TDRI ชี้ นโยบายประกันสังคมแรงงานนอกระบบ ยังไม่ตรงความต้องการของกลุ่มแรงงาน 24 ล้านคน เพราะสิ่งที่แรงงานต้องการอย่งแท้จริง คือ บำนาญชราภาพ พร้อมระบุ นโยบายนี้ มุ่งลดการจ่ายเงินสบทบเข้ากองทุน และลดสิทธิประโยชน์ เพราะรัฐยังคงกังวลว่าจะเป็นภาระการคลังในระยะยาว
นางสุจิน รุ่งสว่าง เครือข่ายแรงงานนอกระบบ กล่าวว่า แนวทางการขยายระบบประกันสังคมมาตรา 40 ที่ครอบคลุมแรงงานนอกระบบ 24 ล้านคน ทั้ง 2 รูปแบบ คือ ให้จ่ายสมทบ 100 บาท และ 150 บาท ยังไม่สอดคล้องกับความต้องการของแรงงานนอกระบบ ซึ่งหัวใจสำคัญแรงงาน คือ ต้องการบำนาญชราภาพ ขณะเดียวกัน หากจะให้ออมเพิ่มในกองทุนเงินออมแห่งชาติของกระทรวงการคลัง แรงงานก็ต้องจ่ายเพิ่มอีก 100 บาทถึงจะได้บำนาญ ซึ่งเกินกำลังของแรงงานนอกระบบ ส่วนสิทธิประโยชน์ก็ยังไม่สอดคล้องกับความเป็นจริง ซึ่งกรณีทุพพลภาพที่นำระยะเวลาการเป็นสมาชิกมาเป็นเงื่อนไขในการจ่ายเงินให้ เช่น หากเป็นสมาชิก 6-10 เดือนจะจ่ายค่าทุพพลภาพให้เดือนละ 500 บาทเป็นเวลา 15 ปี และถ้าเป็นสมาชิก 12-20 เดือนจะจ่ายให้เดือนละ 650 บาท เป็นเวลา 15 ปี นอกจากนี้ ยังไม่เห็นแนวทางการบริหารจัดการกองทุนที่มั่นคง และยั่งยืนในระยะยาว
ขณะที่ นายวิโรจน์ ณ ระนอง ผู้อำนวยการวิจัยด้านเศรษฐศาสตร์สาธารณสุขและการเกษตร สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) กล่าวว่า นโยบายใหม่ของรัฐบาลไม่ได้สร้างแรงจูงใจให้กับแรงงานนอกระบบสมัครใจเป็นสมาชิก เพราะนโยบายนี้ลดการจ่ายเงินสบทบเข้ากองทุน และลดสิทธิประโยชน์ โดยรัฐยังคงกังวลว่า จะเป็นภาระการคลังในระยะยาว รวมทั้งรัฐนั้นยังกำหนดเพดานการจ่ายเงินสมทบเข้ากองทุนไม่เกิน 1 ใน 3 ซึ่งแรงงานนอกระบบไม่มีนายจ้าง ต่างจากแรงงานในระบบ ที่มีการร่วมจ่าย 3 ส่วนคือ นายจ้าง ลูกจ้างจ่ายร้อยละ 5 และรัฐร่วมจ่ายเพียงร้อยละ 2.75 หากรัฐจะสร้างความเป็นธรรมให้กับคนจน รัฐควรจะอุดหนุนให้กับแรงงานนอกระบบมากกว่า โดยเห็นว่า รัฐควรจ่ายกับแรงงานนอกระบบคนละครึ่ง ซึ่งจะทำให้แรงงานนอกระบบนั้นหันมาสนใจมากขึ้น
