จีนประกาศปิดโรงเรียน และยกเลิกเที่ยวบินขาเข้า-ออก กรุงปักกิ่งในสัปดาห์นี้ หลังพบการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ ซึ่งมีต้นตอจากตลาดค้าส่งอาหารแห่งหนึ่งในเมืองหลวง กระพือความกังวลโควิด-19 หวนกลับมาระบาดหนักระลอกสอง ขณะที่ 6 รัฐในอเมริกา พบผู้ติดเชื้อพุ่งทำสถิติใหม่ ด้านองค์การอนามัยโลก (WHO) ยกย่องการค้นพบยาสเตียรอยด์ช่วยลดอัตราการเสียชีวิตของผู้ป่วยโควิด-19 ที่อาการรุนแรง จุดประกายความหวังลดการเสียชีวิตจากโรคระบาดใหญ่ ซึ่งทำให้มีผู้ติดเชื้อทั่วโลกกว่า 8.2 ล้านคน
กรุงปักกิ่งซึ่งเคยมีตัวเลขผู้ติดเชื้อเป็นศูนย์ต่อเนื่องมานานเกือบ 2 เดือน เริ่มพบการระบาดแบบเป็นกลุ่มก้อนในช่วง 1 สัปดาห์ที่ผ่านมา โดยผู้ติดเชื้อสะสมระหว่างวันที่ 11-16 มิ.ย. อยู่ที่ 137 ราย ซึ่งนับเป็นสถานการณ์การแพร่ระบาดขั้นรุนแรงที่สุดตั้งแต่เดือน ก.พ.
ผู้ป่วยใหม่เหล่านี้ล้วนมีประวัติเชื่อมโยงกับการไปเยือนตลาดค้าส่งอาหารซินฟาตี้ (Xinfadi) ในเขตเฟิงไถ ซึ่งมีกิจกรรมซื้อขายผัก ผลไม้ และเนื้อสัตว์วันละหลายพันตัน และมีขนาดใหญ่กว่าตลาดอาหารทะเลในเมืองอู่ฮั่นที่พบการระบาดของไวรัสโคโรนาครั้งแรกเมื่อปีที่แล้วกว่า 20 เท่า
อย่างไรก็ดี สื่อทางการจีนอ้างความเห็นจากผู้เชี่ยวชาญที่ระบุว่า การระบาดระลอกใหม่ในปักกิ่งนั้นแตกต่างจากที่อู่ฮั่น เนื่องจากเป็นการแพร่เชื้อภายในท้องถิ่น และสามารถระบุต้นตอได้อย่างชัดเจน ซึ่งช่วยให้การควบคุมโรคทำได้ง่ายกว่า
เจ้าหน้าที่เปิดเผยว่า ตั้งแต่วันที่ 30 พ.ค. มีคนกว่า 200,000 คนเดินทางไปที่ตลาดซินฟาตี้ ซึ่งเป็นสถานที่จำหน่ายผักและผลไม้กว่า 70% ในปักกิ่ง และเวลานี้พนักงานในตลาดกว่า 8,000 คน ได้รับการตรวจหาเชื้อและอยู่ระหว่างกักตัว
ฝ่ายบริหารกรุงปักกิ่งประกาศยกระดับการเฝ้าระวังโควิด-19 จากระดับ 3 ขึ้นสู่ระดับ 2 เมื่อวันอังคาร (16) โดยมีชุมชน 27 แห่งที่ถูกประกาศให้เป็นพื้นที่เสี่ยงปานกลาง (medium-risk areas) ซึ่งจะต้องมีการตรวจวัดอุณหภูมิและลงทะเบียนผู้ที่ผ่านเข้าออก ส่วนเขตเฟิงไถซึ่งเป็นที่ตั้งของตลาดซินฟาตี้ถูกประกาศให้เป็นพื้นที่ความเสี่ยงสูง
ทั้งนี้ มาตรการเฝ้าระวังขั้นที่ 2 ยังคงอนุญาตให้ประชาชนใช้ถนนหนทางได้ตามปกติ บริษัทห้างร้านยังสามารถเปิดได้ และไม่ได้มีการสั่งปิดย่านที่พักอาศัยอย่างครอบคลุม แต่จะมีการควบคุมคนเดินทางเข้า-ออกเมืองอย่างเข้มงวด โดยผู้ที่ประสงค์จะเดินทางออกจากปักกิ่งต้องผ่านการทดสอบกรดนิวคลิอิกเพื่อตรวจหาเชื้อโควิด-19 ส่วนประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่ความเสี่ยงสูงก็จะต้องกักกันตัวอยู่ภายในชุมชน และต้องได้รับการตรวจคัดกรองเชื้อเช่นกัน ขณะที่โรงเรียนอนุบาล, โรงเรียนประถม และโรงเรียนมัธยม ถูกสั่งปิดชั่วคราว
