เอเจนซีส์ - “ทรัมป์”บอกอเมริกากับจีนใกล้บรรลุข้อตกลงการค้าเฟส 1 ซึ่งเขาระบุว่าอาจถือเป็นหนึ่งในข้อตกลงการค้าสำคัญที่สุดเท่าที่เคยมีมา ขณะที่แหล่งข่าวแย้มทีมเจรจาวอชิงตันเตรียมรับคำเชิญเดินทางไปหารือที่ปักกิ่งหลังช่วงวันหยุดเทศกาลขอบคุณพระเจ้าปลายสัปดาห์นี้ ในอีกด้านหนึ่งประธานาธิบดีสหรัฐฯยังประกาศสนับสนุนผู้ประท้วงฮ่องกง แต่ก็หยอดว่า เชื่อมั่นว่าประธานาธิบดีสีจะจัดการกับวิกฤตการเมืองบนเกาะแห่งนี้ได้
ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ กล่าวเมื่อวันอังคาร (26 พ.ย.) ว่า วอชิงตันอยู่ใน “ขั้นตอนสุดท้ายที่ยากลำบาก” ในการเจรจาข้อตกลงที่อาจเรียกได้ว่า เป็นหนึ่งในข้อตกลงการค้าสำคัญที่สุดเท่าที่เคยมีมาเพื่อปลดชนวนสงครามการค้ากับปักกิ่งที่ดำเนินมาถึง 16 เดือน แต่ขณะเดียวกัน ประมุขทำเนียบขาวย้ำว่า อเมริกาสนับสนุนผู้ประท้วงในฮ่องกง
เห็นกันว่า เรื่องฮ่องกงอาจกลายเป็นอุปสรรคใหญ่ที่ขัดขวางการทำความตกลงกันระหว่างวอชิงตันกับปักกิ่งได้ โดยเมื่อวันจันทร์ (25) จีนเพิ่งเรียกเทอร์รี แบรนสแตด เอกอัครราชทูตอเมริกันประจำปักกิ่งเข้าพบ เพื่อประท้วงที่รัฐสภาสหรัฐฯ ผ่านกฎหมายสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตยฮ่องกง โดยระบุว่า เป็นการแทรกแซงกิจการภายในของจีน
เวลานี้ร่างกฎหมายเหล่านี้ถูกส่งมายังทรัมป์ เพื่อเซ็นประกาศบังคับใช้ต่อไป ประมุขอเมริกันนั้นยังไม่ได้แสดงท่าทีชัดเจนว่าจะยินดีลงนามหรือไม่ อย่างไรก็ดี เนื่องจากทั้ง 2 สภาผ่านกฎหมายเหล่านี้แทบจะด้วยคะแนนเอกฉันท์ ดังนั้นถ้าทรัมป์ตัดสินใจใช้สิทธิยับยั้ง ก็มีโอกาสสูงมากที่การยับยั้งของเขาจะถูกรัฐสภาเพิกถอน โดยลงมติยืนยันอีกครั้งด้วยเสียงสองในสาม
ทรัมป์เสริมว่า ตนมีความสัมพันธ์ที่ดีมากๆ กับประธานาธิบดีสี จิ้นผิง และคาดหวังว่า ประมุขแดนมังกรจะรับรองผลการเลือกตั้งของฮ่องกงที่ฝ่ายสนับสนุนประชาธิปไตยคว้าเก้าอี้เกือบ 90% ในสภาท้องถิ่นเมื่อวันอาทิตย์ (24) และแก้ไขวิกฤตการเมืองบนเกาะแห่งนี้สำเร็จ
ปรากฏว่าการแสดงความคิดเห็นแง่บวกของทรัมป์ต่อการเจรจาการค้าคราวนี้ หนุนให้ทั้งสามดัชนีสำคัญในวอลล์สตรีททำสถิติสูงสุดตลอดกาลในวันอังคาร
