กลุ่มตอลิบานบุกยึดเมืองใหญ่ระดับเมืองเอกของจังหวัดได้อีก 2 แห่งในวันอาทิตย์ (8 ส.ค.) และอยู่ในฐานะได้เปรียบมากขึ้นเรื่อยๆ ในการสู้รบกับกองกำลังของรัฐบาลอัฟกานิสถาน เพื่อช่วงชิงเมืองใหญ่ๆ ตลอดทั่วประเทศ ภายหลังพวกเขาสามารถเข้าควบคุมพื้นที่ชนบทได้เป็นจำนวนมากในระยะไม่กี่เดือนที่ผ่านมา
กลุ่มก่อความไม่สงบกลุ่มนี้สามารถชิงเมืองเอกของจังหวัดต่างๆ ได้รวม 4 เมืองแล้วนับตั้งแต่วันศุกร์ (6) ที่ผ่านมา ในการเปิดฉากรุกอย่างรวดเร็วซึ่งดูเหมือนกองกำลังฝ่ายรัฐบาลต้านทานไม่ไหว
เมืองคุนดุซ และเมืองซารีปุล ซึ่งเป็นเมืองเอกของ 2 จังหวัดชื่อเดียวกัน และต่างตั้งอยู่ทางภาคเหนือของอัฟกานิสถาน ถูกกลุ่มตอลิบานตีแตกภายในเวลาห่างกันไม่กี่ชั่วโมงเมื่อวันอาทิตย์ (8) สมาชิกรัฐสภาและชาวเมืองในเมืองใหญ่ทั้งสองหลายรายยืนยันกับเอเอฟพี โดยระบุว่า กองกำลังของกลุ่มก่อความไม่สงบนี้เข้ายึดเมืองได้ภายหลังเกิดการสู้รบอย่างดุเดือด
ชาวเมืองคุนดุซรายหนึ่งบอกกับเอเอฟพีว่า เมืองนี้กำลังอยู่ในสภาพ “โกลาหลวุ่นวายสุดๆ”
ขณะที่ตอลิบานระบุในคำแถลงฉบับหนึ่งว่า “หลังเกิดการสู้รบอย่างดุเดือดอยู่บ้าง ด้วยพระเมตตาของพระเจ้า นักรบมูจาฮิดีน (หมายถึงตอลิบาน) ก็เข้ายึดเมืองเอกของคุนดุซไว้ได้”
“นักรบมูจาฮิดียังสามารถยึดเมืองซารีปุล อาคารที่ทำการต่างๆ ของรัฐบาล และค่ายพักต่างๆ ทั้งหมดที่นั่น”
ปาร์วินา อาซิมิ นักเคลื่อนไหวสิทธิสตรีในซารีปุล บอกกับเอเอฟพีทางโทรศัพท์ว่า พวกเจ้าหน้าที่รัฐบาลและกองกำลังที่ยังเหลืออยู่ ได้ล่าถอยไปยังค่ายแห่งหนึ่งซึ่งอยู่ห่างจากตัวเมืองออกมาราว 3 กิโลเมตร
“มีเครื่องบินลำหนึ่งบินมา ... แต่ไม่สามารถ (ลงจอด)” เธอกล่าว
อย่างไรก็ตาม คุนดุซถือเป็นชัยชนะสำคัญที่สุดของตอลิบานทีเดียว นับตั้งแต่ที่พวกเขาเปิดฉากรุกในเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา ขณะที่กองทหารต่างชาตินำโดยสหรัฐฯ เริ่มต้นการถอนตัวออกไปในขั้นสุดท้าย
เมืองนี้ตกเป็นเป้าหมายโจมตีของตอลิบานมานานแล้ว โดยที่พวกเขาสามารถยึดไปเป็นช่วงสั้นๆ ด้วยซ้ำในปี 2015 และอีกครั้งในปี 2016 ทว่าไม่เคยสามารถครอบครองเอาไว้ได้นานๆ
ในครั้งนี้ กระทรวงกลาโหมก็แถลงว่า กองกำลังฝ่ายรัฐบาลกำลังสู้รบเพื่อช่วงชิงค่ายสำคัญๆ กลับคืนมา
“กองกำลังคอมมานโดได้เปิดฉากการปฏิบัติการเคลียร์พื้นที่แล้ว ในบางบริเวณ ซึ่งรวมถึงพวกอาคารที่ตั้งวิทยุและโทรทัศน์แห่งชาติด้วย พวกผู้ก่อการร้ายตอลิบานได้ถูกกวาดล้างออกไปแล้ว” กระทรวงระบุในคำแถลง
ถ้าหากคาบูลไม่มีความสามารถที่จะครองพื้นที่ภาคเหนือเอาไว้ได้ ก็อาจเป็นข้อพิสูจน์ที่สำคัญยิ่งยวดซึ่งโยงใยถึงความอยู่รอดระยะยาวของรัฐบาล
เนื่องจากภาคเหนือของอัฟกานิสถานถูกมองกันมานานแล้วว่าเป็นฐานต่อต้านตอลิบานที่แข็งแกร่ง และยังคงยืนหยัดอยู่ได้ในบางบริเวณแม้กระทั่งในช่วงที่กลุ่มตอลิบานเข้าปกครองอัฟกานิสถานในทศวรรษ 1990
