‘พลุ’ อาจเป็นชนวนทำให้เกิดการระเบิดวินาศสันตะโรใน ‘เบรุต’ ผู้เชี่ยวชาญหลายรายระบุ

เอเจนซีส์ – ผู้เชี่ยวชาญชี้เมื่อวันพุธ (5 ส.ค.) ชนวนเหตุที่ทำให้โกดังเก็บแอมโมเนียมไนเตรทระเบิดจนสร้างความเสียหายไปทั่วเบรุตในวันอังคาร (4) และทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 135 คน บาดเจ็บและสูญหายอีกกว่า 5,000 คนนั้น อาจจะเป็นเพราะ “พลุ” ขณะที่ “ทรัมป์” กลับลำระบุโศกนาฏกรรมดังกล่าวเป็นไปได้ทั้งอุบัติเหตุและการโจมตี

ทีมกู้ภัยเลบานอนเร่งค้นหาร่างผู้เสียชีวิตและผู้สูญหายจากเหตุระเบิดโกดังวัตถุอันตรายในท่าเรือกรุงเบรุต ที่นอกจากทำให้มีผู้บาดเจ็บล้มตายจำนวนมากแล้ว ยังทำให้ประชาชนกว่า 200,000 คนไร้ที่อยู่อาศัยอย่างน้อยก็ชั่วคราว เนื่องจากแรงระเบิดทำลายอาคารบ้านเรือนพังยับเยินทั่วเมือง

ประธานาธิบดีมิเชล อูน ปราศรัยต่อประชาชนระหว่างการประชุมคณะรัฐมนตรีฉุกเฉินเมื่อวันพุธ (5) ว่า ไม่มีคำพูดใดสามารถบรรยายความสยดสยองที่เกิดขึ้นเมื่อคืนวันอังคาร และทำให้เบรุตกลายเป็นเมืองแห่งหายนะได้

เหตุระเบิดครั้งนี้ทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 135 คน บาดเจ็บและสูญหายอีกกว่า 5,000 คน ขณะที่มาร์วาน อับบูด นายกเทศมนตรีเบรุต ระบุว่า มูลค่าความเสียหายทั้งทางตรงและทางอ้อมอาจสูงถึง 15,000 ล้านดอลลาร์

อูนเสริมว่า เหตุระเบิดเกิดขึ้นในโกดังที่จัดเก็บแอมโมเนียมไนเตรทที่ใช้ผลิตปุ๋ยและระเบิด จำนวน 2,750 ตันซึ่งยึดมาตั้งแต่ 6 ปีที่แล้ว และประกาศว่า รัฐบาลจะสอบสวนหาตัวผู้รับผิดชอบมาลงโทษและเปิดเผยข้อมูลโดยเร็วที่สุด

แหล่งข่าววงในเผยว่า เวลานี้คณะรัฐมนตรีได้สั่งกักบริเวณเจ้าหน้าที่ท่าเรือที่เกี่ยวข้องกับการจัดเก็บหรือดูแลโกดังแอมโมเนียมไนเตรทที่ระเบิดภายในบ้านพักแล้ว

ขณะที่แหล่งข่าวอีกรายที่รับรู้ข้อมูลการสอบสวนเบื้องต้นกล่าวหาว่า เหตุการณ์นี้เกิดจากความเฉื่อยชาและการปล่อยปละละเลยของคณะกรรมาธิการชุดต่างๆ รวมถึงผู้พิพากษาที่เกี่ยวข้องกับการออกคำสั่งเคลื่อนย้ายวัตถุอันตราย

ทางการเลบานอนไม่ได้ยืนยันต้นตอของเปลวไฟที่จุดชนวนให้เกิดการระเบิด แม้แหล่งข่าวด้านความมั่นคงและสื่อท้องถิ่นระบุว่า เป็นประกายไฟจากการเชื่อมของช่างซ่อมซึ่งเข้าไปที่อาคารดังกล่าวก็ตาม

กระนั้น ตามรายงานของสำนักข่าวเอพี พวกผู้เชี่ยวชาญซึ่งพิจารณาภาพวิดีโอบันทึกเหตุการณ์ พากันระบุว่า พลุ-ดอกไม้ไฟ อาจเป็นตัวจุดชนวนการระเบิด

ทั้งนี้ แอมโมเนียมไนเตรทแม้เป็นวัตถุอันตราย แต่มันไม่สามารถจุดชนวนตัวเองให้ระเบิดได้ ต้องมีวัสดุอย่างอื่นที่เป็นตัวจุดระเบิด ซึ่งในกรณีนี้อาจเป็นพวกพลุ-ดอกไม้ไฟที่จัดเก็บอยู่ในท่าเรือเดียวกัน

โบแอซ ฮายูน เจ้าของทามาร์ กรุ๊ป บริษัทอิสราเอลที่ทำงานใกล้ชิดกับรัฐบาลอิสราเอลเกี่ยวกับการออกใบรับรองวัตถุระเบิด ชี้ว่า คลิปที่โพสต์บนโซเชียลเผยให้เห็นช่วงวินาทีแรกๆ ที่มีประกายไฟและแสงภายในกลุ่มควันที่คละคลุ้งขึ้นมาจากเปลวไฟ รวมทั้งมีเสียงคล้ายป๊อปคอร์นและเสียงหวีดแหลม ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของพลุ ก่อนที่จะเกิดการระเบิดครั้งใหญ่