ขณะเดียวกัน หลายมณฑลในจีนเริ่มใช้มาตรการกักกันโรคผู้ที่เดินทางมาจากปักกิ่ง ขณะที่โรงเรียนเกือบทุกแห่งต้องกลับไปใช้โหมดการเรียนการสอนออนไลน์อีกครั้ง
หนังสือพิมพ์พีเพิลส์เดลี สื่อของรัฐบาลจีนรายงานว่า ท่าอากาศยานปักกิ่งได้ยกเลิกเที่ยวบินเข้า-ออกนับพันเที่ยวในวันพุธ (17) เพื่อลดความเสี่ยงในการแพร่กระจายเชื้อโควิด-19 โดยมีเที่ยวบินอย่างน้อย 1,255 เที่ยวถูกยกเลิก หรือคิดเป็นเกือบ 70% ของการเดินทางเข้าออกสนามบินหลักๆ ของกรุงปักกิ่ง
ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคของจีนแถลงเมื่อวันจันทร์ (15) ว่า ไวรัสที่พบในปักกิ่งล่าสุดเป็นสายพันธุ์หลักที่ระบาดในยุโรป ขณะที่ ซู เหอเจี้ยน โฆษกฝ่ายบริหารกรุงปักกิ่ง ถึงกับออกปากยอมรับว่า “สถานการณ์โรคระบาดในเมืองหลวงตอนนี้เข้าขั้นร้ายแรงมาก”
มีรายงานจากสื่อต่างประเทศว่ารัฐบาลจีนได้สั่งระงับการนำเข้า “ปลาแซลมอน” จากยุโรป เนื่องจากสงสัยว่าอาจเกี่ยวโยงกับการแพร่ระบาดของโควิด-19 ที่ตลาดในกรุงปักกิ่ง โดยก่อนหน้านั้น บรรดาซูเปอร์มาร์เก็ตในปักกิ่งได้นำปลาแซลมอนออกจากชั้นวางสินค้าทั้งหมด หลังสื่อจีนรายงานว่ามีการพบเชื้อไวรัสบนเขียงซึ่งใช้สำหรับตัดแต่งปลาแซลมอนนำเข้าที่ตลาดซินฟาตี้
“เราไม่สามารถส่งแซลมอนไปจีนได้แล้ว ตลาดปิด” เรกิน จาค็อบสัน ซีอีโอของบริษัท Bakkafrost ผู้จัดจำหน่ายปลาแซลมอนในกรุงออสโลให้สัมภาษณ์กับรอยเตอร์เมื่อต้นสัปดาห์นี้ เช่นเดียวกับ สไตน์ มาร์ตินเซ็น หัวหน้าฝ่ายขายและการตลาดของ Norway Royal Salmon ที่ระบุว่า “เราได้หยุดการจำหน่ายแซลมอนไปจีนทั้งหมด และกำลังรอให้สถานการณ์มีความชัดเจนกว่านี้”
คีธ นีล ศาสตราจารย์เกียรติคุณด้านระบาดวิทยาจากมหาวิทยาลัยน็อตติงแฮม ให้ความเห็นว่า หากการแพร่ระบาดที่ปักกิ่งเชื่อมโยงกับปลาแซลมอนจริง ก็น่าจะเป็นผลมาจากการปนเปื้อนข้าม (cross contamination)
“ตลาดเป็นสถานที่ที่มีคนเยอะ ก็เหมือนกับที่อู่ฮั่นซึ่งกลายเป็นชนวนให้เกิดโรคระบาด” นีล ระบุ พร้อมเสริมว่า การพบความเชื่อมโยงกับยุโรปไม่ใช่เรื่องแปลกอะไร เนื่องจากเวลานี้ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ได้แพร่ระบาดไปทั่วทุกมุมโลกแล้ว
