ตำรวจรัสเซียจับกุมผู้ประท้วงกว่า 4,000 คนที่ชุมนุมกันทั่วประเทศเรียกร้องให้ปล่อยตัวอเล็กเซ นาวาลนี ผู้นำฝ่ายค้าน เมื่อวันอาทิตย์ (31 ม.ค.) ท่ามกลางคำเตือนว่าจะเจอการกวาดล้างและสภาพอากาศติดลบ ขณะที่ตำรวจในเมืองหลวงมอสโกได้ปิดกั้นเขตศูนย์กลางเมืองก่อนนัดหมายชุมนุมของพวกผู้ประท้วง
ผู้ประท้วงจำนวนหลายพันคนท้าทายคำเตือนของรัฐบาล ตามเมืองต่างๆ ตั้งแต่ที่เมืองวลาดิวอลสต็อก ในภาคตะวันออกไกลของแดนหมีขาว จนถึงเมืองใหญ่ในเขตยุโรปอย่าง เซนต์ปิเตอร์สเบิร์ก และมอสโก ในการเดินขบวนสำแดงกำลังครั้งใหญ่ช่วงสุดสัปดาห์เป็นครั้งที่ 2 เพื่อประท้วงคัดค้านการจับกุมนักวิพากษ์วิจารณ์คนสำคัญที่สุดของประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน
กลุ่มอิสระติดตามสถานการณ์ โอวีดี-อินโฟ รายงานว่า มีผู้ประท้วงอย่างน้อย 4,027 คนถูกควบคุมตัวในทั่วประเทศ ในจำนวนนี้ 1,167 คนอยู่ที่กรุงมอสโก และ 862 คนที่เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก โดยที่เมื่อวันเสาร์ที่แล้ว (23 ม.ค.) ซึ่งเก็เกิดการชุมนุมประท้วงทำนองเดียวกันนี้ ทางกลุ่มรายงานว่ามีผู้ถูกควบคุมตัวกว่า 4,000 คน
ทางด้านรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ แอนโทนี บลิงเคน โพสต์ข้อความทางทวิตเตอร์ ประณาม “การใช้ยุทธวิธีที่แข็งกร้าวรุนแรงต่างๆ อย่างไม่ลดละของพวกเจ้าหน้าที่รับผิดชอบรัสเซีย เพื่อเล่นงานผู้ประท้วงอย่างสันติและพวกนักหนังสือพิมพ์เป็นสัปดาห์ที่ 2 ต่อเนื่องกัน”
กระทรวงการต่างประเทศรัสเซีย ได้ตอบโต้กลับ ด้วยการกล่าวหาสหรัฐฯว่า “เข้าก้าวก่ายแทรกแซงอย่างเลวร้าย” ในกิจการภายในของรัสเซีย รวมทั้งยังกำลังใช้ “พวกแพลตฟอร์มออนไลน์ซึ่งควบคุมโดยวอชิงตัน” มากระตุ้นสนับสนุนการประท้วง
ก่อนจะถึงวันอาทิตย์ ถึงแม้ทางการรัสเซียพยายามกดดันหนัก ทั้งด้วยการจับกุมและตั้งข้อหาอาชญากรรมกับสมาชิกและผู้สนับสนุนฝ่ายค้านหลายคน อีกทั้งยังออกประกาศเตือนหลายฉบับห้ามเข้าร่วมการชุมนุมที่ไม่ได้รับอนุญาต และขู่ดำเนินคดีอาญากับผู้ฝ่าฝืน แต่บรรดาผู้ช่วยของนาวาลนีเรียกร้องให้ประชาชนออกมาประท้วงทั่วประเทศก่อนที่ทางการจะเริ่มไต่สวนดำเนินคดีนาวาลนีในวันอังคาร (2 ก.พ.)