เจฟฟรีย์ ลูอิส ผู้เชี่ยวชาญด้านขีปนาวุธของสถาบันศึกษาการระหว่างประเทศมิดเดิลเบอรีในเมืองมอนเทอเรย์ รัฐแคลิฟอร์เนีย ตั้งข้อสังเกตในทำนองเดียวกันว่า มันดูเหมือนเป็นอุบัติเหตุ โดยตอนแรกสุดเกิดไฟไหม้ขึ้นมาก่อน จากนั้นจึงเกิดการระเบิด ซึ่งไม่ใช่ลักษณะของการก่อเหตุโจมตี ขณะที่คลิปวิดีโอบางคลิปแสดงให้เห็นวัตถุระเบิดซึ่งเกิดการระเบิดต่อเนื่องกันแบบเสียงคั่วข้าวโพดป็อบคอร์น

ลูอิสอธิบายด้วยว่า กลุ่มควันสีขาวหลังการระเบิดใหญ่ดูเหมือนเป็นกลุ่มควันที่ควบแน่น ซึ่งมักเกิดขึ้นในการระเบิดรุนแรงในสภาวะที่มีความชื้นภายหลังคลื่นกระแทกจากการระเบิด ขณะที่กลุ่มควันสีส้มหลังการระเบิดมีแนวโน้มเกิดจากก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ที่ปล่อยออกมาจากการระเบิดที่เกี่ยวข้องกับไนเตรท

ซิม แท็ก นักวิเคราะห์และผู้เชี่ยวชาญด้านอาวุธของสแตรตฟอร์ บริษัทข้อมูลข่าวกรองเอกชนในเทกซัส ชี้ว่า จากขนาดหลุมที่เกิดจากการระเบิดและความเสียหายของกระจกหน้าต่างในอาคารที่อยู่ไกลจากจุดเกิดเหตุ อาจสันนิษฐานได้ว่า ระเบิดครั้งนี้มีความรุนแรงพอกับระเบิดทีเอ็นทีอย่างน้อย 2.2 กิโลตัน

ทว่า ฮายูนประเมินว่า ความรุนแรงน่าจะเท่ากับระเบิดทีเอ็นทีราว 1 กิโลตัน เมื่อพิจารณาจากปริมาณแอมโมเนียมไนเตรทที่จัดเก็บ แต่สำทับว่า ขณะนี้ยังไม่มีข้อมูลที่สมบูรณ์ ดังนั้น การกล่าวถึงประเด็นใดอย่างเฉพาะเจาะจงจึงต้องใช้ความรอบคอบอย่างมาก


ขณะเดียวกัน นานาชาติเร่งส่งทีมแพทย์ฉุกเฉิน โรงพยาบาลสนาม ผู้เชี่ยวชาญด้านการกู้ภัย และสุนัขดมกลิ่นไปให้ความช่วยเหลือเลบานอนแล้ว

ประเทศในอ่าวเปอร์เซียเป็นประเทศแรกๆ ที่ส่งความช่วยเหลือให้เลบานอน ขณะที่ประธานาธิบดีเอมมานูเอล มาครงของฝรั่งเศส เป็นผู้นำโลกคนแรกที่รีบเดินทางไปยังเลบานอน โดยไปตั้งแต่วันพฤหัสฯ (6) หลังจากจัดส่งผู้เชี่ยวชาญด้านการค้นหาและกู้ภัย พร้อมอุปกรณ์การแพทย์และสุขอนามัยล่วงหน้าไปก่อน

นอกจากนั้น อัยการฝรั่งเศสยังเปิดการสอบสวนเกี่ยวกับเหตุระเบิดครั้งนี้ เนื่องจากมีพลเมืองฝรั่งเศสเสียชีวิต 1 คน และบาดเจ็บ 24 คน

แม้แต่อิสราเอลที่ในทางเทคนิคถือว่า เป็นคู่สงครามกับเลบานอน ยังเสนอให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยชน

ด้านธนาคารโลกออกคำแถลงว่าพร้อมใช้ความเชี่ยวชาญในการประเมินความเสียหายและความจำเป็นอย่างเร่งด่วน และวางแผนฟื้นฟูบูรณะเบรุตตามมาตรฐานสากล

ที่อเมริกา ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ที่กล่าวเมื่อวันอังคารว่า เหตุระเบิดเบรุตดูเหมือนเป็นการโจมตีร้ายแรง แถลงในวันต่อมาว่า สหรัฐฯ พร้อมช่วยเหลือเลบานอน และกลับลำว่า ขณะนี้ยังไม่ชัดเจนว่า เกิดอะไรขึ้น แต่เป็นไปได้ว่า เหตุการณ์ดังกล่าวอาจเป็นอุบัติเหตุหรือการโจมตีก็ได้ และว่าตนได้ยินมาทั้งสองอย่าง