กรมการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา จัดทำมาตรฐาน 4Q เพื่อดึงให้ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมท่องเที่ยว เน้นสินค้าและบริการที่ถูกกฎหมาย ราคาเป็นธรรม ถูกสุขลักษณะ และมีความปลอดภัย ตั้งเป้าผู้ประกอบการเข้าร่วม 10,000 ราย ภายใน 3 เดือน ระหว่าง ธ.ค. 59 - ก.พ. 60 โดยจะนำรายชื่อผู้ประกอบการที่ผ่านเกณฑ์ส่งให้คู่ค้าในต่างประเทศ สถานทูต และให้การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ทำการตลาดให้
น.ส.วรรณสิริ โมรากุล อธิบดีกรมการท่องเที่ยว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา เปิดเผยว่า การดำเนินงานของกรมการท่องเที่ยวในปี 2560 จะมีความเข้มข้นมากขึ้นในเรื่องของการส่งเสริมให้ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมท่องเที่ยวได้เข้าสู่มาตรฐานมากขึ้น โดยขณะนี้ได้จัดทำโครงการรับรองมาตรฐานขั้นพื้นฐาน (4Q) ตามที่คณะกรรมการนโยบายการท่องเที่ยวแห่งชาติ (ท.ท.ช.) ที่มี พล.อ.ธนะศักดิ์ ปฏิมาประกร รองนายกรัฐมนตรี เป็นประธาน ได้มอบหมายให้กรมการท่องเที่ยว ดำเนินการ และเป็นไปตามนโยบายของ นางกอบกาญจน์ วัฒนวรางกูร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา เสร็จสิ้นแล้ว เพื่อเป็นการสร้างแรงจูงใจให้ผู้ประกอบการเข้ามาสู่กระบวนการขอใบรับรองคุณภาพขั้นพื้นฐานได้ 10,000 ราย ภายใน 3 เดือน คือ ธ.ค. 2559 และ ม.ค.- ก.พ. 2560
ขณะเดียวกัน การปรับเป็น 4Q เพื่อให้ผู้ประกอบการสามารถเข้าสู่มาตรฐานได้ง่ายขึ้น และเป็นขั้นแรกในการพัฒนาตนเองไปสู่ Thailand Tourism Standard ซึ่งเป็นมาตรฐานในระดับสากลด้วย เมื่อผู้ประกอบการได้รับมาตรฐาน 4Q ซึ่งถือเป็นมาตรฐานเบื้องต้นแล้ว กรมการท่องเที่ยวจะนำรายชื่อสถานประกอบการต่าง ๆ ส่งให้คู่ค้าในต่างประเทศ สถานทูต และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) นำไปทำการตลาดให้
ทั้งนี้ การรับรองมาตรฐานขั้นพื้นฐาน (4Q) จะเน้นสินค้าและบริการที่ถูกกฎหมาย ราคาเป็นธรรมถูกสุขลักษณะ และมีความปลอดภัย เพื่อให้สอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาลที่มุ่งหวังให้นักท่องเที่ยวไทยและต่างชาติได้รับบริการที่มีคุณภาพ และจะใช้มาตรฐานเป็นการรับรอง โดยมีข้อกำหนดทั่วไปเป็นหลักเกณฑ์ขั้นต่ำในการดำเนินการพื้นฐานของผู้ประกอบการท่องเที่ยวที่ต้องปฏิบัติ เพื่อเป็นแนวทางในการดำเนินธุรกิจอย่างถูกต้องเพื่อปกป้อง คุ้มครองและพิทักษ์ผลประโยชน์ของผู้รับบริการ หรือนักท่องเที่ยว มีองค์ประกอบ คือ Q1 = ถูกต้องตามกฎหมาย คือ ผู้ประกอบการจดทะเบียนถูกต้องตามกฎหมายและ/หรือได้รับใบอนุญาตจากส่วนราชการที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจนั้นๆ Q2 = ราคาเป็นธรรม คือ ผู้ประกอบการมีการแสดงรายการและราคาสินค้าที่ชัดเจน Q3 = ถูกสุขลักษณะ คือ ผู้ประกอบการต้องได้รับการรับรองที่ผ่านการตรวจจากส่วนราชการดำเนินการตามหลักสุขลักษณะ Q4 = ความปลอดภัย คือ ผู้ประกอบการต้องได้รับการรับรองด้านความปลอดภัยจากส่วนราชการที่รับผิดชอบ
โดยกรมการท่องเที่ยวจะจัดกลุ่มประเภทธุรกิจตามมาตรฐานการท่องเที่ยวไทยขั้นพื้นฐาน (4Q) ดังนี้ 1. กลุ่มสินค้าและบริการ โดยสินค้า เช่น ของที่ระลึก อัญมณี และกลุ่มธุรกิจบริการ เช่น นวด สปา สวนสนุก 2. กลุ่มบริษัทนำเที่ยว ได้แก่ บริษัทนำเที่ยวที่ได้การรับรองจากกรมการท่องเที่ยว 3. กลุ่มร้านอาหาร 4. กลุ่มขนส่ง ได้แก่ เรือรับจ้าง และรถรับจ้าง
อธิบดีกรมการท่องเที่ยวกล่าวว่า สำหรับขั้นตอนการสมัครเข้าสู่มาตรฐาน ท่องเที่ยวขั้นพื้นฐาน (4Q) มี 2 ช่องทางคือ 1. สมัครผ่านระบบของกรมการท่องเที่ยว 2. สมัครด้วยตนเองผ่านจังหวัด ซึ่งคุณสมบัติผู้ยื่นคำขอ เป็นได้ทั้งบุคคล หรือนิติบุคคลที่จดทะเบียนประกอบกิจการที่ขอรับการประเมิน ซึ่งผู้ผ่านการประเมินจะได้รับ 1. เครื่องหมายมาตรฐานการท่องเที่ยวไทยขั้นพื้นฐาน 2.ใบรับรองการตรวจติดตามผลและการตรวจเพื่อต่ออายุการรับรอง ซึ่งจะมีการสุ่มตรวจติดตามผลปีละ 1 ครั้ง และอายุการรับรองครั้งละ 2 ปี และจะถูกยกเลิกเมื่อตรวจพบว่าไม่เป็นไปตามข้อกำหนดการรับรอง
สำหรับรูปแบบเครื่องหมายมาตรฐานการท่องเที่ยวไทยขั้นพื้นฐาน (4Q) นั้น อธิบดีกรมการท่องเที่ยวกล่าวว่า ที่ผ่านมากรมการท่องเที่ยวได้จัดทำมาตรฐานการท่องเที่ยวไทย จำแนกตามกิจกรรมการเดินทางของนักท่องเที่ยว ได้แก่ การวางแผนการเดินทาง การบริการขนส่งการบริการที่พัก การบริการอาหาร บันเทิง การจับจ่ายใช้สอย แหล่งท่องเที่ยว กิจกรรมท่องเที่ยว รวมทั้งมีมาตรฐานระหว่างประเทศของอาเซียน เพื่อให้เกิดการพัฒนาสินค้าและบริการด้านท่องเที่ยว รวมทั้งสิ้น 52 มาตรฐาน และได้ดำเนินการตรวจประเมินและรับรองมาตรฐานการท่องเที่ยวไทยไปแล้ว 4,691 ราย ประกอบด้วย ด้านที่พักเพื่อการท่องเที่ยว 1,082 ราย การบริการเพื่อการท่องเที่ยว 2,235 ราย ด้านกิจกรรมเพื่อการท่องเที่ยว 165 ราย ด้านแหล่งท่องเที่ยว 104 ราย และด้านธุรกิจนำเที่ยวและมัคคุเทศก์ 1,105 ราย