“สงกรานต์” นับเป็นเทศกาลสำคัญของไทย แม้จะผ่านข้ามเวลามาสู่ยุคใดก็ตาม ยังคงเป็นเทศกาลที่ทุกครัวเรือนให้ความสำคัญ เพราะไม่ได้เป็นเพียงแค่เทศกาล แต่ยังเป็นวันของครอบครัวด้วย บางครอบครัวยังถือว่าเป็นวันแห่งการพักผ่อนประจำปี ในการพาครอบครัวไปพักผ่อนตามสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ และต้องจากบ้านเป็นระยะเวลานาน สร้างความกังวลอยู่ไม่น้อย ปัจจุบันเป็นยุค 4.0 เราก็ใช้ชีวิต แบบ 4.0 กับอุปกรณ์เทคโนโลยีต่างๆ ที่เข้ามามีบทบาทในการเติมเต็มความปลอดภัยให้เราได้คลายกังวล แต่ควรต้องรู้ก่อนที่จะ “วางใจ” เมื่อปิดบ้านยาวหลายวัน กับการฝากบ้านไว้กับเทคโนโลยี
ยูพีเอส (UPS) หรือ อุปกรณ์สำรองไฟ สิ่งหนึ่งที่สำคัญสำหรับบ้านยุค 4.0 ที่มีอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์หลายชิ้นที่นำมาช่วยอำนวยความสะดวก เพราะเมื่อเกิดไฟดับ อุปกรณ์เหล่านั้นจะไม่สามารถใช้งานได้เลย ยูพีเอสจึงเป็นสิ่งแรกที่ต้องตระเตรียมเอาไว้ ช่วยให้สามารถวางใจได้ว่าอุปกรณ์ไอทีต่างๆ จะมีพลังงานหล่อเลี้ยงอย่างต่อเนื่อง ส่วนจะต้องเตรียมเอาไว้กี่ตัวนั้น ขึ้นอยู่กับขนาดของ UPS และจำนวนอุปกรณ์ที่จะนำมาต่อเชื่อม รวมไปถึงผู้ใช้งานต้องประเมินความเสี่ยงในพื้นที่นั้นๆ ว่าถ้าไฟดับโดยปกติจะดับประมาณกี่นาที อย่างไรก็ตาม การเลือกยูพีเอสควรเลือกแบบที่ได้มาตรฐานสากล มีตัวปรับแรงดันไฟฟ้า ป้องกันไฟกระชาก เพื่อถนอมอุปกรณ์ไฟฟ้าให้ใช้นานๆ ถ้ามี PowerChute™ Personal Edition จะช่วยให้เราสามารถควบคุมและตรวจสอบสถานะของ UPS ผ่านคอมพิวเตอร์ได้ ตัวอย่างเช่น ยูพีเอสของ APC จากชไนเดอร์ อิเล็คทริค จะมีซอฟต์แวร์ PowerChute™ Personal Edition มาให้ หรือสามารถดาวน์โหลดได้ฟรี ดังนั้น UPS ที่มีความฉลาดจะมีบทบาทสำคัญสำหรับบ้านยุค 4.0 และเพื่อให้อุปกรณ์อัจฉริยะต่างๆ ดำเนินการได้โดยไม่สะดุด เช่น ไวไฟเราเตอร์ หากมีการสะดุดเมื่อไหร่ อุปกรณ์อื่นๆ ก็จะสะดุดตามเช่นกัน
“ไวไฟเราเตอร์” อุปกรณ์อัจฉริยะต่างๆ เช่น กล้อง IP Camera ในปัจจุบันล้วนต้องต่อเชื่อมกับอินเทอร์เน็ต และมาแสดงผลในสมาร์ทโฟนหรือแทปเล็ต เพื่อให้สามารถสั่งงานและมอนิเตอร์ได้อย่างใกล้ชิดและเรียลไทม์ ดังนั้น ก่อนปิดบ้านยาวควรมีการปิด พักเครื่องไวไฟเราเตอร์สักครู่แล้วค่อยเปิดขึ้นใหม่ ป้องกันปัญหาเครื่องร้อนจนแฮงก์ไปเองในระหว่างที่ไม่อยู่บ้าน ที่สำคัญควรมีการติดตั้งผ่านอุปกรณ์สำรองไฟ หรือ UPS เพื่อให้เครื่องไวไฟเราเตอร์สามารถปล่อยสัญญาณไวไฟได้อย่างต่อเนื่องแม้ช่วงเวลาไฟดับ และเพื่อให้อุปกรณ์ไฮเทคอื่นๆ ที่ต้องสื่อสารผ่านไวไฟสามารถรับสัญญาณได้ตลอดเวลา
