คาตาลุญญาไม่สนกษัตริย์สเปนตำหนิ จ่อประกาศเอกราชสุดสัปดาห์-จันทร์นี้

รอยเตอร์ - ผู้นำคาตาลุญญาเตรียมประกาศเอกราชอย่างเร็วที่สุดในช่วงสุดสัปดาห์นี้ หรือไม่ก็วันจันทร์ที่กำลังจะมาถึง แม้กษัตริย์สเปนเพิ่งออกมาตำหนิ ขณะเดียวกัน วิกฤตรัฐธรรมนูญครั้งใหญ่สุดของแดนกระทิงดุยังเขย่าตลาดหุ้น ค่าเงินยูโร และภาคการธนาคารของสเปน กระทั่งรัฐมนตรีเศรษฐกิจต้องออกแถลงการณ์คลายความกังวลของนักลงทุน

ประธานาธิบดีคาร์เลส ปุยเดมองต์ ของแคว้นคาตาลุญญา ให้สัมภาษณ์สำนักข่าวบีบีซีที่นำออกเผยแพร่ในวันพุธ (4 ต.ค.) ว่า รัฐบาลจะขอให้รัฐสภาประกาศเอกราชหลังเสร็จสิ้นการนับคะแนนการทำประชามติเมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา (1 ต.ค.) แม้ว่าทางการสเปนจะประกาศว่าขัดต่อรัฐธรรมนูญของประเทศก็ตาม

ปุยเดมองต์ เสริมว่า การนับคะแนนทั้งหมดน่าจะเสร็จสิ้นภายในปลายสัปดาห์ และรัฐบาลจะส่งเรื่องต่อเพื่อให้รัฐสภาประกาศเอกราชในช่วงสุดสัปดาห์นี้หรือต้นสัปดาห์หน้า ขณะเดียวกัน ก็มีแหล่งข่าวเปิดเผยว่า การประกาศเอกราชน่าจะมีขึ้นในวันจันทร์ที่กำลังจะมาถึงนี้

ผลการนับคะแนนการทำประชามติเมื่อวันอาทิตย์ พบว่า ผู้มีสิทธิออกเสียง 43% ออกไปลงคะแนนสนับสนุนการประกาศเอกราช ซึ่งเป็นไปตามคาด เนื่องจากชาวคาตาลุญญาจำนวนมากไม่เห็นด้วยกับการแยกตัวจากสเปน จึงพากันคว่ำบาตรไม่ออกไปลงคะแนนทำประชามติ

ทั้งนี้ ผู้นำคาตาลุญญามีกำหนดออกแถลงการณ์ในเวลา 21.00 น.ของวันพุธ (04.00 น.ของวันพฤหัสบดี ตามเวลาไทย)

สเปนได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงจากการทำประชามติแยกตัวของคาตาลุญญา และตำรวจสเปนใช้กระบองและกระสุนยางขัดขวางไม่ให้ชาวแคว้นนี้ไปใช้สิทธิ ทำให้มีผู้บาดเจ็บหลายร้อยคน และนานาชาติต่างประณามการใช้ความรุนแรงของตำรวจเมืองกระทิงดุ

เมื่อวันอังคาร (3 ต.ค.) ชาวคาตาลุญญานับหมื่นพากันไปชุมนุมบนท้องถนน เพื่อประณามพฤติกรรมของตำรวจสเปน ทำให้ถนนหลายสายไม่สามารถใช้การได้ ระบบขนส่งและธุรกิจหยุดชะงัก รวมทั้งกระตุ้นให้เกิดความกังวลว่า แคว้นที่มีบทบาทสำคัญ 1 ใน 5 ของระบบเศรษฐกิจสเปน กำลังจะเกิดความวุ่นวายใหญ่โต

วิกฤตร้ายแรงที่สุดในรอบหลายทศวรรษของสเปนหนนี้ เขย่าค่าเงินยูโร และทำให้ต้นทุนการกู้ยืมของสเปนพุ่งขึ้นอย่างรุนแรง ขณะที่หุ้นกลุ่มแบงก์รูดหนัก

หลุยส์ เดอ กินดอส รัฐมนตรีเศรษฐกิจสเปน พยายามคลายความวิตกของนักลงทุนด้วยการแถลงยืนยันว่า ธนาคารคาตาลุญญา สเปน และยุโรปยังคงแข็งแกร่งเช่นเดิม

ขณะเดียวกัน ไคซาแบงก์ ธนาคารใหญ่ที่สุดของคาตาลุญญา ออกบันทึกภายในยืนยันกับพนักงานว่า เป้าหมายเพียงอย่างเดียวของธนาคาร คือ ปกป้องผลประโยชน์ของลูกค้า ผู้ถือหุ้น และพนักงาน

นอกจากระบบการเงินและการธนาคารแล้ว นายกรัฐมนตรีมาเรียโน ราฮอย ของสเปน นักการเมืองสายอนุรักษนิยมที่มีจุดยืนต่อต้านการแยกตัวของคาตาลุญญาอย่างเด็ดขาด กำลังเผชิญความท้าทายใหญ่หลวงในการหาทางขัดขวางไม่ให้แคว้นนี้ประกาศเอกราช ควบคู่ไปกับการป้องกันไม่ให้เกิดความรุนแรงหรือความวุ่นวาย

ทางด้านสหภาพยุโรป (อียู) แม้ว่า โดนัลด์ ทัสค์ ประธานคณะมนตรียุโรป จะสนับสนุนจุดยืนด้านรัฐธรรมนูญของราฮอย แต่สมาชิกบางชาติก็ยังวิจารณ์กลยุทธ์ของผู้นำสเปน อย่างไรก็ตาม ทัสค์เรียกร้องให้ราฮอยพยายามป้องกันไม่ให้สถานการณ์ในคาตาลุญญาบานปลาย รวมทั้งหลีกเลี่ยงการใช้ความรุนแรง

ที่ผ่านมา บรัสเซลล์ให้การสนับสนุนน้อยมาก จนถึงไม่สนับสนุนขบวนการแบ่งแยกดินแดนภายในอียูเลย ไม่ว่าจะเป็นในคาตาลุญญา สกอตแลนด์ ฟลานเดอร์ หรือที่อื่นๆ

คาตาลุญญานั้นมีภาษาและวัฒนธรรมของตัวเอง การเคลื่อนไหวเพื่อแยกตัวออกจากสเปนดำเนินต่อเนื่องมานานหลายปี แม้ทางการมาดริดยืนยันว่าไม่อาจทำได้ เนื่องจากรัฐธรรมนูญปี 1978 กำหนดห้ามดินแดนใดๆ แยกตัวจากสเปน นอกจากนี้ ชาวสเปนส่วนใหญ่ก็ไม่เห็นด้วยกับคาตาลุญญา

เมื่อวันอังคาร สมเด็จพระราชาธิบดีเฟลิเปที่ 6 มีพระราชดำรัสผ่านสถานีทีวีแห่งชาติ กล่าวหาผู้นำที่ต้องการแยกตัวจากสเปน ว่าทำลายหลักการประชาธิปไตย และทำให้เกิดความแตกแยกในสังคมคาตาลุญญา พร้อมกันนี้ยังทรงเรียกร้องให้ประชาชนยึดมั่นกับความเป็นเอกภาพและความมั่นคงถาวรของประเทศชาติ