ปตท. เปิดตัวโครงการรักษ์ป่า สร้างคน ๘๔ ตำบลวิถีพอเพียง (ข่าวประชาสัมพันธ์)

“...ทุกวันนี้ประเทศไทยยังมีทรัพยากรพร้อมมูล ทั้งทรัพยากรธรรมชาติและทรัพยากรบุคคล ซึ่งเราสามารถนำมาใช้เสริมสร้างความอุดมสมบูรณ์และเสถียรภาพอันถาวรของบ้านเมืองได้เป็นอย่างดี ข้อสำคัญ เราจะต้องรู้จักใช้ทรัพยากรทั้งนั้นอย่างฉลาด คือไม่นำมาทุ่มเทใช้ให้สิ้นเปลืองไปโดยไร้ประโยชน์ หรือได้ประโยชน์ไม่คุ้มค่า หากแต่ระมัดระวังใช้ด้วยความประหยัดรอบคอบ ประกอบด้วยความคิดพิจารณาตามหลักวิชา เหตุผล และความถูกต้องเหมาะสม โดยมุ่งถึงประโยชน์แท้จริงที่จะเกิดแก่ประเทศชาติ ทั้งในปัจจุบันและอนาคตอันยืนยาว...”



เจตนารมณ์ของ บริษัท ปตท. จำกัด (มหาชน) (ปตท.)ในฐานะบริษัทพลังงานแห่งชาติในการดำเนินธุรกิจให้เติบโตควบคู่กับการดูแลชุมชน สังคม และสิ่งแวดล้อม (Corporate Social Responsibility-CSR) นับตั้งแต่เริ่มก่อตั้งองค์กรต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชนและสังคม

นอกจากนี้ ยังให้ความสำคัญต่อการดำเนินงานอย่างมีความรับผิดชอบในทุกกระบวนการทำงาน (CSR in Process) ดำเนินกิจกรรมและโครงการต่างๆ ที่สร้างประโยชน์แก่สังคม มุ่งเน้นการสร้างองค์ความรู้ รวมถึงการมีส่วนร่วมกับประชาชนทั่วทุกภูมิภาค เพื่อก่อให้เกิดการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมโดยรวมของประเทศ

นับจากปี 2537 ที่ ปตท. ได้ริเริ่มดำเนินโครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเนื่องในโอกาสทรงครองราชย์ ปีที่ 50 โดยสามารถดำเนินการสำเร็จปลูกผื่นป่าครบจำนวน 1 ล้านไร่ ถวายแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเมื่อปี 2545 ปัจจุบัน ผลสัมฤทธิ์ของการดำเนินงานดังกล่าวได้กลายเป็น “ทุนธรรมชาติ” และทุนสังคม” เอื้อประโยชน์ทั้งทางตรงและทางอ้อมให้แก่ประเทศชาติ และชาวไทยนานัปการ โดยในปี 2552 ปตท. ได้ร่วมมือกับศูนย์วิจัยป่าไม้ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางด้านสิ่งแวดล้อมของผืนป่าตามโครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติฯ จำนวน 1 ล้านไร่ ของ ปตท. แล้ว ได้พบว่า ความอุดมสมบูรณ์ของผืนป่าจัดอยู่ในระดับดีมาก ตั้งแต่เริ่มดำเนินการในปี พ.ศ.2537-พ.ศ.2551 ทั้งความหลากหลายทางชีวภาพและการเปลี่ยนแปลงคุณภาพของดินที่กลับคืนสู่ความสมดุล พัฒนาการของพื้นที่ลุ่มน้ำ การเปลี่ยนแปลงของปริมาณมวลชีวภาพที่เกิดจากการปลูกป่าดีขึ้น โครงการฯ ยังสามารถปลดปล่อยออกซิเจนสู่บรรยากาศ 14.5 ล้านตันออกซิเจน ซึ่งเมื่อคำนวณแล้วสามารถรองรับการหายใจของมนุษย์ได้ตลอดชีวิตถึง 1.5 ล้านคน และดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ได้ถึง 18.1 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์ ซึ่งคิดเป็นมูลค่าเก็บกักคาร์บอนได้ถึงประมาณกว่า 6,000 ล้านบาทต่อตันทีเดียว

นำมาสู่การบูรณาการแนวคิดโครงการต่างๆ ที่ ปตท. ได้ทำร่วมกับชุมชน เช่น โครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติฯ 1 ล้านไร่ โครงการประกวดรางวัลลูกโลกสีเขียว โครงการพัฒนาและรณรงค์การใช้หญ้าแฝกอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ก่อกำเนิดโครงการเพื่อสิ่งแวดล้อมและชุมชนอื่นๆ ตามมาอีกหลายโครงการ โดยเฉพาะในโอกาสที่ทรงเจริญพระชนมายุ 80 พรรษา ในปี 2550 กลุ่ม ปตท. ร่วมกับภาคีเครือข่ายดำเนิน โครงการ “รักษ์ป่า สร้างคน ๘๔ ตำบล วิถีพอเพียง” ขึ้น เพื่อเทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และดำเนินโครงการต่อเนื่อง เพื่อเฉลิมพระเกียรติในโอกาสทรงเจริญพระชนมายุครบ 7 รอบหรือ 84 พรรษา ในปี 2554