“กล้องวงจรปิด” ในปัจจุบันหาซื้อง่ายและเป็นที่นิยมโดยเฉพาะ IP Camera เพราะติดตั้งได้สะดวก สามารถดูข้อมูลที่ไหนก็ได้แบบเรียลไทม์ ทำให้เราสามารถตรวจตรารอบบ้านได้แม้อยู่ห่างไกล เพราะหากไฟดับเราจะไม่สามารถมอนิเตอร์ได้ ดังนั้น กล้องวงจรปิดจึงเป็นอีกอุปกรณ์หนึ่งที่ต้องติดตั้งผ่าน UPS เพื่อให้มีพลังงานหมุนเวียนอยู่ตลอด และควรตรวจเช็กการเชื่อมต่อ ทดสอบดูผ่านสมาร์ทโฟนเพื่อให้แน่ใจว่าทำงานได้ 100 เปอร์เซ็นต์ก่อนออกจากบ้าน
เครื่องให้อาหารสัตว์อัตโนมัติ เป็นอุปกรณ์อีกทางเลือกหนึ่งของคนรักสัตว์ ที่จำเป็นต้องให้อยู่บ้านเพียงลำพัง โดยไม่ต้องกังวลเรื่องอาหารด้วยเทคโนโลยีในปัจจุบันอุปกรณ์เหล่านี้สามารถสั่งงานเพื่อให้อาหารผ่านสมาร์ทโฟนได้ บางรุ่นมาพร้อมความสามารถให้ผู้ใช้งานหรือเจ้าของพูดคุยกับสัตว์เลี้ยงได้ และเพื่อความแน่ใจว่าเครื่องจะไม่ทำงานผิดพลาดควรมีการตรวจเช็กความพร้อมของอุปกรณ์และปริมาณอาหารให้เพียงพอ รวมถึงตรวจเช็กแบตเตอรี่ที่มาพร้อมเครื่องให้เรียบร้อย และเพื่อป้องกันความผิดพลาด ควรติดตั้งยูพีเอสเอาไว้ก่อนกับอุปกรณ์ไวไฟเราเตอร์ในบ้าน
เครื่องปั๊มออกซิเจนสำหรับสัตว์น้ำ หากใครเลี้ยงปลาตู้ราคาแพง ควรตรวจเช็คระบบการผลิตออกซิเจนและสายยางให้ดีว่าไม่มีอะไรเข้าไปติด เครื่องปั๊มไม่มีเสียงดังจนผิดสังเกต ถ้าเป็นไปได้ควรต่อเชื่อมกับยูพีเอส เมื่อเกิดกรณีไฟดับ ไฟตก ที่สำคัญควรถามผู้เชี่ยวชาญว่าเครื่องปั๊มออกซิเจนที่ใช้ เหมาะกับ UPS รุ่นใด และควรประเมินถึงระยะเวลาในการสำรองไฟด้วย
ระบบรดน้ำต้นไม้อัตโนมัติ และ อุปกรณ์ตั้งเวลารดน้ำต้นไม้อัตโนมัติ สำหรับบ้านที่มีสวนสุดรัก แม้อากาศในประเทศไทยจะเดาได้ยากว่าหน้าร้อนจะมีฝนตกไหม แต่เราคิดไว้ก่อนว่าฝนคงไม่ตก เราจะได้เตรียมการตั้งเวลาให้เครื่องรดน้ำอัตโนมัติรดน้ำในช่วงเวลาที่เราต้องการได้ ซึ่งอาจต้องตรวจสอบหัวจ่ายน้ำมีอะไรอุดตันไหม ระบบตั้งเวลาใช้งานดีอยู่ไม่ติดขัด