การแสดงความคิดเห็นดังกล่าวยังมีขึ้นภายหลังการหารือทางโทรศัพท์ตอนเช้าวันอังคาร (เวลาในจีน) ระหว่างผู้เจรจาฝ่ายสหรัฐฯที่ประกอบด้วย โรเบิร์ต ไลต์ไฮเซอร์ ผู้แทนการค้าสหรัฐฯ และสตีเวน มนูชิน รัฐมนตรีคลังอเมริกัน กับผู้เจรจาฝ่ายจีนซึ่งมีทั้งรองนายกรัฐมนตรีหลิว เหอ, ซง ฉาน รัฐมนตรีพาณิชย์ และอี้ กัง ผู้ว่าการธนาคารกลางจีน ทั้งนี้ จากการเปิดเผยของกระทรวงพาณิชย์จีน โดยกระทรวงยังระบุว่า ทั้ง 2 ฝ่ายยังเจรจาหารือในประเด็นหลักเกี่ยวกับข้อตกลงเฟส 1 และบรรลุความเข้าใจร่วมกันในการแก้ไขปัญหาที่เกี่ยวข้อง
ก่อนหน้านี้มีการคาดหมายกันว่า ข้อตกลงขั้นต้นหรือที่เรียกกันว่า เฟส 1 จะบรรลุผลภายในเดือนนี้ ทว่า ผู้เชี่ยวชาญทางการค้าและแหล่งข่าววงในของทำเนียบขาวกล่าวเมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า กำหนดการดังกล่าวอาจเลื่อนออกไปเป็นปีหน้า เนื่องจากจีนยังคงกดดันให้อเมริกาผ่อนคลายมาตรการภาษีศุลกากรเพิ่ม
อย่างไรก็ดี เมื่อวันอังคาร ชัค กราสส์ลีย์ ประธานคณะกรรมาธิการการคลังของวุฒิสภาจากพรรครีพับลิกัน แสดงความเชื่อมั่นว่า ข้อตกลงการค้าขั้นต้นจะบรรลุผลก่อนสิ้นปีนี้ และเสริมว่า จีนได้เชิญไลต์ไฮเซอร์และมนูชินไปหารือที่ปักกิ่ง ซึ่งทั้งคู่ยินดีตอบรับคำเชิญหากมองเห็นโอกาสที่แท้จริงที่จะบรรลุข้อตกลง
เจ้าหน้าที่ของสำนักงานผู้แทนการค้าและกระทรวงคลังสหรัฐฯ ไม่ได้แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่องนี้ ทว่า แหล่งข่าวที่เข้าถึงการเจรจาการค้าเผยว่า คณะเจรจาอาจเดินทางไปปักกิ่งหลังช่วงเทศกาลวันขอบคุณพระเจ้าของสหรัฐฯซึ่งเริ่มต้นในวันพฤหัสบดี (28)
เมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา ทรัมป์ก็เคยออกมาคาดการณ์ว่า จะสามารถเข้าสู่การเจรจาขั้นตอนที่ 2 โดยเร็ว หลังจากบรรลุข้อตกลงการค้าขั้นต้น โดยที่ขั้น 2 จะมุ่งเน้นปัญหาใหญ่ๆ เช่น ข้อเรียกร้องของจีนให้บริษัทอเมริกันถ่ายโอนเทคโนโลยีให้แก่บริษัทจีน
ทว่า เจ้าหน้าที่ สมาชิกสภา และผู้เชี่ยวชาญทางการค้าของทั้งสองชาติต่างเตือนว่า การเจรจาขั้น 2 นี้ อาจยากลำบากยิ่งขึ้นไปอีก เมื่อพิจารณาจากการเลือกตั้งผู้นำสหรัฐฯ กำหนดจะมีขึ้นในเดือนพฤศจิกายนปีหน้า, ความยากลำบากในการบรรลุข้อตกลงเฟส 1, และความลังเลของทำเนียบขาวในการร่วมกับประเทศอื่นๆ เพื่อกดดันปักกิ่ง