รอยเตอร์ - อเล็กซ์ อาซาร์ รัฐมนตรีกระทรวงสุขภาพและบริการมนุษย์ของสหรัฐฯ จะเดินทางเยือนไต้หวันในอีกไม่กี่วันข้างหน้า ซึ่งจะถือเป็นเจ้าหน้าที่ระดับสูงสุดของสหรัฐฯ ที่ไปเยือนไต้หวันในรอบ 40 ปี ในความเคลื่อนไหวที่ส่อเค้ากระพือความตึงเครียดกับจีน
การเยือนของ อาซาร์ คาดว่า จะยิ่งบั่นทอนความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯ ที่ย่ำแย่อยู่แล้วจากสงครามการค้า, โรคระบาดโควิด-19 และประเด็นสิทธิมนุษยชน แม้รัฐบาลไทเปจะยินดีปูพรมต้อนรับเจ้าหน้าที่อเมริกันเพื่อสื่อถึงการไม่สยบต่อแรงกดดันของจีนก็ตาม
กระทรวงการต่างประเทศไต้หวัน ยืนยันว่า อาซาร์ มีกำหนดเข้าพบประธานาธิบดี ไช่ อิงเหวิน ด้วย
“ไต้หวันถือเป็นตัวอย่างที่ดีในเรื่องความโปร่งใสและการให้ความร่วมมือต่อระบบสาธารณสุขโลก ทั้งในช่วงที่เกิดวิกฤตไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่แพร่ระบาดและก่อนหน้านั้น” อาซาร์ ระบุในถ้อยแถลงวานนี้ (4 ส.ค.) “ผมรอคอยที่จะแจ้งให้ไต้หวันทราบว่า ประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ พร้อมสนับสนุนความเป็นผู้นำในด้านสาธารณสุขโลกของไต้หวัน และตอกย้ำความเชื่อที่เรามีร่วมกันว่า สังคมประชาธิปไตยที่เสรี นั้นคือ แบบอย่างที่ดีที่สุดสำหรับการปกป้องและส่งเสริมสุขภาพ”
สำนักงานของ อาซาร์ เรียกการเยือนไต้หวันครั้งนี้ว่า เป็น “ทริปประวัติศาสตร์” ซึ่งจะมี มิตเชลล์ วูล์ฟ หัวหน้าเจ้าหน้าที่แพทย์จากศูนย์เพื่อการป้องกันและควบคุมโรคสหรัฐฯ (CDC) รวมถึงเจ้าหน้าที่อเมริกันคนอื่นๆ ติดตามไปด้วย
กระทรวงการต่างประเทศไต้หวัน ชี้ว่า การเยือนของ อาซาร์ สะท้อนถึงความใกล้ชิดสนิทสนมและความช่วยเหลือที่สหรัฐฯ มีให้กับไต้หวันตลอดมา และรัฐบาลไทเปยังรู้สึกขอบคุณเป็นพิเศษที่สหรัฐฯ มีส่วนช่วยเรียกร้องให้ไต้หวันได้มีส่วนร่วมกับองค์การอนามัยโลก (WHO) ในช่วงที่โควิด-19 ระบาด
ไต้หวันไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าเป็นสมาชิก WHO จนแล้วจนรอด เนื่องจากเผชิญแรงกดดันจาก ‘จีน’ ซึ่งถือว่าเกาะแห่งนี้ยังเป็นดินแดนของตนอยู่ เรื่องนี้ได้สร้างความอึดอัดคับแค้นใจต่อไทเป ขณะที่ปักกิ่งยืนยันว่าเกาะแห่งนี้ได้รับความช่วยเหลือที่จำเป็นทุกอย่าง
สหรัฐฯ ประกาศยอมรับหลักการจีนเดียว (One China) ตั้งแต่ปี 1979 และไม่ได้สถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับไต้หวันเช่นเดียวกับอีกหลายๆ ประเทศ แต่ถึงกระนั้นอเมริกาก็ยังเป็นซัพพลายเออร์อาวุธและเป็นผู้สนับสนุนไต้หวันรายใหญ่ที่สุดในเวทีโลก
จีนา แมคคาร์ธีย์ ผู้อำนวยการสำนักงานพิทักษ์สิ่งแวดล้อมของสหรัฐฯ เป็นเจ้าหน้าที่ระดับคณะรัฐมนตรีรายล่าสุดที่ไปเยือนไต้หวันเมื่อปี 2014 แต่ในทางเทคนิคก็ยังถือว่าเป็นเจ้าหน้าที่ระดับรองกว่า อาซาร์
เมื่อเดือน มี.ค. ทรัมป์ ได้ลงนามประกาศใช้กฎหมายเพิ่มการสนับสนุนบทบาทของไต้หวันในระดับนานาชาติ จนทำให้จีนออกมาขู่แก้แค้น