ระบบสัญญาณกันขโมย เป็นอีกระบบที่มีการพัฒนาถึงขั้นแจ้งเตือนผ่านทางสมาร์ทโฟน รวมไปถึงรองรับซิมการ์ด หรือเชื่อมต่อผ่านสัญญาณไวไฟได้ ปัจจุบันมีการนำมาขายอย่างแพร่หลาย ระบบจะส่งเสียงดังหรือให้แสงสว่างเมื่อมีบางสิ่งบางอย่างวิ่งผ่านเซ็นเซอร์ หรือคุยตอบโต้กับผู้บุกรุก โดยก่อนจะปิดบ้านระยะเวลานาน ควรตรวจสอบระบบเหล่านี้ รวมถึงแบตเตอรี่ให้พร้อมใช้ในช่วงเวลาที่เราไม่อยู่ นอกจากการเลือกใช้ระบบสัญญาณกันขโมย เราอาจสร้างวิธีการของเราเพื่อหลอกมิจฉาชีพว่าอยู่บ้านได้เช่น ตั้งเวลาเปิด/ปิดทีวี ม่านไฟฟ้า หรือเปิดเพลงเสียงให้ดังควบคู่กันไปอีกด้วย
ระบบควบคุมบ้านอัจฉริยะ หรือโฮมออโตเมชัน นับเป็นระบบที่เหมาะสำหรับบ้านยุค 4.0 ที่ต้องการฟังก์ชั่นการทำงานที่หลากหลายด้วยการเชื่อมโยงอุปกรณ์อัจฉริยะต่างๆ เข้าด้วยกันสามารถดูผ่านแอปพลิเคชันเดียวได้เลย ให้ความครบเครื่องเรื่องความสะดวกและความปลอดภัยในการจัดการบ้านยุคดิจิตอล ผู้ใช้สามารถสั่งเปิด-ปิด ตั้งค่าให้อุปกรณ์ต่างๆ ทำงานได้อัตโนมัติ และควบคุมเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ ผ่านสมาร์ทโฟน แท็บเล็ต ได้ เช่น ระบบแสงสว่าง เครื่องปรับอากาศ เครื่องเสียง สมาร์ททีวี ชุดโฮมเธียเตอร์ ระบบม่าน กล้อง CCTV หรือ IP Camera ระบบกันขโมย และอุปกรณ์ไฟฟ้าต่างๆ พร้อมความสามารถในการเชื่อมต่อและทำงานผสานร่วมกับระบบเซ็นเซอร์ต่างๆ และอุปกรณ์อื่นๆ ได้อีกด้วย เช่นเครื่องให้อาหารสัตว์ หรือจะเพิ่มเติมเทคโนโลยีบางส่วนเพื่อพูดคุย แบบเห็นหน้ากับสัตว์เลี้ยงของตนเอง เมื่อเวลาคิดถึง เพื่อให้สัตว์เลี้ยงไม่เหงา อีกทั้งยังง่ายในการตรวจสอบสถานะความปลอดภัยได้แบบเรียลไทม์ เช่น เมื่อไม่อยู่บ้าน แต่มีคนมาเยี่ยม จะมีข้อความแจ้งเตือนเข้ามายังสมาร์ทโฟน หรือแท็บเล็ต เราสามารถดูผ่านระบบออนไลน์ได้เลย ขณะที่ผู้มาเยี่ยมจะพูดคุยกับเราผ่านวิดีโอดอร์โฟน ระบบควบคุมการเข้าออกบ้าน นอกจากนี้ หากขณะที่เราไม่อยู่บ้านและมีผู้บุกรุก เราก็จะรู้ได้ในทันที ซึ่งฟังก์ชันการทำงานต่างๆ ยังสามารถเพิ่มเติมได้ตามความต้องการ
เทคโนโลยีเหล่านี้หลายท่านอาจจะมองว่ายุ่งยากและจะวางใจได้แค่ไหน แต่สำหรับระบบควบคุมบ้านอัจฉริยะ เช่น Wiser Home Control ของชไนเดอร์ อิเล็คทริค ผู้ต้องการใช้งานสามารถแจ้งความต้องการของท่านกับผู้วางระบบได้ว่าต้องการให้เทคโนโลยีต่างๆ เข้ามาช่วยในเรื่องใดบ้าง ซึ่งเป็นการง่ายกว่าที่ต้องศึกษาเทคโนโลยีด้วยตัวเองที่มีมากมายในยุค 4.0 นี้