เขม่นกันหนักเรื่องปมปัญหาทะเลจีนใต้ มังกรยกเลิกคุยนอกรอบกับเวียดนาม

รอยเตอร์ - จีนยกเลิกการประชุมนอกรอบกับเวียดนามที่กรุงมะนิลา ท่ามกลางความขัดแย้งที่ปะทุขึ้นอีกครั้งจากกรณีพิพาทในทะเลจีนใต้ โดยก่อนหน้านั้น หวัง อี้ รัฐมนตรีต่างประเทศแดนมังกรโวยว่า เวียดนามที่กำลังเดินหน้าสร้างเกาะเทียม แต่กลับนำประเด็นนี้มาตีโพยตีพายใส่ร้ายปักกิ่ง หวังยังเรียกร้อง “คนนอก” อย่างญี่ปุ่น ให้เลิกยุยงลับหลังสร้างความแตกแยก

เจ้าหน้าที่สถานทูตจีนในกรุงมะนิลาไม่ได้ให้เหตุผลใดๆ ในการยกเลิกการประชุมที่กำหนดไว้ในวันจันทร์ (7 ส.ค.) ระหว่างหวัง อี้ รัฐมนตรีต่างประเทศของจีน กับฟ่าม บิ่งมิงห์ รัฐมนตรีต่างประเทศเวียดนาม

อย่างไรก็ตาม เจ้าหน้าที่กระทรวงการต่างประเทศจีนเผยว่า ทั้งคู่พบกันแล้ว ขณะที่กระทรวงต่างประเทศเวียดนามยังไม่ออกมาแสดงความคิดเห็นในเรื่องนี้

สื่อของรัฐบาลเวียดนามรายงานว่า รัฐมนตรีสองประเทศพบกัน “เป็นการส่วนตัวรอบนอก” และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกัน พร้อมทั้งเผยแพร่ภาพถ่ายที่ทั้งคู่จับมือกัน

ทั้งนี้ เวียดนาม ซึ่งเป็นประเทศที่ต่อต้านการอ้างสิทธิ์ของจีนในทะเลจีนใต้อย่างชัดเจนที่สุด ยืนกรานให้คงถ้อยคำที่แสดงความกังวลเกี่ยวกับการสร้างเกาะเทียมและการประจำการทางทหารในทะเลจีนใต้ในแถลงการณ์ที่ประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศสมาคมประชาชาติเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) เมื่อวันอาทิตย์ (6 ส.ค.)

แม้ช่วงหลายปีมานี้ ถ้อยคำในแถลงการณ์อาเซียนระบุถึงความกังวลดังกล่าว แต่บางประเทศที่มีความสัมพันธ์ทางธุรกิจกับปักกิ่งลึกซึ้งขึ้นอย่างกัมพูชาและฟิลิปปินส์ พยายามยืนกรานให้ยกเลิกถ้อยคำเหล่านั้นมาโดยตลอด

จีนนั้นอ่อนไหวอย่างมากแม้กับการอ้างอิงโดยนัยจากอาเซียนเกี่ยวกับการสร้างเกาะเทียมบนแนวปะการัง 7 แห่งและการประจำทางทหารของตนในทะเลจีนใต้ ซึ่งปักกิ่งอ้างสิทธิเกือบทั้งหมด ทำให้มีกรณีพิพาทกับอีก 5 ประเทศที่อ้างสิทธิ์บางส่วนในน่านน้ำนี้เช่นกัน

สถานการณ์ตึงเครียดขึ้นนับจากเดือนมิถุนายน เมื่อเวียดนามขุดเจาะน้ำมันและก๊าซธรรมชาตินอกชายฝั่งในบริเวณที่จีนอ้างสิทธิ์ครอบครอง แม้ฮานอยระงับการสำรวจหลังจากจีนยื่นประท้วงทางการทูตก็ตาม

ภายหลังการประชุมอาเซียน รัฐมนตรีต่างประเทศจีนได้ท้าทาย “บางประเทศ” ที่แสดงความกังวลกับการสร้างเกาะเทียมของตน

หวังระบุว่า จีนไม่ได้สร้างเกาะเทียมอีกเลยในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา แต่เป็นประเทศที่ร้องเรียนเรื่องนี้ต่างหากที่กำลังทำพฤติกรรมปากว่าตาขยิบ

ทั้งนี้ ภาพถ่ายดาวเทียมแสดงให้เห็นว่า ช่วงไม่กี่ปีมานี้เวียดนามเดินหน้าสร้างเกาะเทียมสองแห่งในน่านน้ำที่เป็นข้อพิพาท

ในวันอังคาร (8 ส.ค.) หนังสือพิมพ์ไชน่า เดลีของทางการจีนอ้างแหล่งข่าวที่ไม่ประสงค์เปิดเผยตัวตนว่า ฮานอยกำลังทำเหมือนโจรตะโกนเรียกให้โจรด้วยกันหยุดปล้น ด้วยการพยายามกระพือปัญหาการสร้างเกาะเทียมในแถลงการณ์อาเซียน ทั้งที่ตัวเองกำลังเร่งสร้างเกาะเทียมในทะเลจีนใต้

เมื่อวันจันทร์ ออสเตเรเลีย ญี่ปุ่น และสหรัฐฯ เรียกร้องให้เอเชียตะวันออกเฉียงใต้และจีนรับประกันว่า ระเบียบปฏิบัติในทะเลจีนใต้ที่มุ่งมั่นจะร่างขึ้นมานั้นจะมีผลผูกพันทางกฎหมาย นอกจากนี้ทั้งสามประเทศยังคัดค้านมาตรการบีบบังคับฝ่ายเดียว ส่วนทางด้านจีนไม่เห็นด้วยที่ประเทศนอกภูมิภาคยื่นมือเข้าไปแทรกแซงปัญหาในทะเลจีนใต้

ในการประชุมนอกรอบกับ “ทาโร โคโนะ” รัฐมนตรีต่างประเทศของญี่ปุ่น ระหว่างการประชุมความมั่นคงแห่งภูมิภาคที่ฟิลิปปินส์เป็นเจ้าภาพ หวังเรียกร้องให้โตเกียวเคารพความพยายามของตนและอาเซียน และรับบทบาทอย่างสร้างสรรค์ยิ่งขึ้นสำหรับสันติภาพและเสถียรภาพของภูมิภาค

“อย่าสร้างปัญหาลับหลังและยั่วยุให้ประเทศอื่นๆ แตกกัน” หวังทิ้งท้าย