบุคลากรในภาคอุตสาหกรรมให้รองรับระบบเศรษฐกิจ 4.0
อย่างไรก็ตาม การพัฒนาแรงงานภาคอุตสาหกรรม ภาครัฐไม่สามารถดำเนินการเพียงลำพังได้ จำเป็นต้องได้รับความร่วมมือจากผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายทั้งจากภาครัฐ ภาคเอกชนและสถาบันการศึกษา เพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาเตรียมศักยภาพแรงงานในภาคอุตสาหกรรมไทยให้เกิดผลในทางปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม