กลุ่มตอลิบานเข้ายึดเมืองเอกของจังหวัดในอัฟกานิสถานได้เป็นจังหวัดที่ 6 ในวันจันทร์ (9 ส.ค.) ภายหลังการบุกสายฟ้าแลบตลอดพื้นที่ทางภาคเหนือในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา และตีศูนย์กลางชุมชนเมืองแตกแห่งแล้วแห่งเล่า ขณะที่ฝ่ายรัฐบาลพยายามดิ้นรนหนักเพื่อสกัดพวกก่อความไม่สงบกลุ่มนี้
ตอลิบานเคลื่อนทัพเข้าเมืองไอบัค เมืองเอกของจังหวัดซามันกันโดยไม่มีการต่อสู้ ภายหลังพวกผู้อาวุโสของชุมชนขอร้องพวกเจ้าหน้าที่ให้ยอมทิ้งเมือง เพื่อไม่ให้เกิดความรุนแรงมากกว่านี้ หลังจากมีการปะทะกันบริเวณชานเมืองมาหลายสัปดาห์แล้ว เซฟาตุลเลาะห์ ซามันกานี รองผู้ว่าการจังหวัดซามันกัน แถลง
“ผู้ว่าการจังหวัดยินยอม และถอนกำลังทั้งหมดออกจากเมือง” ซามันกานี กล่าวต่อ และบอกด้วยว่า เวลานี้ตอลิบานยึดเมืองเอาไว้อย่างสมบูรณ์แล้ว ขณะที่โฆษกผู้หนึ่งของตอลิบานยืนยันเช่นกันว่า ยึดเมืองนี้ไว้ได้
เวลานี้กลุ่มก่อความไม่สงบกลุ่มนี้สามารถยึดเมืองเอกของ 5 จังหวัดทางภาคเหนือเอาไว้ได้แล้ว ทำให้เกิดความหวาดกลัวกันว่าฝ่ายรัฐบาลกำลังจะสูญเสียภูมิภาคนี้ไปอย่างรวดเร็ว
ตอลิบานยังประกาศในจันทร์ว่า มีเป้าหมายเข้าโจมตีเมืองมาซารีชารีฟ เมืองเอกของจังหวัดบัลค์ และเป็นเมืองใหญ่ที่สุดทางภาคเหนือ รวมทั้งเป็นกุญแจสำคัญในการควบคุมภูมิภาคดังกล่าวของรัฐบาลอัฟกานิสถาน
โฆษกของกลุ่มก่อความไม่สงบนี้เผยแพร่ข่าวผ่านโซเชียลมีเดียว่า ได้เริ่มการโจมตีเมืองมาซารีชารีฟจาก 4 ด้าน หลังจากเข้ายึด 4 เมืองเอกของจังหวัดซึ่งอยู่ล้อมรอบมาซารีชารีฟได้ในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ได้แก่ เมืองเชเบอร์กัน (เมืองเอกของจังหวัดเจาซ์จัน) ที่อยู่ทางตะวันตก รวมทั้งเมืองคุนดุซ (เมืองเอกของจังหวัดคุนดุซ) และตาโลกัน (เมืองเอกของจังหวัดตาคาร์) ทางด้านตะวันออก
ทว่า คำแถลงจากกองบัญชาการตำรวจจังหวัดบัลค์โต้แย้งว่า ตอลิบานให้ข่าวเกินจริงเพื่อทำให้เกิดความสับสนและความกังวล ขณะที่ประชาชนและเจ้าหน้าที่ช่วยยืนยันว่า การสู้รบยังจำกัดอยู่ในพื้นที่รอบๆ เมืองเท่านั้น
หากสูญเสียเมืองมาซารีชารีฟ จะเท่ากับคาบูลหมดสิ้นอำนาจควบคุมพื้นที่ภาคเหนือ และอาจทำให้เกิดคำถามเกี่ยวกับอนาคตของรัฐบาล
ทั้งนี้ เมื่อวันศุกร์ (6) ตอลิบานเข้ายึดเมืองเอกของจังหวัดแห่งแรกได้สำเร็จ นั่นคือ เมืองซารันจ์ ในจังหวัดนิมรอซ ซึ่งอยู่ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศและมีพรมแดนติดกับอิหร่าน จากนั้นในวันเสาร์จนถึงวันจันทร์ พวกเขาก็สามารถตีเมืองเอกของจังหวัดทางภาคเหนือได้อย่างต่อเนื่องรวม 5 จังหวัดแล้ว