การประท้วงเริ่มต้นขึ้นในเมืองแถบตะวันออกไกลของรัสเซีย ซึ่งรวมถึงวลาดิวอสต็อกที่ตำรวจปิดกั้นบริเวณกลางเมือง ทำให้ประชาชนหลายสิบคนต้องย้ายไปชุมนุมริมอ่าวอามูร์ที่น้ำกลายเป็นน้ำแข็งท่ามกลางอุณหภูมิ -13 องศาเซลเซียส
สำหรับที่มอสโก ตำรวจได้ปิดสถานีรถไฟ 7 แห่ง ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน และจำกัดการเดินทางทางเท้าในศูนย์กลางเมือง รวมทั้งสั่งปิดร้านอาหารและร้านค้าในบริเวณนั้น ตลอดจนเปลี่ยนเส้นทางการขนส่งบนดิน
การประท้วงครั้งนี้มีจุดเริ่มต้นจากการจับกุมนาวาลนี ที่สนามบินมอสโกเมื่อวันที่ 17 มกราคม หลังจากที่ผู้นำฝ่ายค้านผู้นี้เดินทางกลับจากเยอรมนี ซึ่งเขาถูกลำเลียงไปรักษาตัวที่นั่นตั้งแต่เมื่อปลายปีที่แล้ว หลังจากการถูกลอบวางยาพิษชนิดที่ฝ่ายตะวันตกกล่าวหาว่าสหภาพโซเวียตเป็นผู้คิดค้น
ศาลชั่วคราวของรัสเซียได้สั่งควบคุมตัวนาวาลนีเอาไว้ จนกว่าจะมีการพิจารณาคดีที่ค้างคาอยู่ นั่นคือข้อหาละเมิดคำสั่งปล่อยตัวชั่วคราวเมื่อปี 2014 ซึ่งอาจมีโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปีครึ่ง
ฝ่ายตะวันตกเรียกร้องให้มอสโกปล่อยนาวาลนี และพันธมิตรของผู้นำฝ่ายค้านผู้นี้ขอให้ประธานาธิบดีโจ ไบเดนของอเมริกา แซงก์ชันพันธมิตรใกล้ชิดปูติน 35 คน
สำหรับการประท้วงในมอสโกนั้นเดิมกำหนดขึ้นที่หน้าศูนย์บัญชาการสำนักงานความมั่นคงกลาง ซึ่งนาวาลนีระบุว่า อยู่เบื้องหลังการลอบวางยาพิษตนจนเกือบตาย ตามคำสั่งของประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน แต่แล้วก็กลับชุมนุมกระจัดกระจายกันตามที่ต่างๆ ภายในนครหลวงแห่งนี้ ขณะที่คณะผู้จัดประกาศเปลี่ยนแปลงสถานที่ในนาทีสุดท้าย
เอเอฟพีบอกว่ามีผู้คนหลายพันเดินขบวนอยู่ทั่วย่านศูนย์กลางของมอสโก แต่ในท่ามกลางความโกลาหลวุ่นวาย จึงไม่ทราบชัดเจนว่ามีผู้คนจำนวนเท่าใดเข้าร่วมการชุมนุมประท้วงครั้งนี้
ในที่สุดแล้ว พวกผู้ประท้วงได้ชุมนุมกันที่ด้านนอกของเรือนจำมาตรอสสยากา ติชินา ซึ่งเป็นสถานที่กักขังนาวาลนี และเจ้าหน้าที่ได้เข้าจับกุมผู้ประท้วงหลายสิบคนที่ด้านนอกของเรือนจำแห่งนี้
เมื่อวันเสาร์ที่แล้ว (23 ม.ค.) ประชาชนหลายหมื่นคนชุมนุมในกว่า 100 เมืองทั่วรัสเซียเพื่อประท้วงการปกครองของปูตินที่ยาวนานถึง 20 ปี โดยมีผู้ถูกควบคุมตัวกว่า 4,000 คน ขณะที่ทางการเปิดสอบสวนคดีอาชญากรรม รวมทั้งยังสั่งให้แพลตฟอร์มออนไลน์ลบโพสต์ที่ชักชวนประชาชนไปชุมนุม โดยขู่ปรับหากฝ่าฝืน
