เอเจนซีส์ – รัฐบาลญี่ปุ่นผ่อนคลายข้อจำกัดในการส่งออกวัตถุดิบที่จำเป็นสำหรับการผลิตไมโครชิปไปยังเกาหลีใต้ นับเป็นสัญญาณบวกที่เกิดขึ้นเพียงไม่กี่วันก่อนที่ผู้นำทั้ง 2 ชาติจะพบปะอย่างเป็นทางการครั้งแรกในรอบกว่า 1 ปี สื่อแดนปลาดิบเผยวันนี้ (21 ธ.ค.)
หนังสือพิมพ์อาซาฮีชิมบุนและสื่ออีกหลายสำนักรายงานตรงกันว่า กระทรวงเศรษฐกิจ พาณิชย์ และอุตสาหกรรมของญี่ปุ่น ได้ถอดโฟโตรีซิสต์ (photoresists) ซึ่งเป็นสารเคมีที่ใช้เคลือบแผงวงจรเซมิคอนดักเตอร์ ออกจากบัญชีสินค้าที่ถูกจำกัดการส่งออกไปยังเกาหลีใต้แล้วเมื่อวานนี้ (20)
ตั้งแต่เดือน ก.ค. เป็นต้นมา ญี่ปุ่นได้เริ่มคุมเข้มการส่งออกสารเคมี 3 ชนิด ซึ่งได้แก่ 1) ฟลูออริเนตเต็ด พอลีอิไมด์ส สารเคมีที่ใช้ในการผลิตจอภาพ 2) โฟโตรีซิสต์ สารที่ใช้ในการผลิตรูปแบบแผงวงจร และ 3) ไฮโดรเจนฟลูออไรด์ สารสำหรับใช้ในก๊าซกัดพื้นผิวในการผลิตเซมิคอนดักเตอร์ ซึ่งล้วนแต่เป็นวัตถุดิบสำคัญในการผลิตสินค้าของบริษัทไฮเทคเกาหลีใต้ โดยหลายฝ่ายเชื่อว่าโตเกียวมีเจตนาแก้แค้นที่ศาลแดนกิมจิมีคำสั่งให้บริษัทชั้นนำของญี่ปุ่นจ่ายเงินชดเชยนับล้านๆ ดอลลาร์ให้แก่ชาวเกาหลีที่ถูกบังคับใช้แรงงานในยุคสงครามโลกครั้งที่ 2
คำพิพากษาดังกล่าวสร้างความไม่พอใจต่อญี่ปุ่น ซึ่งยืนยันว่าปัญหาทั้งหมดได้เคลียร์จบไปแล้วตั้งแต่ตอนที่ทำสนธิสัญญาสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตสู่ระดับปกติในปี 1965 และตอนนั้นญี่ปุ่นเองก็ได้จ่ายชดเชยให้เกาหลีใต้ราวๆ 800 ล้านดอลลาร์ ทั้งในรูปของเงินสดและเงินกู้ดอกเบี้ยต่ำ
เกาหลีใต้ตอบโต้มาตรการจำกัดส่งออกของญี่ปุ่นด้วยการขู่จะถอนตัวออกจากข้อตกลงแบ่งปันข่าวกรองทางทหาร จนทำให้สหรัฐฯ ต้องเตือนสติชาติพันธมิตร ว่าการทำเช่นนี้จะยิ่งเข้าทางจีนและเกาหลีเหนือ
ต่อมารัฐบาลเกาหลีใต้ได้เพิกถอนคำขู่ดังกล่าว และยอมที่จะต่อสัญญากับญี่ปุ่นแบบมีเงื่อนไข
นายกรัฐมนตรี ชินโซ อาเบะ แห่งญี่ปุ่นมีกำหนดหารือกับประธานาธิบดี มุน แจอิน ของเกาหลีใต้ ระหว่างเดินทางไปร่วมการประชุมซัมมิตในจีนสัปดาห์หน้า