“ทรัมป์” เมินคำครหาทิลเลอร์สัน “มิตรปูติน” คุยว่าที่รัฐมนตรีของเขาผู้นี้ จะนำนโยบายต่าง ปท.สู่ทิศทางใหม่

เอเจนซีส์ - โดนัลด์ ทรัมป์ ว่าที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ออกมาปกป้องการเสนอชื่อ เร็กซ์ ทิลเลอร์สัน เป็นรัฐมนตรีต่างประเทศของเขา โดยยืนยันในวันอังคาร (13 ธ.ค.) ว่า นายใหญ่เอ็กซอนโมบิลผู้นี้ จะนำพานโยบายการต่างประเทศของอเมริกาสู่ทิศทางใหม่ ไม่ใช่มัววนเวียนแทรกแซงกิจการชาติต่างๆ ขณะที่พวกสมาชิกรัฐสภาชั้นนำทั้งจากรีพับลิกัน และ เดโมแครต แสดงความกังวลที่ทิลเลอร์สันสนิทสนมกับรัสเซีย และวลาดิมีร์ ปูติน อย่างแนบแน่น

ทรัมป์เรียกร้องตั้งแต่ก่อนหน้านี้ให้อเมริกากระชับสัมพันธ์กับรัสเซีย โดยไม่ฟังเสียงเหล่าผู้นำการเมืองในวอชิงตันที่ยืนยันว่า มอสโกยังเป็นภัยคุกคามโลก ยิ่งเมื่อประกอบกับการที่เขาเห็นแตกต่างกับวุฒิสมาชิกอาวุโสของพรรครีพับลิกันด้วยกันบางคน เกี่ยวกับรายงานของสำนักข่าวกรองกลาง (ซีไอเอ) ที่ว่า แฮกเกอร์รัสเซียแอบช่วยให้เขามีชัยชนะเหนือ ฮิลลารี คลินตัน ในการเลือกตั้ง ทำให้เป็นที่คาดหมายกันว่า การเสนอชื่อทิลเลอร์สันเพื่อให้วุฒิสภาลงมติรับรอง ซึ่งคงจะมีขึ้นในเดือนหน้า จะต้องเผชิญการต่อต้านอย่างหนักหน่วง

อย่างไรก็ตาม ทรัมป์ซึ่งประกาศเสนอชื่อซีอีโอเอ็กซอนโมบิลผู้นี้ ในช่วงเช้าวันอังคาร (13) ยังคงกล่าวยกย่องทิลเลอร์สันวัย 64 ปี เป็น “นักการทูตที่ยอดเยี่ยม” และ “หนึ่งในผู้นำธุรกิจที่ยิ่งใหญ่และมีความสามารถที่สุดแห่งยุค” ระหว่างการเดินสายขอบคุณประชาชนผู้สนับสนุนเขาที่รัฐวิสคอนซินในช่วงค่ำวันเดียวกัน

ว่าที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ยังชมว่า ทิลเลอร์สัน ซึ่งเป็นชาวเทกซัสว่า มีวิสัยทัศน์และพรสวรรค์ที่จำเป็นในการเปลี่ยนแปลงนโยบายการต่างประเทศของสหรัฐฯที่สะเพร่าและวิบัติ

“เราต้องการทิศทางใหม่ แทนที่จะเที่ยวแทรกแซงประเทศต่างๆ คณะบริหารของผมจะสร้างยุทธศาสตร์ระยะยาวเพื่อเสถียรภาพ ความมั่งคั่ง สันติภาพ และสร้างประเทศของเราขึ้นมาใหม่

ด้าน ทิลเลอร์สัน แถลงว่า เขาเห็นพ้องกับวิสัยทัศน์ของทรัมป์ในการฟื้นคืนความน่าเชื่อถือของอเมริกา

ทว่า นักการเมืองชั้นนำจากทั้งสองพรรคต่างกังวลกับความสัมพันธ์ของทิลเลอร์สันกับรัสเซีย นักธุรกิจใหญ่ผู้นี้เคยได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณชั้นออร์เดอร์ ออฟ เฟรนด์ชิป (Order of Friendship) จากประธานาธิบดีปูตินของรัสเซีย เมื่อปี 2013 นอกจากนั้น เขายังคัดค้านการที่สหรัฐฯและโลกตะวันตกใช้มาตรการลงโทษคว่ำบาตรมอสโก โดยผู้สังเกตการณ์มองว่า เหตุผลสำคัญประการหนึ่งเป็นเพราะมันจะขัดขวางความพยายามของเอ็กซ์ซอนในการทำข้อตกลงขนาดใหญ่กับรัสเซียเกี่ยวกับในสำรวจบุกเบิกเขตอาร์กติก

