เอเอฟพี/รอยเตอร์ - ว่าที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ ตั้งคำถามระหว่างให้สัมภาษณ์ทางโทรทัศน์ออกอากาศเมื่อวันอาทิตย์ (11 ธ.ค.) ว่า สหรัฐฯ จำเป็นด้วยหรือที่จะต้องถูกผูกมัดจากจุดยืนที่ยึดถือมายาวนานที่ว่าไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของ “จีนเดียว” พร้อมกับบอกว่าอเมริกาควรเดินหน้าทำตามนโยบายนี้ต่อไปก็ต่อเมื่อปักกิ่งต้องให้อะไรตอบแทนทางด้านการค้าตลอดจนในประเด็นปัญหาอื่นๆ
“ผมมีความเข้าใจเป็นอย่างดีเกี่ยวกับเรื่อง 'นโยบายจีนเดียว' นี้ แต่ผมไม่รู้ว่าทำไมเราต้องยอมผูกมัดอยู่กับ 'นโยบายจีนเดียว' ยกเว้นแต่ว่าเราสามารถทำข้อตกลงกับจีนเพื่อให้จีนทำสิ่งอื่นๆ รวมทั้งเรื่องการค้าด้วย” ทรัมป์กล่าวระหว่างให้สัมภาษณ์โทรทัศน์ฟ็อกซ์นิวส์ในวันอาทิตย์ (11)
ทรัมป์พูดเช่นนี้เพื่อตอบคำถามในเรื่องที่เขารับโทรศัพท์จากประธานาธิบดี ไช่ อิงเหวิน ของไต้หวันในเดือนนี้ ซึ่งถือเป็นการทำลายธรรมเนียมปฏิบัติด้านการทูตที่สหรัฐฯ ทำมายาวนานหลายสิบปี ว่ายอมรับปักกิ่งมีฐานะเป็นตัวแทนแต่ผู้เดียวของประเทศจีน
“ผมไม่ต้องการให้จีนมาออกคำสั่งบงการผม” ทรัมป์กล่าวขณะพูดปกป้องอย่างกราดเกรี้ยวในเรื่องที่เขารับโทรศัพท์ของไช่
ว่าที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ บอกว่า เขาได้รับแจ้งล่วงหน้าเพียงไม่กี่ชั่วโมงว่าประธานาธิบดีไต้หวันกำลังจะโทรศัพท์มาหา ไม่ใช่หลายสัปดาห์หรือนานกว่านั้นอีกอย่างที่มีรายงานข่าว
นอกจากเรื่องการค้าแล้ว ทรัมป์กล่าวว่าจีนยังไม่ได้ให้ความร่วมมือกับอเมริกาในเรื่องการจัดการกับค่าเงินตราของแดนมังกร, ในเรื่องเกาหลีเหนือและอาวุธนิวเคลียร์ของโสมแดง, ตลอดจนเรื่องความตึงเครียดในทะเลจีนใต้ ซึ่งเขาบอกว่าจีนกำลังสร้าง “ป้อมค่ายใหญ่โตมหึมา” ขึ้นที่นั่น
เกี่ยวกับประเด็นปัญหานิวเคลียร์เกาหลีเหนือ ทรัมป์โต้แย้งว่าจีนในฐานะที่เป็นผู้อุปถัมภ์หลักของโสมแดง “สามารถที่จะแก้ไขปัญหานี้ได้” ทว่า “พวกเขาไม่ได้กำลังช่วยเหลือเราแต่อย่างใด”
ทรัมป์บอกด้วยว่ามันจะเป็นการแสดงความไม่เคารพกันถ้าเขาไม่รับโทรศัพท์จากไช่ ผู้ซึ่งเขากล่าวว่าต้องการที่จะแสดงความยินดีกับเขาจากการที่เขาชนะเลือกตั้ง “นี่เป็นการโทรศัพท์มาที่น่ารักมาก พูดสั้นๆ กันแค่นี้เลย แล้วทำไมชาติอื่นๆ ถึงจะสามารถมาบอกได้ว่าผมไม่สามารถรับโทรศัพท์นี้ได้” ทรัมป์ตั้งคำถาม