“จีนได้แพร่ไวรัสออกไปทั่วโลก จึงเป็นไปได้สูงที่พวกเขาจะต้องได้รับมันกลับคืนไปบ้าง การพบสายพันธุ์ที่ระบาดในยุโรปอาจจะมาจากผู้ที่เดินทางจากยุโรปกลับไปจีนก็ได้”
สำนักงานความปลอดภัยด้านอาหารของนอร์เวย์ชี้ว่า “ไม่มีหลักฐาน” ยืนยันว่า ปลาแซลมอนสามารถติดเชื้อโควิด-19 ได้ ขณะที่ ไมค์ ไรอัน ผู้อำนวยการโครงการสถานการณ์ฉุกเฉินขององค์การอนามัยโลก (WHO) ระบุเมื่อวันจันทร์ (15) ว่าต้นตอการระบาดแบบกลุ่มก้อนครั้งใหม่ในปักกิ่งยังไม่มีความแน่นอน และจำเป็นต้องตรวจสอบอย่างละเอียด แต่โดยส่วนตัวแล้วเขาไม่เชื่อว่าปลาแซลมอนจะเป็นที่มาของไวรัส
อย่างไรก็ตาม ล่าสุด Odd Emil Ingebrigtsen รัฐมนตรีกระทรวงการประมงและอาหารทะเลของนอร์เวย์ ได้ออกมาแถลงยืนยันในวันพุธ (17) ว่า เจ้าหน้าที่จีนและนอร์เวย์ได้ข้อสรุปร่วมกันแล้วว่า ปลาแซลมอนจากนอร์เวย์ไม่น่าจะเป็นแหล่งแพร่เชื้อโควิด-19 ที่พบบนเขียงในตลาดซินฟาตี้
“เราสามารถยุติความไม่แน่นอนและการระงับส่งออกแซลมอนไปจีนได้แล้ว” เขาให้สัมภาษณ์ผ่านระบบวิดีโอคอนเฟอเรนซ์
ในขณะที่ยุโรปเดินหน้าผ่อนปรนมาตรการล็อกดาวน์ สถานการณ์โควิด-19 ในบางภูมิภาคยังคงน่ากังวลเป็นพิเศษ โดยเฉพาะแถบละตินอเมริกาและเอเชียใต้ ซึ่งในช่วงเช้าวันพฤหัสบดี (18) จำนวนผู้ติดเชื้อทั่วโลกพุ่งสูงกว่า 8.3 ล้านคน และมีผู้เสียชีวิตรวมกว่า 448,000 คน
เบลเยียม, ฝรั่งเศส, เยอรมนี และกรีซ เริ่มผ่อนคลายมาตรการคุมเข้มพรมแดนเพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนได้เดินทางท่องเที่ยวในช่วงฤดูร้อน ขณะที่ฟุตบอลพรีเมียร์ลีกอังกฤษเริ่มเปิดฤดูกาลแข่งขันในวันพุธ (17) โดยยังไม่อนุญาตให้แฟนบอลเข้าชมในสนาม อีกทั้งยังมีการปรับเปลี่ยนกฎเกณฑ์บางอย่างเพื่อลดความเสี่ยง
สหรัฐอเมริกามีรายงานมีผู้ติดเชื้อใหม่เพิ่มสูงเป็นประวัติการณ์ใน 6 มลรัฐ เมื่อวันอังคาร (16) ซึ่งได้แก่ รัฐแอริโซนา ฟลอริดา โอกลาโฮมา ออริกอน เนวาดา และ เทกซัส โดยจำนวนผู้ติดเชื้อมีแนวโน้มเพิ่มต่อเนื่องเป็นสัปดาห์ที่ 2 ส่วนผู้ป่วยที่ต้องเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาลก็พุ่งทำสถิติใหม่เช่นเดียวกัน ตัวอย่างเช่น ที่รัฐแอริโซนาซึ่งเตียงผู้ป่วยวิกฤตในโรงพยาบาลส่วนใหญ่ถูกใช้ไปถึง 83% แล้ว
เจ้าหน้าที่หลายรัฐระบุว่า ปัจจัยหลักๆ ที่ทำให้จำนวนผู้ป่วยเพิ่มขึ้นคือการอนุญาตให้ภาคธุรกิจเปิดดำเนินการอีกครั้ง และการที่คนจำนวนมากออกไปร่วมฉลองวันรำลึกถึงทหารผ่านศึก (Memorial Day) เมื่อปลายเดือน พ.ค.
