‘ซาอุดีอารัมโก’ยักษ์น้ำมันกำไรมากที่สุดในโลก เผยขั้นตอนต่อไปของการจดทะเบียนเข้าซื้อขายในตลาดหุ้น

บีบีซีนิวส์/เอเจนซีส์ – ซาอุดีอารัมโก รัฐวิสาหกิจน้ำมันยักษ์ใหญ่ของซาอุดีอาระเบีย ซึ่งเป็นบริษัทที่สามารถทำกำไรได้มากที่สุดของโลก เผยแพร่เอกสารฉบับยาวเหยียดเมื่อคืนวันเสาร์ (9 พ.ย.) ที่ให้รายละเอียดมากขึ้นเกี่ยวกับการเข้าจดทะเบียนซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ กระนั้นก็ยังคงไม่มีความชัดเจนว่าบริษัทจะเสนอขายหุ้นเป็นจำนวนเท่าใดกันแน่ๆ

ในหนังสือชี้ชวนความยาวกว่า 600 ฉบับนี้ระบุว่า นักลงทุนรายย่อยรายบุคคลจะมีโอกาสซื้อหุ้นเช่นเดียวกับพวกนักลงทุนระดับสถาบันรายใหญ่ๆ แต่ไม่ได้ชี้ชัดว่าอารัมโกจะขายหุ้นออกมาในคราวนี้เป็นจำนวนทั้งหมดเท่าใด รวมทั้งไม่บอกวันเวลาที่จะเข้าจดทะเบียนซื้อขาย

กระนั้น เอกสารฉบับนี้ก็ได้ระบุถึงความเสี่ยงต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นมาได้ ซึ่งรวมถึงการที่รัฐบาลอาจควบคุมปริมาณการผลิตน้ำมัน และการที่อาจถูกโจมตีจากพวกผู้ก่อการร้าย

มกุฎราชกุมารเจ้าชายโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน ซึ่งเห็นกันว่าเป็นผู้บริหารสูงสุดในทางพฤตินัยของซาอุดีอาระเบียเวลานี้ กำลังหาทางขายหุ้นของรัฐวิสาหกิจแห่งนี้ เพื่อระดมเงินทุนจำนวนหลายหมื่นล้านดอลลาร์มาใช้จ่ายสำหรับการทำให้เศรษฐกิจของประเทศมีความกระจายตัวมากขึ้น โดยจะมุ่งลงทุนในอุตสาหกรรมที่ไม่ใช่ภาคพลังงาน แทนที่จะพึ่งพาอาศัยการส่งออกน้ำมันเพียงอย่างเดียวเช่นในปัจจุบัน

แบงเกอร์หลายรายคาดกันว่า การเข้าตลาดหุ้นซึ่งถูกเลื่อนช้ามาหลายขยักแล้วนี้ จะตีมูลค่าของอารัมโกอยู่ในระหว่าง 1.5 ล้านล้าน ถึง 2 ล้านล้านดอลลาร์ และมีโอกาสสูงที่จะกลายเป็นการเข้าจดทะเบียนซื้อขายในตลาดหุ้นซึ่งมีมูลค่ามากที่สุดของโลกเท่าที่เคยมีมา

ในหนังสือชี้ชวนฉบับนี้บอกว่า หุ้นจำนวนที่อาจสูงถึง 0.5% ของอารัมโกจะถูกกันเอาไว้ขายให้แก่พวกนักลงทุนรายย่อย ทว่าไม่ได้พูดถึงปริมาณหุ้นซึ่งจะขายให้พวกนักลงทุนสถาบัน

หลังจากการเข้าจดทะเบียนซื้อขายแล้ว หนังสือชี้ชวนบอกว่า อารัมโกจะไม่นำหุ้นออกขายในตลาดเพิ่มเติมขึ้นอีกเป็นระยะเวลา 6 เดือน ขณะเดียวกัน ถึงแม้เสน่ห์สำคัญประการหนึ่งในสายตาของพวกนักลงทุนย่อมได้แก่ศักยภาพที่จะได้รับแบ่งเงินปันผลสูงๆ แต่เอกสารนี้ก็ระบุว่า อารัมโกมีสิทธิที่จะเปลี่ยนแปลงนโยบายเงินปันผลโดยไม่ต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า