เฉพาะวันอาทิตย์ (8) เมืองคุนดุซ ซารีปุล เมืองเอกของจังหวัดชื่อเดียวกัน และตาโลกัน ทางภาคเหนือถูกตีแตกภายในเวลาห่างกันไม่กี่ชั่วโมง
บริเวณภาคเหนือของอัฟกานิสถาน มีคนเชื้อชาติกลุ่มน้อยอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ขณะที่ชาวปาชตุน ซึ่งเป็นคนส่วนใหญ่ของประเทศ อยู่กันหนาแน่นทางภาคใต้ กลุ่มตอลิบานนั้นมีต้นกำเนิดและที่มั่นแข็งแกร่งทางภาคใต้ โดยเฉพาะที่กันดาฮาร์ ส่วนภาคเหนือเป็นพื้นที่สำคัญในการต่อต้านตอลิบานมายาวนาน รวมทั้งเป็นถิ่นฐานของกองกำลังติดอาวุธหลายกลุ่ม และเป็นแหล่งที่มาสำคัญของกำลังพลในกองทัพแห่งชาติ
ทางด้านกระทรวงกลาโหมอัฟกานิสถานแถลงในวันจันทร์ (9 ) ว่า นักรบของกลุ่มก่อความไม่สงบกลุ่มนี้ถูกสังหารและบาดเจ็บหลายร้อยคนระหว่างการต่อสู้ในช่วง 24 ชั่วโมงล่าสุดในจังหวัดกันดาฮาร์ และเฮลมันด์ ซึ่งเป็นฐานที่มั่นเก่าแก่ของตอลิบาน และตั้งอยู่ทางภาคใต้ของประเทศ
เมอร์วาอิส สเตเน็กไซ โฆษกกระทรวงมหาดไทย สำทับว่า ตอลิบานสูญเสียหนักและสถานการณ์ความปลอดภัยดีขึ้น โดยกองกำลังความมั่นคงของรัฐบาลได้ออกลาดตระเวนในเมืองต่างๆ
การสู้รบรุนแรงในอัฟกานิสถานปะทุขึ้นนับจากเดือนพฤษภาคม เมื่อกองกำลังพันธมิตรที่นำโดยอเมริกาเริ่มถอนทหารชุดสุดท้ายออกไป โดยมีกำหนดเสร็จสิ้นภายในสิ้นเดือนนี้ ทั้งนี้ กลุ่มตอลิบานสามารถเข้ายึดพื้นที่ในเขตชนบทอย่างกว้างขวาง ก่อนเปลี่ยนเป้าหมายเข้าตีเมืองเอกของจังหวัดต่างๆ ควบคู่ไปกับการลอบสังหารเจ้าหน้าที่อาวุโสของรัฐบาลในกรุงคาบูล
การโหมโจมตีของตอลิบานมีขึ้นท่ามกลางการประณามจากนานาชาติ และคำเตือนจากสหประชาชาติว่า ชัยชนะทางทหารและการเข้ายึดเมืองของกลุ่มก่อความไม่สงบกลุ่มนี้จะไม่ได้รับการยอมรับ นอกจากนั้น ตอลิบานยังเพิกเฉยต่อเสียงเรียกร้องให้กลับสู่กระบวนการเจรจาที่ชะงักงันมานาน
ช่วงหลายเดือนมานี้ตอลิบานพยายามเข้ายึดเมืองกันดาฮาร์ และเมืองลาชการ์ กาห์ เมืองเอกของจังหวัดกันดาฮาร์ และจังหวัดเฮลมันด์ ตามลำดับ ซึ่งเป็น 2 จังหวัดสำคัญมากของภาคใต้ แต่รัฐบาลอัฟกานิสถานอ้างว่า ยังสามารถควบคุมสถานการณ์ได้และตอลิบานเข้าถึงแค่พื้นที่ชานเมืองหรือชุมชนเล็กๆ เท่านั้น
พลเอกซามี ซาดัต ผู้บัญชาการกองกำลัง 215 เผยว่า ทหารเข้าเคลียร์บ้านพัก ถนน และอาคารต่างๆ ที่ตอลิบานบุกยึดก่อนหน้านี้
(ที่มา : เอพี, เอเอฟพี, รอยเตอร์)