หลายรัฐยังเตรียมรับมือแนวโน้มการพบผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นจากการที่ประชาชนนับหมื่นๆ คนออกไปชุมนุมประท้วงต่อต้านการเหยียดเชื้อชาติและการใช้ความรุนแรงของตำรวจตลอดช่วง 3 สัปดาห์ที่ผ่านมา
เจอโรม พาวเวลล์ ประธานธนาคารกลางสหรัฐฯ (เฟด) เอ่ยเตือนในสัปดาห์นี้ว่าเศรษฐกิจอเมริกาจะยังไม่ฟื้นตัวง่ายๆ ตราบใดที่สถานการณ์การระบาดของโควิด-19 ยังเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน
นิวซีแลนด์ซึ่งเพิ่งจะประกาศชัยชนะเหนือโควิด-19 ไปหมาดๆ กลับมาพบผู้ติดเชื้อใหม่เพิ่ม 2 รายเมื่อวันอังคาร (16) โดยเป็นผู้ที่เดินทางกลับจากสหราชอาณาจักร นับเป็นผู้ป่วยใหม่กลุ่มแรกหลังจากที่ยอดติดเชื้อในแดนกีวีลดลงเป็นศูนย์ต่อเนื่องนานถึง 24 วัน
อินเดียเวลานี้กลายเป็นจุดฮอตสปอตของโควิด-19 ในภูมิภาคเอเชีย ด้วยตัวเลขผู้ติดเชื้อสะสม 354,065 ราย มากเป็นอันดับที่ 4 ของโลก ส่วนยอดผู้เสียชีวิตก็เพิ่มขึ้นมาอยู่ที่ 11,903 รายในวันพุธ (17) ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญเชื่อว่าจำนวนผู้ป่วยที่แท้จริงในอินเดียอาจสูงกว่าตัวเลขทางการมาก
ระบบสาธารณสุขอินเดียเรียกว่ากำลังเข้าขั้นวิกฤต โดยมีรายงานว่า โรงพยาบาลตามเมืองใหญ่ๆ เช่น มุมไบและนิวเดลี เริ่มปฏิเสธไม่รับคนไข้มีอาการติดเชื้อไวรัสโคโรนา เนื่องจากผู้ป่วยล้นโรงพยาบาล ขณะที่สถานการณ์โดยรวมมีแนวโน้มที่น่ากังวล เนื่องจากอินเดียกำลังย่างเข้าสู่ฤดูมรสุมซึ่งมักจะเกิดโรคระบาดอื่นๆ เป็นประจำทุกปีอยู่แล้ว
บราซิลมียอดผู้ติดเชื้อสะสมกว่า 955,000 คน ซึ่งถือว่าหนักหนาสาหัสเป็นอันดับ 2 ของโลกรองจากสหรัฐฯ ส่วนเปรูรายงานตัวเลขเศรษฐกิจในเดือน เม.ย. หดตัวกว่า 40% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันปีที่แล้วเนื่องจากมาตรการล็อกดาวน์
ขณะเดียวกัน การคิดค้นพัฒนาตัวยาและวัคซีนเพื่อเอาชนะโควิด-19 ก็มีความคืบหน้าเพิ่มขึ้นเป็นลำดับ ล่าสุด คณะนักวิจัยในอังกฤษได้ค้นพบว่ายาเด็กซาเมทาโซน (dexamethasone) ซึ่งเป็นยาสเตียรอยด์ราคาถูกที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย สามารถลดอัตราการเสียชีวิตในผู้ป่วยโควิด-19 ที่อาการหนักจนต้องใช้เครื่องช่วยหายใจได้ถึง 1 ใน 3 ส่วนในผู้ป่วยที่ต้องรับออกซิเจน ยานี้จะลดอัตราการเสียชีวิตได้ 1 ใน 5 ซึ่งทำให้ WHO ประกาศยกย่องงานวิจัยชิ้นนี้ ว่า เป็น “การค้นพบทางวิทยาศาสตร์ครั้งสำคัญที่ช่วยปกป้องชีวิตผู้คน” ขณะที่บริษัท ไชน่า เนชันแนล ไบโอเทค กรุ๊ป เผยในวันอังคาร (16) ว่า วัคซีนป้องกันไวรัสโควิด-19 ที่อยู่ในขั้นทดลองสามารถกระตุ้นให้เกิดภูมิคุ้มกันในการทดลองทางคลินิก และบริษัทมีแผนทำการทดลองในมนุษย์ขั้นสุดท้ายที่ต่างประเทศ