อารัมโกบอกว่าได้ว่าจ้างพวกวานิชธนกิจยักษ์ใหญ่ระหว่างประเทศจำนวนหนึ่ง เป็นต้นว่า ซิตี้แบงก์, เครดิตสวิส, และเอชเอสบีซี มาเป็นที่ปรึกษาทางการเงิน เพื่อประเมินความสนใจในการขายหุ้น และกำหนดระดับราคา

หนังสือชี้ชวนกล่าวว่า ระยะเวลาสำหรับให้พวกนักลงทุนเสนอราคาซื้อ จะเริ่มขึ้นในวันที่ 17 พฤศจิกายน ขณะที่วันปิดการเสนอซื้อสำหรับนักลงทุนรายบุคคลคือวันที่ 28 พฤศจิกายน ส่วนวันปิดสำหรับนักลงทุนสถาบันคือวันที่ 4 ธันวาคม และอารัมโกจะกำหนดราคาซื้อขายหุ้นของบริษัทในตลาดหลักทรัพย์ในวันที่ 5 ธันวาคม

กำหนดวันเริ่มซื้อขายหุ้นอารัมโกในตลาดหลักทรัพย์ของซาอุดีอาระเบียนั้น หนังสือชี้ชวนไม่ได้บอกเอาไว้ แต่ตามรายงานของสื่อที่มีความเชื่อมโยงกับรัฐกล่าวว่า อย่างเร็วที่สุดน่าจะเริ่มได้ในวันที่ 11 ธันวาคม

การตัดหุ้นบางส่วนของอารัมโกออกมาจำหน่ายในตลาดหลักทรัพย์นี้ มีการแถลงกันครั้งแรกตั้งแต่เมื่อ 4 ปีก่อน ทว่ามีการเลื่อนมาแล้วหลายครั้ง รวมทั้งมีเสียงวิพากษ์วิจารณ์เกี่ยวกับความโปร่งใสของรัฐวิสาหกิจรายนี้

ในตอนแรกทีเดียวมีรายงานว่า ซาอุดีอาระเบียจะนำมาหุ้นราว 5% ของอารัมโกออกมาขาย แต่ในขณะนี้คาดหมายกันว่าตัวเลขสุดท้ายน่าจะเป็นราวๆ ครึ่งหนึ่งของจำนวนนี้

ท่ามกลางข่าวลือที่ว่านักลงทุนสถาบันต่างชาติบางรายทำท่าไม่สนใจการนำอารัมโกเข้าซื้อขายในตลาดหุ้นคราวนี้ มีรายงานว่ารัฐบาลซาอุดีฯได้หันไปบีบคั้นพวกครอบครัวและสถาบันธุรกิจซาอุดีฯที่มั่งคั่งร่ำรวยให้ลงทุนซื้อหุ้นตัวนี้ ขณะเดียวกันพวกนักชาตินิยมจำนวนมากก็ช่วยกันประโคมว่าการซื้อหุ้นตัวนี้ถือเป็นหน้าที่ของผู้รักชาติ

อารัมโกเมื่อปีที่แล้วแถลงว่าทำกำไรสุทธิได้ 111,000 ล้านดอลลาร์ ซึ่งมากกว่ากำไรสุทธิของบริษัทแอปเปิล, รอยัลดัตช์เชลล์, และเอซซอนโมบิล รวมกัน สำหรับในช่วง 9 เดือนแรกปีนี้ กำไรสุทธิของรัฐวิสาหกิจแห่งนี้อยู่ที่ 68,000 ล้านดอลลาร์ ต่ำลงมาจากระยะเดียวกันของปีก่อน 18%