‘เซี่ยงไฮ้’ ประกาศตัดสัมพันธ์ ‘กรุงปราก’ หลังอีกฝ่ายหันคบ ‘ไต้หวัน’

รอยเตอร์ - ฝ่ายบริหารนครเซี่ยงไฮ้ประกาศยุติความสัมพันธ์ในฐานะ ‘เมืองพี่เมืองน้อง’ กับกรุงปราก เมืองหลวงสาธารณรัฐเช็กเมื่อวานนี้ (14 ม.ค.) ภายหลังอีกฝ่ายเลือกที่จะเซ็นสัญญาความร่วมมือกับกรุงไทเปของไต้หวัน

ประธานาธิบดี มิลอส เซมาน แห่งสาธารณรัฐเช็กซึ่งพยายามเชื่อมความสัมพันธ์อันดีกับปักกิ่งเริ่มแสดงท่าทีไม่พอใจมากขึ้น หลังเม็ดเงินลงทุนที่จีนรับปากยังเป็นเพียงคำมั่นสัญญาลอยๆ และล่าสุดเมื่อวันอาทิตย์ (12) ผู้นำเช็กประกาศจะไม่เข้าร่วมการประชุมซัมมิตที่จีนในเดือน เม.ย. นี้

ขณะเดียวกัน ฝ่ายบริหารกรุงปรากก็มีแนวทางเป็นของตัวเอง โดยครั้งหนึ่งนายกเทศมนตรี ซเดเน็ก ฮริบ (Zdenek Hrib) เคยปฏิเสธที่จะไล่ทูตไต้หวันออกจากที่ประชุมตามคำขอของเจ้าหน้าที่จีน และยังเคยชักธงทิเบตขึ้นเหนือศาลาว่าการเมืองอีกด้วย

ล่าสุดเมื่อวันจันทร์ (13) นายกเทศมนตรี ฮริบ และ เคอ เหวินเจ๋อ (Ko Wen-je) นายกเทศมนตรีกรุงไทเป ได้จัดพิธีลงนามสถาปนาความสัมพันธ์ในฐานะ “เมืองพี่เมืองน้อง” ที่กรุงปราก

สถานะของไต้หวันเป็นประเด็นพิพาททางการทูตที่เปราะบางที่สุดของจีน ซึ่งยังถือว่าเกาะประชาธิปไตยแห่งนี้เป็นเพียง “มณฑลทรยศ” และพยายามกดดันรัฐบาลต่างชาติให้ยอมรับว่าจีนนั้นมีเพียงหนึ่งเดียว (One China)

ฝ่ายบริหารนครเซี่ยงไฮ้ชี้ว่า กรุงปรากดำเนินนโยบายผิดพลาดหลายเรื่อง รวมถึงประเด็นที่มีความสำคัญอย่างกรณีไต้หวัน

“พวกเขากำลังแทรกแซงการเมืองภายในของจีน และท้าทายหลักการจีนเดียวอย่างเปิดเผย” ฝ่ายบริหารเซี่ยงไฮ้ระบุ พร้อมประกาศ “คัดค้านอย่างรุนแรง” ต่อการกระทำเหล่านี้ และระงับความร่วมมืออย่างเป็นทางการทั้งหมดกับกรุงปรากในทันที

สภาบริหารกรุงปรากเคยสร้างความเจ็บช้ำน้ำใจต่อจีนมาแล้วครั้งหนึ่งเมื่อเดือน ต.ค. โดยขอยกเลิกสัญญาความเป็นหุ้นส่วนกับกรุงปักกิ่งซึ่งบังคับให้ต้องยอมรับหลักการจีนเดียว

ฮริบ แถลงวานนี้ (14) ว่า “ตั้งแต่ยกเลิกข้อตกลงหุ้นส่วนกับปักกิ่ง เราก็ไม่ได้ยุ่งเกี่ยวการเมืองภายในประเทศจีน ส่วนเรื่องหลักจีนเดียวถือเป็นความรับผิดชอบของกระทรวงการต่างประเทศ”

ด้านกระทรวงการต่างประเทศสาธารณรัฐเช็กออกมาอธิบายว่า ข้อตกลงความเป็นหุ้นส่วนระหว่างเมืองนั้นขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของสภาเทศบาลเมือง ไม่เกี่ยวกับรัฐบาลกลาง

ประธานาธิบดี ไช่ อิงเหวิน ซึ่งชนะศึกเลือกตั้งสมัยที่ 2 ด้วยคะแนนเสียงถล่มทลายเมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมาประกาศว่าไต้หวันจะไม่สยบยอมต่อพฤติกรรมข่มขู่ของปักกิ่ง และย้ำไต้หวันเป็นประเทศอิสระที่มีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการว่าสาธารณรัฐจีน (Republic of China) ซึ่งไม่เคยถูกปกครองโดยสาธารณรัฐประชาชนจีนมาก่อน

สำหรับนายกเทศมนตรี เคอ นั้นไม่ได้เห็นดีเห็นงามกับแนวคิดแยกไต้หวันเป็นประเทศเอกราช และเคยกล่าวระหว่างไปเยือนเซี่ยงไฮ้เมื่อปีที่แล้วว่า แผ่นดินสองฝั่งช่องแคบไต้หวันล้วนเป็น “ครอบครัวเดียวกัน”

เป็นที่คาดหมายว่า เคอ อาจจะลงสมัครรับเลือกตั้งประธานาธิบดีไต้หวันในปี 2024