รอยเตอร์ – อังกฤษกำลังอยู่ในการพิจารณาที่จะถอนผู้พิพากษาชาวอังกฤษออกไปจากศาลสูงสุดฮ่องกง รัฐมนตรีต่างประเทศอังกฤษ โดมินิค ราบ แถลงวันจันทร์(23 พ.ย) เกิดขึ้นหลังจากปักกิ่งสั่งถอดถอนสมาชิกสภานิติบัญญัติฮ่องกงออกจากความเป็นสมาชิกภาพโดยให้เหตุผลด้านความมั่นคงเป็นหลัก
รอยเตอร์รายงานวันนี้(24 พ.ย)ว่า การปรากฎของผู้พิพากษาต่างชาติในฮ่องกงนั้นถูกำหนดในกฎหมายพื้นฐานฮ่องกง (Basic Law) ซึ่งเป็นเสมือนกฎหมายรัฐธรรมนูญที่ให้หลักประกันในเสรีภาพและอำนาจการปกครองตนเองภายใต้จีน รวมไปถึงการยังคงใช้หลักกฎหมายจารีตประเพณี (common law) ที่เกิดขึ้นมาตั้งแต่อยู่ภายใต้อาณานิคมอังกฤษ
โดยรัฐมนตรีต่างประเทศอังกฤษ โดมินิค ราบ ได้แถลงระบุในรายงานฉบับ 6 เดือนเกี่ยวกับสถานภาพฮ่องกงในวันจันทร์(23)ว่า อังกฤษกำลังอยู่ในระหว่างการพิจารณาสั่งถอนผู้พิพากษาอังกฤษออกจากศาลสูงสุดฮ่องกง
“นี่ถือเป็นสิ่งที่เกิดขึ้น และยังคงดำเนินอยู่ต่อไป ถือเป็นช่วงเวลาที่น่าวิตกที่สุดในช่วงประวัติศาสตร์หลังการส่งมอบคืนเกาะฮ่องกง”
และกล่าวต่อว่า “ผมได้เริ่มต้นหารือกับท่านลอร์ด รีด (Lord Reed) ประธานศาลสูงสุดอังกฤษ ต่อความวิตกในข้อพิจารณาว่าจะยังคงมีความเหมาะสมต่อไปหรือไม่ที่ทางผู้พิพากษาอังกฤษจะยังนั่งอยู่ในฐานะผู้พิพากษาแบบไม่ถาวร (non-permanent judge)ในศาลอุทธรณ์ชั้นสุดท้ายของฮ่องกงต่อไป”
อังกฤษปกครองฮ่องกงมายาวนานร่วม 150 ปีก่อนส่งมอบคืนให้ปักกิ่งในปี 1997 ได้ชี้ไปถึงกฎหมายความมั่นคงใหม่ที่รัฐบาลจีนสั่งให้บังคับใช้ในดินแดนฮ่องกงก่อนเวลาเที่ยงคืนของวันที่ 30 มิ.ย นั้นละเมิดต่อข้อตกลงแถลงการณ์ร่วมไซโน-อังกฤษ ปี 1984 (the 1984 Sino-British Joint Declaration)
และอังกฤษยังไม่เห็นด้วยต่อการที่ปักกิ่งสั่งถอดถอนสมาชิกรัฐสภานิติบัญญัติฮ่องกงฝ่ายตรงข้ามออกจากตำแหน่งโดยอ้างปัญหาด้านความมั่นคงของชาติเป็นหลัก
แต่รัฐบาลฮ่องกงออกมาตอบโต้รายงานของราบโดยชี้ว่า เป็นการโจมตีอย่างร้่ายแรง และไม่มีหลักฐานอ้างอิงในรายงาน พร้อมกับกล่าวว่า เป็นการแสดงความเห็นออกมาอย่างไร้ความรับผิดชอบ
ด้านคณะกรรมาธิการกระทรวงต่างประเทศจีนในฮ่องกง อ้างอิงจากสำนักข่าวซินหัว แสดงความไม่พอใจอย่างรุนแรงต่อรายงานของอังกฤษต่อสถานภาพฮ่องกง
โดยตัวแทนได้กล่าวแสดงความเห็นอย่างดุเดือดว่า “ตื่นได้แล้วและขอให้หยุดความฝันโลกยุคล่าอาณานิคมเก่าในการเข้ามาแทรกแซงกิจการฮ่องกง”
ผู้ว่าการเกาะฮ่องกง แคร์รี หล่ำ ได้กล่าวย้ำไปถึงบทบาทหัวหน้าผู้พิพากษาต่างชาตินั้นเป็นการแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนถึงความเป็นอิอสระของระบบยุติธรรมของฮ่องกง
ทั้งนี้ในปัจจุบันมีผู้พิพากษาต่างชาติจำนวน 13 คนยังคงทำหน้าที่ในฐานะผู้พิพากษาดำรงตำแหน่งแบบไม่ถาวร ซึ่งรวมไปถึงผู้พิพากษาอังกฤษ 9 คน ในศาลสูงฮ่องกง