ภูมิภาคนี้ยังคงเป็นถิ่นฐานของกองกำลังอาวุธท้องถิ่นหลายๆ กลุ่ม รวมทั้งเป็นแหล่งที่มาสำคัญของทหารในกองทัพแห่งชาติ
สหรัฐฯ ออกโจมตีทางอากาศ
เมื่อวันศุกร์ (6) ตอลิบานเข้ายึดเมืองเอกของจังหวัดแห่งแรกได้สำเร็จ นั่นคือ เมืองซารันจ์ ในจังหวัดนิมรอซ ซึ่งอยู่ทางภาคตะวันตกเฉียงใต้ของประเทศและมีพรมแดนติดกับอิหร่าน จากนั้นในวันถัดมา พวกเขายังสามารถยึดเมืองเชเบอร์กัน เมืองเอกของจังหวัดเจาซ์จัน ที่อยู่ทางภาคเหนือ
มีรายงานว่า การสู้รบยังเกิดขึ้นที่บริเวณชานเมืองเฮรัต ในภาคตะวันตก และเมืองลัชการ์ กาห์ เมืองเอกของจังหวัดเฮลมันด์ กับเมืองกันดาฮาร์ เมืองเอกของจังหวัดชื่อเดียวกัน ซึ่งทั้งคู่ต่างอยู่ทางภาคใต้
ฝีก้าวการรุกคืบอย่างรวดเร็วเช่นนี้ของตอลิบาน ทำเอากองกำลังฝ่ายรัฐบาลรับมือไม่ทัน ถึงแม้พวกเขาสามารถตีตื้นขึ้นมาได้บ้างตอนดึกวันเสาร์ (7) หลังจากสหรัฐฯ ส่งเครื่องบินรบหลายลำมาช่วยทิ้งระเบิดใส่ที่มั่นต่างๆ ของตอลิบานในเมืองเชเบอร์กัน
“กำลังทหารสหรัฐฯ ได้เข้าโจมตีทางอากาศหลายระลอก ในการป้องกันพวกหุ้นส่วนชาวอัฟกันของเราในระยะไม่กี่วันที่ผ่านมา” พันตรี นิโคล เฟอร์รารา โฆษกผู้หนึ่งของกองบัญชาการทหารด้านกลาง (Central Command) ของสหรัฐฯ แถลงจากกรุงวอชิงตัน
เชเบอร์กัน ยังเป็นที่มั่นของ อับดุล ราชิด ดอสตุม ขุนศึกผู้อื้อฉาวชาวอัฟกัน ซึ่งมีรายงานว่ากำลังทหารท้องถิ่นของเขาตลอดจนกองกำลังฝ่ายรัฐบาลได้ถอยทัพไปยังสนามบินของเมือง
ดอสตุม เป็นผู้กำกับควบคุมกองทหารท้องถิ่นกลุ่มใหญ่ที่สุดกลุ่มหนึ่งในภาคเหนือ และมีชื่อเสียงซึ่งก่อให้เกิดความกลัวเกรงในระหว่างการสู้รับกับพวกตอลิบานช่วงทศวรรษ 1990 –พร้อมๆ กับที่เขาเจอข้อกล่าวหาว่ากองกำลังของเขาสังหารหมู่พวกตอลิบานที่ถูกจับเป็นเชลยศึกไปหลายพันคน
ถ้านักรของดอสตุมเกิดถอยหนีไป ก็จะกัดกร่อนความหวังเมื่อเร็วๆ นี้ของฝ่ายรัฐบาล ที่ว่า กองกำลังท้องถิ่นของพวกขุนศึกกลุ่มต่างๆ สามารถช่วยเหลือเสริมกำลังกองทัพของประเทศซึ่งอยู่ในสภาพรับศึกเกินกำลังแล้ว
รัฐบาลแทบไม่ได้พูดอะไรเกี่ยวกับการสูญเสียเมืองเอกของจังหวัดไปหลายเมืองเช่นนี้ นอกจากคุยว่าจะไปตีคืนกลับมา
นี่กลายเป็นคำตอบที่แสนคุ้นเคยไปเสียแล้ว ในเวลาที่พวกตอลิบานยึดพื้นที่อะไรได้เพิ่มขึ้นในช่วงไม่กี่สัปดาห์หลังๆ นี้ ถึงแม้ส่วนใหญ่แล้วกองกำลังฝ่ายรัฐบาลประสบความล้มเหลว ไม่สามารถทำตามสัญญาในการชิงคืนตัวอำเภอต่างๆ หลายสิบแห่งตลอดจนที่มั่นบริเวณชายแดนหลายต่อหลายแห่ง
การถอนกองทหารต่างชาติออกไปจากอัฟกานิสถาน มีกำหนดเสร็จสิ้นสมบูรณ์ภายในสิ้นเดือนนี้ ก่อนหน้าวาระครบรอบ 20 ปีของเหตุการณ์โจมตีสหรัฐฯ วันที่ 11 กันยายน 2001 ซึ่งจุดชนวนให้กองทหารต่างชาตินำโดยสหรัฐฯ บุกเข้ารุกรานโค่นล้มตอลิบานให้ตกจากอำนาจ
(ที่มา : เอเอฟพี)