ต่อมาเมื่อวันศุกร์ (29 ม.ค.) หน่วยงานกำกับดูแลสื่อเผยว่า ได้เรียกตัวแทนเครือข่ายสื่อสังคมหลายแห่งซึ่งรวมถึงเฟซบุ๊กและติ๊กต็อกเข้าพบเพื่อตักเตือนที่ยังไม่ปฏิบัติตามคำสั่ง
ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา ผู้ช่วยของนาวาลนีหลายคนซึ่งรวมถึงลูบอฟ โซโบล ทนายความ และโอเลก น้องชายของนาวาลนี ถูกสั่งกักบริเวณในบ้านพักจนถึงปลายเดือนมีนาคมจากข้อหาละเมิดข้อจำกัดเพื่อป้องกันไวรัสโคโรนาด้วยการเรียกร้องให้ประชาชนเข้าร่วมการประท้วง เช่นเดียวกับคีรา ยาร์มิช โฆษกหญิงของนาวาลนี ที่ถูกควบคุมตัวเมื่อวันเสาร์ ซึ่งเป็นวันที่เธอจะได้รับการปล่อยตัวจากโทษจำคุก 9 วันข้อหาละเมิดกฎหมายการประท้วง
ขณะเดียวกัน อิวาน ดานอฟ ผู้อำนวยการมูลนิธิต่อต้านการทุจริตของนาวาลนี เปิดเผยเมื่อวันเสาร์ว่า ได้รับแจ้งจากคณะกรรมการสอบสวนว่า จะดำเนินคดีอาญากับนาวาลนีในข้อหาฉ้อโกง หลังจากคณะกรรมการชุดนี้เริ่มการสอบสวนเมื่อเดือนธันวาคมในข้อสงสัยว่า ผู้นำฝ่ายค้านผู้นี้จัดการเงินบริจาคกว่า 4 ล้านดอลลาร์อย่างไม่เหมาะสม
อนึ่ง ไม่กี่วันหลังจากนาวาลนีถูกควบคุมตัวครั้งล่าสุด ทีมงานของเขาได้เผยแพร่วิดีโอกล่าวหาปูตินได้รับของขวัญเป็นอสังหาริมทรัพย์มูลค่า 1,350 ล้านดอลลาร์ริมทะเลดำ และคลิปนี้มียอดเข้าชมกว่า 100 ล้านครั้งบนยูทูบ
ในการประท้วงวันอาทิตย์ (31) ปรากฏว่าผู้เข้าร่วมจำนวนมากพากันถือแปรงขัดโถส้วมทาด้วยสีทอง อันเป็นการอ้างอิงถึงวิดีโอกล่าวหาปูตินดังกล่าวของทีมงานนาวาลนี ซึ่งตอนหนึ่งระบุว่าในบรรดาข้าวของฟุ่มฟือยของอสังหาริมทรัพย์ริมทะเลดำแห่งนั้น มีแปรงขัดโถส้วมซึ่งแต่ละอันมีมูลค่า 700 ยูโร
เครมลินปฏิเสธว่า ปูตินไม่ได้เป็นเจ้าของอสังหาริมทรัพย์ดังกล่าว ซึ่งตามคลิปนั้นมีสนามฮ็อกกี้น้ำแข็งใต้ดิน กาสิโนส่วนตัว และไร่องุ่น
วันศุกร์ สถานีทีวีของรัฐบาลพยายามโต้แย้งฝ่ายค้านด้วยภาพถ่ายทางอากาศที่แสดงให้เห็นว่า อสังหาริมทรัพย์ที่เป็นข่าวอยู่ระหว่างการก่อสร้าง
ถัดมาอีกวัน อาร์คาดี โรเทนเบิร์ก เศรษฐีพันล้านและอดีตคู่เล่นยูโดของปูตินที่ถูกตะวันตกแซงก์ชั่น ให้สัมภาษณ์ว่า ตนเป็นเจ้าของอสังหาริมทรัพย์ดังกล่าวซึ่งกำลังก่อสร้างเพื่อทำกิจการโรงแรม
(ที่มา: เอเอฟพี, รอยเตอร์, เอพี)
