รอยเตอร์/เอเจนซีส์ - พรรค ANC ของอดีตผู้นำนักต่อต้านการแบ่งแยกผิวสี เนลสัน แมนเดลลา ยืนยัน ประธานาธิบดี ซีริล รามาโฟซา จะไม่ลาออกหลังคาดพรรคคะแนนความนิยมตก ส่อไม่ได้ครองเสียงข้างมากในรัฐสภาเป็นครั้งแรกในรอบกว่า 30 ปีนับตั้งแต่เลิกระบบกีดกันสีผิว (apartheid) ในแอฟริกาใต้เมื่อปี 1994 ระหว่างที่พรรคฝ่ายค้านผิวขาวโปรธุรกิจพันธมิตรประชาธิปไตยแอฟริกาใต้ DA ตีตื้นเป็นอันดับ 2
รอยเตอร์รายงานวันนี้(31 พ.ค)ว่า ในขณะที่พรรครัฐบาลแอฟริกาใต้ของอดีตประธานาธิบดีเนลสัน แมนเดลานั้นจะยังคงได้รับการเลือกตั้งเข้ามามากที่สุดหลังการเลือกตั้งทั่วไปแอฟริกาใต้วันพุธ(29) รอยเตอร์ชี้ว่า ดูเหมือนประชาชนผู้มีสิทธิ์จะลงโทษพรรค ANC ในการเลือกตั้งรอบนี้
ผลคะแนนที่นับไปแล้ว 61.2% พบว่าพรรค ANC ชนะไปแค่ 41.9% ตกจากก่อนหน้าในการเลือกตั้งปี 2019 ที่ได้ไป 57.5%
พรรคผิวขาวโปรธุรกิจ พันธมิตรประชาธิปไตยแอฟริกาใต้ DA (Democratic Alliance) ของ จอห์น สตีนฮูเซน( John Steenhuisen) ซึ่งเป็นผู้นำพรรคผิวขาวมาเป็นอันดับ 2 ได้ไป 23% และพรรค uMkhonto ซึ่งเป็นพรรคน้องใหม่ของอดีตประธานาธิบดี จาค็อบ ซูมา (Jacob Zuma) มาเป็นอันดับ 3 อยู่ที่ 11.7% หลังแย่งส่วนแบ่งจากพรรค ANC โดยเฉพาะจังหวัดบ้านเกิดของซูมาที่ KwaZulu-Natal
ขณะที่พรรค MK ซึ่งควบรวมพรรคนักสู้เสรีภาพเศรษฐกิจมาร์กซิส์ EEF (Marxist Economic Freedom Fighters) ซึ่งปัจจุบันเป็นพรรคที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 3 ในรัฐสภาแอฟริกาใต้ได้ไป 9.5% มาเป็นอันดับที่ 4
อ้างอิงจากอัลญะซีเราะห์ของกาตาร์ จากประชากรทั้งหมด 62 ล้านคนมีจำนวนราว 27.79 ล้านคนได้ลงทะเบียนเลือกตั้ง
อ้างอิงจากคณะกรรมการเลือกตั้งแอฟริกาใต้ IEC พบว่ามีจำนวนผู้มาลงคะแนนในวันพุธ(29)ราว 58.58% หรือ 16.2 ล้านคน เทียบกับปี 2019 ที่มีผู้มาออกเสียงจำนวน 17.6 ล้านคน
รอยเตอร์ชี้ว่า เชื่อว่าประธานาธิบดีแอฟริกาใต้คนถัดไปจะยังคงเป็นประธานาธิบดี ซีริล รามาโฟร์ซา จากพรรค ANC ซึ่งทางพรรคล่าสุดออกมายืนยันว่า เขาจะไม่ลาออกและทางพรรคยังคงเชื่อมั่นในตัวรามาโฟร์ซา
โดยพรรครัฐบาลแอฟริกาใต้ชุดใหม่คาดว่าจะเป็นพรรครัฐบาลผสมที่พรรค ANC จะต้องทาบทามพรรคอื่นเพื่อจัดตั้งรัฐบาล อย่างไรก็ตามพรรค DA ที่มีคะแนนตามมาเป็นอันดับ 2 หัวหน้าพรรค สตีนฮูเซนแถลงว่า ได้ทาบทามกลุ่ม MPC ซึ่งเป็นพันธมิตรฝ่ายค้าน 11 พรรคซึ่ง DA ร่วมอยู่ด้วยให้จัดตั้งรัฐบาลผสมชุดใหม่
แต่อย่างไรก็ตามรอยเตอร์ชี้ว่า ยังไม่มีหนทางว่า กลุ่ม MPC จะได้เสียงเกิน 50%
ก่อนการเลือกตั้ง สตีนฮูเซนไม่ได้ตัดความเป็นไปได้ในการร่วมความเป็นพันธมิตรกับ ANC ถึงแม้ว่าพรรค DA ของเขามักจะออกมาประณาม ANC เสมอพร้อมกล่าวว่าต้องการให้พรรค ANC ออกไปจากอำนาจ
บรรดานักลงทุนและชุมชนธุรกิจได้ออกมาแสดงความเห็นต่อความเป็นไปได้ที่พรรค ANC ของรามาโฟร์ซาจะเป็นพันธมิตรร่วมกับพรรค EFF ที่พรรคนี้มีแนวทางเรียกร้องให้ยึดฟาร์มของคนผิวขาวและสั่งให้เหมืองและธนาคารกลายเป็นสมบัติของรัฐ
และความวิตกยังเลยไปถึงความเป็นพันธมิตรกับพรรค MK ของซูมาที่มีการพูดถึงการยึดที่ดิน