รอยเตอร์ - รัสเซียและตุรกีมุ่งหน้าเข้าสู่การคืนความสัมพันธ์ทางการค้าและเศรษฐกิจอย่างสมบูรณ์ในวันอังคาร (9 ส.ค.) หลังประธานาธิบดี วลาดิมีร์ ปูติน พบปะกับผู้มาเยือนอย่าง เรเจป ตัยยิบ แอร์โดอัน ผู้นำของตุรกี ในช่วงเวลาที่ทั้งสองประเทศมีความสัมพันธ์ตึงเครียดกับตะวันตก
ปูตินบอกว่าเขาต้องการฟื้นฟูความสัมพันธ์อย่างสมบูรณ์กับตุรกี หลังความสัมพันธ์ระหว่างรัสเซียกับสมาชิกนาโต้แห่งนี้ได้รับความเสียหาย จากกรณีอังการายิงเครื่องบินรบของมอสโกตกใกล้ชายแดนซีเรียเมื่อปลายปีที่แล้ว
“ชีวิตเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว” ปูตินแถลงกับผู้สื่อข่าว หลังหารือกับนายแอร์โดอันในเซนต์ ปีเตอร์สเบิร์ก พร้อมระบุว่ามาตรการคว่ำบาตรของรัสเซียต่อตุรกี ต่อเหตุยิงเครื่องบินตกจะถูกยกเลิกทีละขั้น
ด้านนายแอร์โดอันให้มุมมองแบบเดียวกันว่า “ทั้งสองฝ่ายมีความตั้งใจอย่างยิ่งยวด และจะดำเนินการที่จำเป็นเพื่อพาความสัมพันธ์ของเราคืนสู่จุดที่เคยอยู่และอาจดีกว่าเดิมด้วย”
การพบปะกันครั้งนี้เป็นการเปิดทางสำหรับการคืนสู่การส่งออกอาหารของตุรกีไปยังรัสเซีย เที่ยวบินเช่าเหมาลำจากรัสเซียมายังตุรกีและเพิ่มความเป็นไปได้ในความร่วมมือระหว่างมอสโกกับอังการา ในสงครามกลางเมืองซีเรีย แม้ว่าทั้งสองจะให้การสนับสนุนคนละฝ่าย
รัสเซียและตุรกีเป็น 2 ชาติที่มีขนาดกองทัพใหญ่ติดอันดับต้นๆ ของโลก และการเดินทางเยือนเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กครั้งนี้ของนายแอร์โดอันได้รับการจับตาอย่างใกล้ชิดในตะวันตก ด้วยเจ้าหน้าที่บางส่วนกังวลว่าความตึงเครียดที่ทุเลาลงระหว่างตุรกีกับมอสโกอาจกระทบความเชื่อมโยงระหว่างอังการากับนาโต้
การเดินทางเยือนรัสเซียของผู้นำตุรกีนับเป็นโปรแกรมเยือนต่างประเทศครั้งแรกของนายแอร์โดอัน นับตั้งแต่ความพยายามรัฐประหารที่ล้มเหลวเมื่อเดือนที่แล้ว ซึ่งมีผู้เสียชีวิตมากกว่า 240 ราย
ความสัมพันธ์กับตะวันตกตึงเครียดยิ่งขึ้นหลังเหตุรัฐประหาร ด้วยวอชิงตันและยุโรปแสดงความกังวลมากขึ้นเรื่อยๆ ต่อความเคลื่อนไหวกวาดล้างเหล่าผู้ต้องสงสัยวางแผนยึดอำนาจของอังการา ซึ่งถูกมองว่าไม่ต่างจากเป็นความพยายามรัฐประหารตนเอง
ประธานาธิบดีรัสเซียบอกว่า การฟื้นฟูความสัมพันธ์กับตุรกีจะทำให้โลกใบนี้มีเสถียรภาพมากขึ้น พร้อมย้ำว่าเขาให้การสนับสนุนแนวทางการจัดการกับความพยายามรัฐประหารของนายแอร์โดอัน และเผยว่าเขาเป็นหนึ่งในผู้นำโลกคนแรกๆ ที่ต่อสายตรงเพื่อพูดคุยให้กำลังใจแก่ผู้นำตุรกี และหวังว่าตุรกีจะคืนสู่ความสงบเรียบร้อยอย่างสมบูรณ์
“ผมต้องการพูดอีกครั้งว่า จุดยืนโดยหลักการของเราคือเราต่อต้านความพยายามแห่งพฤติกรรมที่ไม่ชอบธรรมตามรัฐธรรมนูญมาโดยตลอด” เขากล่าว “ผมหวังว่าภายในผู้นำของพวกคุณ ชาวตุรกีจะจัดการกับปัญหานี้ได้ (ตามหลังรัฐประหาร) และคืนสู่ความสงบเรียบร้อยและความชอบธรรมตามรัฐธรรมนูญ”
ปูตินเผยว่า เขาและแอร์โดอันจะหารือกันในประเด็นซีเรียหลังจากนี้ในวันเดียวกัน ความขัดแย้งที่ทั้งสองฝ่ายอยู่กันคนละข้าง โดยมอสโกให้การสนับสนุนประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด ส่วนอังการาต้องการให้ผู้นำรายนี้พ้นจากอำนาจ
“ผลของการพูดคุยของเราในวันนี้ คือเราได้มีมาตรการต่างๆ สำหรับนำพาความสัมพันธ์ระหว่างเรากับรัสเซียคืนสู่จุดที่มันเคยอยู่ ไม่ว่าจะเป็นทางการเมือง เศรษฐกิจและวัฒนธรรม” แอร์โดอันกล่าว พร้อมเผยว่าทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องจัดตั้งกองทุนรัสเซีย-ตุรกี และเพิ่มความร่วมมือด้านกลาโหม
นอกจากนี้แล้วทั้งสองผู้นำยังเห็นพ้องฟื้นฟูโครงการท่อลำเลียงก๊าซ “เติร์กสตรีม” ซึ่งมีจุดมุ่งหมายเพิ่มการลำเลียงก๊าซรัสเซียมายังอังการา รวมถึงเพิ่มการส่งมอบไปยังสหภาพยุโรปในอนาคต
รัสเซียอยู่ระหว่างการพิจารณาโครงการต่างๆ สำหรับส่งมอบก๊าซสู่ยุโรปโดยผ่านยูเครน แต่อียูคัดค้านโครงการส่วนใหญ่ เนื่องจากพวกเขาต้องการตัดลดการพึ่งพาก๊าซจากมอสโก
เจ้าหน้าที่รัสเซียบอกว่า การเดินทางเยือนรัสเซียของนายแอร์โดอันไม่มีเจตนาส่งสัญญาณถึงการเปลี่ยนแปลงทางรากฐานในจุดยืนทางภูมิรัฐศาสตร์ของอังการา ขณะที่ตุรกีเป็นที่ตั้งของฐานทัพอากาศอินเซอร์ลิค ที่มีทหารและเครื่องบินรบของสหรัฐฯ ประจำการอยู่ โดยฐานทัพแห่งนี้มีความสำคัญต่อปฏิบัติการต่อต้านพวกไอเอสในอิรักและซีเรียที่นำโดยสหรัฐฯ