สับเละประชาวิวัฒน์แค่การตลาดนักการเมือง สร้างวัฒนธรรมอุปถัมภ์พึ่งพิง

นักวิชาการ ม.รังสิต เปิดบทวิเคราะห์ “นโยบายประประชานิยม ประชาวิวัฒน์ รัฐสวัสดิการ” ของรัฐบาลมาร์ค อัดแค่การตลาดทางการเมือง หวังแค่ชนะเลือกตั้ง แต่ไม่ได้ทำให้อะไรดีขึ้น แถมยังซ้ำเติมให้ประชาธิปไตย และประชาชนอ่อนแอลง สร้างภาระทางการคลัง ขาดเหตุผลทางเศรษฐศาสตร์ ส่อแววไม่โปร่งใส สร้างวัฒนธรรมอุปถัมภ์พึ่งพิง

นายอนุสรณ์ ธรรมใจ คณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต และผู้อำนวยการศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและธุรกิจเพื่อการปฏิรูป มหาวิทยาลัยรังสิต ได้เปิดเผยถึงเนื้อหา บทวิเคราะห์ประชานิยม ประชาวิวัฒน์ รัฐสวัสดิการ: ทางเลือกทางนโยบาย และ ผลกระทบต่อฐานะทางการคลัง ความสามารถในการแข่งขัน และความเป็นธรรมทางเศรษฐกิจ ว่า นโยบายประชาวิวัฒน์เป็นเพียงการตลาดทางการเมืองเพื่อทำให้เกิดชื่อเรียกที่แตกต่างจากประชานิยม ส่วนเนื้อหาทางนโยบายของประชาวิวัฒน์ของรัฐบาลอภิสิทธิ์หลายส่วนเป็นสิ่งเดียวกับนโยบายประชานิยมของรัฐบาลทักษิณหรือรัฐบาลที่ผ่านๆ มา

ขณะที่นโยบายทางด้านเศรษฐกิจหรือสังคมจำนวนหนึ่ง ที่หลายรัฐบาลในช่วงที่ผ่านมาได้ดำเนินการมา มีคนเหมารวมเรียกว่า นโยบายประชานิยมนั้น ไม่ใช่นโยบายประชานิยมแบบละตินอเมริกา หากสามารถจัดเป็นประชานิยมในความหมายถึงการให้ความสำคัญ หรือให้คุณค่าแก่ประชาชน หรือแนวทางการพัฒนาที่ให้ความสำคัญกับคนฐานรากมากกว่า นอกจากนี้ บางนโยบาย หรือบางมาตรการก็เป็นนโยบายสวัสดิการสังคมที่รัฐจัดให้กับประชาชน

ส่วนการที่สังคมไทย หรือนโยบายพรรคการเมืองจะก้าวข้ามพ้นนโยบายประชานิยมแบบละตินอเมริกาสู่การเป็นรัฐสวัสดิการนั้น ยังเป็นเรื่องที่ห่างไกลความเป็นจริง สังคมไทยควรเป็นระบบรัฐสวัสดิการหรือไม่ เป็นประเด็นที่ควรจะได้ศึกษาวิจัยอย่างละเอียดต่อไป

ทั้งนี้ การทำให้ประเทศไทยเป็นรัฐสวัสดิการนั้น อาจเป็นเรื่องที่ไม่อาจทำได้ในระยะเวลาอันสั้น (หากมีการพิจารณาอย่างรอบคอบแล้ว เราควรเดินหน้าสู่การเป็นรัฐสวัสดิการ) เหตุที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะว่า รัฐที่เป็นระบบรัฐสวัสดิการนั้นจะต้องมีรายได้จากภาษีอากรให้ได้อย่างน้อย 25-30% ของจีดีพี เพื่อนำไปจัดระบบสวัสดิการพื้นฐานทั้งหมดให้กับประชาชนทุกคน ในขณะที่ไทยมีรายได้ภาษีอากรเพียง 16% ของจีดีพี เท่านั้น ขณะที่หนี้สาธารณะยังอยู่ในระดับสูง

ส่วนโครงสร้างงบประมาณเป็นงบประจำสูงถึง 70% เมื่อมีค่าใช้จ่ายทางด้านสวัสดิการเพิ่มขึ้นอีกย่อมทำให้สัดส่วนของงบประจำเพิ่มสูงขึ้นในโครงสร้างงบประมาณ ทำให้ประเทศเหลือเม็ดเงินเพียงเล็กน้อยในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางเศรษฐกิจ

นายอนุสรณ์ กล่าวอีกว่า นโยบายประชานิยมหรืออาจเรียกในชื่ออื่นว่า ประชาวิวัฒน์ หรือ มาตรการบรรเทาผลกระทบค่าครองชีพ หรือ มาตรการเร่งรัด อะไรก็ตาม หากมีองค์ประกอบหรือลักษณะที่สำคัญ 4 ประการ คือ 1.มุ่งเน้นผลประโยชน์และชัยชนะทางการเมืองโดยใช้ฐานมวลชนเป็นเครื่องมือโดยไม่ได้ทำให้ประชาชนเข้มแข็งขึ้นหรือเป็นการเพิ่มอำนาจประชาชน (Empower the people) 2.สร้างภาระทางการคลังจำนวนมาก ขาดความยั่งยืนทางการเงินการคลัง หรือขาดความมีเหตุมีผลทางเศรษฐศาสตร์ในการกำหนดนโยบายหรือมาตรการ 3.ขาดความโปร่งใสในการดำเนินการ และ 4.ทำให้ประชาชนและระบอบประชาธิปไตยอ่อนแอลงด้วยวัฒนธรรมอุปถัมภ์พึ่งพิง