ผอ.ไบโอไทย กระทุ้งภาครัฐเตรียมมาตรการรับมือข้าว “JAZZMEN” ของสหรัฐฯ ชิงส่วนแบ่งข้าวตลาดข้าวหอมมะลิ ยุค ศก.โลก กำลังซื้อตก-แต่ต้องการสินค้าคุณภาพ จี้ ต้องสร้างภาพข้าวหอมไทยให้ชัดเจน พร้อมยื่นคัดค้านการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า เพราะสามารถทำได้ภายในระยะเวลา 5 ปี หลังจากมีการจดทะเบียน ขณะเดียวกัน ต้องมีการศึกษารายละเอียดพันธุ์ข้าว ว่า มีส่วนผสมของข้าวหอมมะลิไทยหรือไม่ เพราะหากไม่มีการตรวจสอบ อาจทำให้พันธุ์ข้าวหอมมะลิถูกจดทะเบียนคุ้มครองพันธุ์พืชโดยต่างชาติได้
นายวิฑูรย์ เลี่ยนจำรูญ ผู้อำนวยการองค์กรมูลนิธิชีววิถี (ไบโอไทย) ความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาไทย กล่าวถึงกรณีการเผยแพร่ชื่อข้าวหอมของสหรัฐฯ สายพันธุ์ JAZZMEN RICE เพื่อเป็นการสร้างมูลค่าทางการตลาดให้กับข้าวพันธุ์นี้ โดยใช้ชื่อของข้าวหอมมะลิไทย ที่มีชื่อเสียงอยู่แล้ว เป็นตัวช่วยส่งเสริม โดยแสดงความเป็นห่วงว่า การกระทำลักษณะนี้ อาจทำให้ผู้บริโภคเกิดความสับสนและเข้าใจผิดได้
นอกจากนี้ ยังเสนอให้หน่วยงานที่เกี่ยข้องใช้โอกาสนี้ สร้างภาพลักษณ์ที่ชัดเจนให้กับข้าวหอมมะลิของไทย พร้อมยืนยันว่า แม้ลักษณะทางกายภาพของข้าวทั้ง 2 ชนิดจะคล้ายกัน แต่หากเปรียบเทียบด้านคุณภาพ จะพบว่ามีความแตกต่างกันสิ้นเชิง เช่น ความนุ่ม และความหอม ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของข้าวหอมมะลิไทยที่ไม่เหมือนกับชาติใดในโลก
ส่วนแนวทางในการแก้ปัญหา ผู้อำนวยการไบโอไทย เสนอให้ยื่นคัดค้านการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า ซึ่งสามารถทำได้ภายในระยะเวลา 5 ปี หลังจากมีการจดทะเบียน ขณะเดียวกัน ต้องมีการศึกษารายละเอียดพันธุ์ข้าวว่า มีส่วนผสมของข้าวหอมมะลิไทยหรือไม่ เพราะหากไม่มีการตรวจสอบ อาจทำให้พันธุ์ข้าวหอมมะลิถูกจดทะเบียนคุ้มครองพันธุ์พืชโดยต่างชาติได้
ทั้งนี้ เกษตรกรควรรักษาคุณภาพในการปลูกข้าวหอมมะลิให้ได้มาตรฐาน โดยเฉพาะการเลือกใช้ปุ๋ยอย่างระมัดระวัง ไม่ใช้สารเคมีมากเกินไป เพราะอาจกระทบโดยตรงต่อความหอมของข้าว
ก่อนหน้านี้ นายประเสริฐ โกศัลวิตร อธิบดีกรมการข้าว ได้เคยออกมาเปิดเผยถึงกรณีที่ศูนย์วิจัยและค้นคว้าเกษตรกรรมมหาวิทยาลัยหลุยส์เซียนา รัฐหลุยส์เซียนา ในสหรัฐฯ ได้ค้นคว้าและพัฒนาพันธุ์ข้าวใหม่แอลเอ 2125 อ้างมีคุณภาพใกล้เคียงกับข้าวหอมมะลิไทย และตั้งชื่อคล้ายคลึงกันว่า JAZZMEN RICE เพื่อแข่งขันกับข้าวหอมมะลิไทย (JASMINE RICE) คงไม่ใช่อุปสรรคทางการค้าของข้าวหอมมะลิ เพราะปัจจุบันข้าวหอมมะลิของไทย เป็นที่ยอมรับของตลาดโลก หากไทยสามารถคงคุณภาพเอาไว้ รักษาระดับราคาไม่ห่างจากข้าวชนิดอื่นมากจนเกินไป เชื่อมั่นว่ามีความเป็นไปได้ยากที่ผู้บริโภคจะเลือกซื้อข้าวชนิดอื่น
นอกจากนี้ ข้าวสายพันธุ์ JAZZMEN RICE ในปัจจุบันยังอยู่ระหว่างการค้นคว้าและวิจัย จึงทำให้ผลผลิตมีน้อยมาก และยังไม่ออกสู่ตลาด ดังนั้น จึงต้องรอดูลักษณะของเมล็ด กลิ่น คุณภาพความเนียนนุ่มหลังหุงเสร็จว่าใกล้เคียงกับข้าวหอมมะลิไทยหรือไม่ หากมีความใกล้เคียงกัน ก็ต้องขอดูยีนพ่อและยีนแม่ว่าเป็นหอมมะลิไทยหรือไม่ ซึ่งมีความเป็นไปได้ที่สหรัฐฯ จะขอจากสถาบันวิจัยข้าวนานาชาติ หรือ อีรี่ แต่มีเงื่อนไขที่จะไม่นำไปผลิตเพื่อการตลาด เนื่องจากยีนความหอมของข้าวหอมมะลิไทยได้จดสิทธิบัตรแล้ว
อธิบดีกรมข้าว แนะนำว่า คนไทยไม่ควรกังวลเรื่องข้าว JAZZMEN เพราะยังไม่ชัดว่า จะใช่หอมมะลิของไทยหรือไม่ ประกอบกับคุณสมบัติเบื้องต้นของข้าวหอมมะลิมีลักษณะประจำถิ่น คือ ปลูกได้เฉพาะในภาคอีสาน หากนำไปปลูกที่อื่นคุณภาพจะเปลี่ยนไป ที่ผ่านมา ทั้งจีน เวียดนาม สหรัฐฯ พม่า ก็มีการนำเอาข้าวหอมมะลิไทยไปทดลองปลูก แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ ดังนั้น การจะเคลื่อนไหวเรื่องนี้ คงต้องรอดูกันต่อไป และอย่าไปโวยวาย