ในทางตรงกันข้าม วังเครมลิน หรือทำเนียบประธานาธิบดีรัสเซีย ได้ยินดีกับการเสนอชื่อครั้งนี้ อีกทั้งเซียร์เกย์ ราฟลอฟ รัฐมนตรีต่างประเทศแดนหมีขาว ก็ยกย่องว่า ทิลเลอร์สันเป็นผู้ที่คำนึงถึงผลในทางปฏิบัติ ซึ่งจะช่วยให้อเมริกาและรัสเซียสร้างความสัมพันธ์ที่สองประเทศมีผลประโยชน์ร่วมกัน

อย่างไรก็ดี ทิลเลอร์สันได้รับการสนับสนุนจากสมาชิกชั้นนำหลายคนในรีพับลิกันเช่นกัน ซึ่งรวมถึงอดีตรัฐมนตรีต่างประเทศ คอนโดลีซซา ไรซ์ และเจมส์ เบเกอร์ รวมทั้งอดีตรัฐมนตรีกลาโหม โดนัลด์ รัมส์เฟลด์ และ โรเบิร์ต เกตส์

ทั้งนี้ ไรซ์ และ เกตส์ เคยทำงานให้เอ็กซ์ซอนในตำแหน่งที่ปรึกษา

ทิลเลอร์สันนั้นเข้าทำงานกับเอ็กซอนโมบิลตั้งแต่ปี 1975 ในตำแหน่งวิศวกร ก่อนไต่เต้าถึงเก้าอี้ประธานและประธานเจ้าหน้าที่บริหารซึ่งควบคุมกิจกรรมธุรกิจของบริษัทยักษ์แห่งนี้ในกว่า 50 ประเทศ

ทว่า การขาดประสบการณ์ด้านนโยบายและงานการเมือง รวมทั้งความสัมพันธ์ลึกล้ำกับบริษัทน้ำมันทรงอิทธิพล มีแนวโน้มทำให้ทิลเลอร์สันถูกซักไซ้ไล่เลียงอย่างหนักในการซักถามเพื่อลงมติรับรองของวุฒิสภาในเดือนหน้า

เนื่องจากพรรครีพับลิกันนั้นมีเสียงในสภาสูงมากกว่าเดโมแครตเพียง 52 - 48 เสียง นั่นหมายความว่า หากรีพับลิกันเพียงไม่กี่คนแปรพักตร์ และเดโมแครตทุกคนโหวตค้าน ก็อาจทำให้ทิลเลอร์สันชวดเก้าอี้รัฐมนตรีต่างประเทศ

จอห์น แมคเคน วุฒิสมาชิกอาวุโสของรีพับลิกัน บอกว่า ความสัมพันธ์ระหว่างทิลเลอร์สันกับปูติน เป็นเรื่อง “น่าเป็นห่วง” ขณะที่วุฒิสมาชิก มาร์โค รูบิโอ อดีตคู่แข่งของทรัมป์ในการเลือกตั้งขั้นต้นเพื่อชิงตำแหน่งตัวแทนรีพับลิกัน ทวีตว่า การเป็นเพื่อนกับปูตินไม่ใช่คุณสมบัติที่เขาคาดหวังสำหรับผู้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ

ทางด้าน เอลเลียต เอนเกล สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจากเดโมแครต และสมาชิกคณะกรรมาธิการวิเทศสัมพันธ์ของสภาผู้แทนฯ สำทับว่า ความสนิทสนมของทิลเลอร์สันกับปูติน จะกลายเป็นความขัดแย้งที่ต้านทานไม่อยู่ในกระทรวงการต่างประเทศ

นอกจากนั้น แมคเคน และ วุฒิสมาชิกอีกหลายคนจากทั้งสองพรรคยังสนับสนุนให้รัฐสภาเปิดการสอบสวนรายงานข่าวกรอง ที่ระบุว่า รัสเซียแทรกแซงการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ขณะที่ทรัมป์บอกว่า รายงานดังกล่าว “น่าหัวเราะ”