ปักกิ่งย้ำเตือนวอชิงตันระหว่างการพูดคุยระหว่างรัฐมนตรีสองกระทรวงใหญ่ เรียกร้องพัฒนาความสัมพันธ์อย่างเท่าเทียมและเคารพกันและกัน คัดค้านการแทรกแซงกิจการภายใน ปิดกั้น และยั่วยุ รวมทั้งการจงใจปลุกปั่น ขณะที่นักวิเคราะห์ชี้การหารือนี้อาจส่งเสริมความเป็นไปได้ในการพบปะระหว่างสี จิ้นผิงกับทรัมป์เพียงเล็กน้อยเท่านั้น เนื่องจากพฤติกรรมคิดเร็ว-เปลี่ยนเร็วของประมุขทำเนียบขาว
ครั้งล่าสุดที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ พบกับประธานาธิบดีสี จิ้นผิง คือปี 2019 และขณะนี้ทั่วโลกกำลังจับตาว่า หากประมุขสองชาติมหาอำนาจนี้ได้พบกันอีกครั้ง จะมีการหารือประเด็นร้อนอย่างไต้หวัน ทะเลจีนใต้ และภาษีศุลกากรของอเมริกาหรือไม่
นับจากต้นปีความสัมพันธ์จีน-อเมริกาเดือดพล่าน แต่เย็นลงอย่างชัดเจนหลังจากที่ทั้งสองฝ่ายสงบศึกในสงครามภาษีศุลกากรเป็นการชั่วคราว
ทรัมป์และสีได้หารือกันทางโทรศัพท์ในเดือนมิ.ย. สี่เดือนต่อมาผู้นำสหรัฐฯ แสดงความคาดหวังว่า จะได้ไปเยือนจีนภายในปีนี้หรือต้นปีหน้า
แม้สีไม่ได้แสดงความคิดเห็นอย่างเปิดเผยเกี่ยวกับความเป็นไปได้ที่ทรัมป์จะเยือนแดนมังกร แต่การพูดคุยระหว่างรัฐมนตรีกลาโหมและรัฐมนตรีต่างประเทศของสองประเทศในวันพุธ (10 ก.ย.) กระตุ้นความหวังที่จะได้เห็นสองผู้นำพบปะกัน
มาร์โค รูบิโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ กล่าวกับหวัง อี้ รัฐมนตรีต่างประเทศจีน ระหว่างหารือทางโทรศัพท์ว่า อยากให้จีนและอเมริกาหารือกันอย่างสร้างสรรค์และเปิดกว้าง
ทางด้านกระทรวงการต่างประเทศจีนแถลงว่า หวังมองว่า การพูดคุยกับรูบิโอเป็นไปด้วยดี แต่เตือนรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ว่า คำพูดและการกระทำเชิงลบของอเมริกาเมื่อเร็วๆ นี้บ่อนทำลายสิทธิ์และผลประโยชน์อันชอบธรรมของจีน อีกทั้งยังไม่เป็นประโยชน์ต่อการปรับปรุงและพัฒนาความสัมพันธ์ระหว่างกัน
วันเดียวกันนั้น ต่ง จุน รัฐมนตรีกลาโหมจีน เตือนพีท เฮกเซธ นายใหญ่เพนตากอน ระหว่างวิดีโอคอลล์ว่า การปิดล้อมตีกรอบ ขัดขวาง และแทรกแซงกิจการภายในของจีนล้วนแต่ไร้ประโยชน์ ก่อนย้ำว่า ความพยายามหรือการแทรกแซงเพื่อใช้กำลังในการสนับสนุนเอกราช หรือการใช้ไต้หวันเพื่อปิดล้อมตีกรอบจีนจะไม่มีวันสำเร็จ
ต่งยังเรียกร้องการสร้างความสัมพันธ์ทางการทหารที่เท่าเทียม เคารพกันและกัน อยู่ร่วมกันอย่างสันติ มั่นคงและสร้างสรรค์ รวมทั้งประกาศว่า จีนมุ่งมั่นร่วมมือกับประเทศในภูมิภาคเพื่อรักษาสันติภาพและเสถียรภาพในทะเลจีนใต้ และคัดค้านการละเมิดและยั่วยุของบางประเทศ รวมทั้งการจงใจปลุกปั่นของประเทศนอกภูมิภาค
ฌอน พาร์เนลล์ โฆษกกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ แถลงว่า เฮกเซธยืนยันกับต่งว่า อเมริกาไม่ต้องการขัดแย้งกับจีน หรือส่งเสริมการเปลี่ยนแปลงระบอบหรือกดดันจีน แต่จะปกป้องผลประโยชน์ที่สำคัญของอเมริกาในเอเชีย-แปซิฟิก ก่อนสำทับว่า การพูดคุยตรงไปตรงมาและสร้างสรรค์ และทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องในการหารือกันต่อไป
ชอง จา ลัน ผู้ช่วยศาสตราจารย์รัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแห่งชาติสิงคโปร์ มองว่า การเจรจาระหว่างรัฐมนตรีสองกระทรวงของสองประเทศอาจปูทางไปสู่การพบกันระหว่างทรัมป์กับสี แต่ยังไม่อาจสรุปได้เนื่องจากรู้กันดีว่า ทรัมป์ตัดสินใจและเปลี่ยนใจเร็ว
ความเคลื่อนไหวเหล่านี้มีขึ้นหลังจากเมื่อต้นเดือนสีเป็นประธานพิธีสวนสนามครั้งใหญ่เพื่อรำลึกชัยชนะในสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยมีประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน และคิม จอง-อึน ผู้นำเกาหลีเหนือ เป็นแขกพิเศษ และทรัมป์กล่าวหาว่า ผู้นำทั้งสามชาติสมคบกันต่อต้านอเมริกา
ลิม ไท่ เว่ย ศาสตราจารย์และผู้เชี่ยวชาญด้านเอเชียตะวันออกของมหาวิทยาลัยโซกะของญี่ปุ่น ระบุว่า ไม่มีแนวโน้มที่สีจะยืนยันกำหนดเวลาและความเป็นไปได้ในการพบกับทรัมป์จนกว่าจะตกลงได้ว่า จะคุยเรื่องอะไรกันบ้าง
ดีแลน โล ผู้ช่วยศาสตราจารย์ของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีนันยางของสิงคโปร์ ชี้ว่า ที่ผ่านมามีการคาดการณ์ว่า สีและทรัมป์อาจพบกันระหว่างการประชุมสุดยอดกลุ่มความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (เอเปก) ที่จะจัดขึ้นช่วงปลายเดือนต.ค.ถึงต้นเดือนพ.ย.ที่เกาหลีใต้ อย่างไรก็ตาม จากการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วทั้งภายในและภายนอกประเทศ จึงไม่อาจฟันธงว่า การคาดการณ์นี้จะเป็นจริงหรือไม่
(ที่มา: เอเอฟพี/รอยเตอร์)