แนวปรัชญา “เศรษฐกิจพอเพียง” เป็นปรัชญาชี้ถึงแนวการดำรงอยู่และปฏิบัติตนของประชาชนทุกระดับ สามารถนำมาใช้ในการพัฒนาชีวิตได้ทุกด้าน ไม่ใช่เฉพาะแต่ในภาคเศรษฐกิจเท่านั้น โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงชี้แนะแนวทางการดำเนินชีวิตให้กับพสกนิกรในทางสายกลาง โดยคำนึงถึงความพอประมาณ ความมีเหตุผล และการมีระบบภูมิคุ้มกันที่ดี ภายใต้เงื่อนไขที่ต้องมีความรู้และคุณธรรม ซึ่งจะช่วยให้ผู้ที่ยึดถือปฎิบัติตามแนวทางนี้สามารถที่จะก้าวทันโลกท่ามกลางกระแสโลกาภิวัตน์ได้อย่างมั่นคง

แนวคิดหลักของโครงการฯ มุ่งเน้นไปที่ 3 ส่วนสำคัญ คือ “รักษ์ป่า” ซึ่งเป็นตัวแทนของฐานทรัพยากรที่สำคัญ ได้แก่ ดิน น้ำ ป่า “สร้างคน” คือการมุ่งพัฒนาคนให้รู้ถึงศักยภาพของตนเอง ศักยภาพของชุมชน สามารถคิดเป็น พึ่งตัวเองได้ มีองค์ความรู้ สามารถใช้ความรู้ในการแก้ไขปัญหา และเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ไปถึงผู้อื่น “วิถีพอเพียง” คือการน้อมนำแนวพระราชดำริปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นแนวปฎิบัติกับทุกตำบลที่เข้าร่วมโครงการฯ เพื่อสรุปเป็นองค์ความรู้ที่จะเป็นต้นแบบขยายผลสู่ตำบลอื่นๆ ได้ ในขณะที่หลักการดำเนินงานของโครงการฯ ยังเน้นการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน และยึดเอาความต้องการของชาวบ้านและชุมชนเป็นหลัก เน้นการสร้างความรู้ให้เกิดในชุมชนอย่างยั่งยืน มากกว่าที่จะใช้เงินเป็นตัวนำ

อย่างไรก็ดี ก่อนเริ่มโครงการฯ ปตท. ได้จัดประชุม สัมมนาผู้นำชุมชน และผู้ทรงคุณวุฒิด้านปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงจากทั่วประเทศ เพื่อระดมความคิดเห็น กำหนดแนวทางการทำงาน เป้าหมายของโครงการ แบบจำลองการทำงานชุมชน (Model) ตลอดจนเครื่องมือในการทำงาน โดยการคัดเลือก 84 ตำบลเป้าหมาย เริ่มต้นเป็นตำบลที่อยู่ในเครือข่ายรางวัลลูกโลกสีเขียว พื้นที่ปลูกป่าของโครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติ 1 ล้านไร่ กลุ่มประชาสังคม ชุมชนที่เป็นเครือข่ายหมู่บ้าน ปตท. พัฒนา และชุมชนในพื้นที่ที่กลุ่ม ปตท. เข้าไปดำเนินการ หรือมีหน่วยงานอยู่ ส่วนอีกกลุ่มหนึ่งเป็นการคัดเลือกจากตำบลที่สมัครเข้าร่วมโครงการฯ ซึ่งกระจายครอบคลุมอยู่ทุกพื้นที่ทั่วประเทศ

5 ปีของความร่วมมือกันภายใต้โครงการ “รักษ์ป่า สร้างคน ๘๔ ตำบล วิถีพอเพียง” เพื่อเฉลิมพระเกียรติแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในโอกาสทรงเจริญพระชนมพรรษา 80 พรรษา ในปี พ.ศ.2550 และดำเนินการต่อเนื่องจนถึงปี พ.ศ.2554 เพื่อเฉลิมพระเกียรติถวายตำบลวิถีพอเพียงต้นแบบ 84 ตำบล แด่พระบาทสมเด็จพระจ้าอยู่หัว ในโอกาสที่พระองค์ทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 84 พรรษา ได้เกิดแหล่งความรู้มากมาย ทั้งการค้นหาความรู้ การฟื้นฟูภูมิปัญญาท้องถิ่น นำไปสู่การบันทึก วิเคราะห์ พัฒนาร่วมกับองค์ความรู้ใหม่ๆ เพื่อปรับให้สอดคล้องกับวิถีการดำเนินชีวิตของชุมชน

ปัจจุบันมีตำบลที่เข้าร่วมโครงการฯ เกินกว่าเป้าหมาย 3 ตำบล (84+3) รวมทั้งสิ้น 87 ตำบล ประกอบด้วย 920 หมุ่บ้าน แบ่งเป็นภาคเหนือ 23 ตำบล ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 22 ตำบล ภาคกลาง 22 ตำบล และภาคใต้ 20 ตำบล โครงการฯ ยังสามารถสร้างและค้นหา “ครัวเรือนพอเพียงอาสา” ได้ 9,244 ครัวเรือน และ “คนต้นแบบ” กว่า 600 คน เพื่อเป็นแบบอย่างให้คนอื่นๆ ต่อไป

โครงการรักษ์ป่า สร้างคน ๘๔ ตำบล วิถีพอเพียง ได้สร้างความภูมิใจให้คนไทยด้วยการได้รับการยกย่องและยอมรับในระดับสากล จากการจัดอันดับของ Platts Global Energy Award 2009 ให้ได้รับรางวัลชนะเลิศ ประเภท ”โครงการพัฒนาชุมชนแห่งปี (Community Development Program of the year)” จากผู้เข้าชิง 30 ประเทศทั่วโลก โดยบริษัท Platts เป็นหนึ่งในกลุ่มบริษัท The McGraw-Hill Companies ผู้นำการให้บริการด้านเครือข่ายข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับพลังงานระดับโลก

เว็บไซต์ : โครงการรักษ์ป่า สร้างคน ๘๔ ตำบล วิถีพอเพียง