เอเอฟพี/เอเจนซีส์ - เตหะรานออกแถลงความสำเร็จวันนี้ (19 มิ.ย.) ว่า อิหร่านและบริษัทโบอิ้งของสหรัฐฯประสบความสำเร็จสามารถบรรลุข้อตกลงสัญญาสั่งซื้อเครื่องบินจำนวน 100 ลำ ด้านบริษัทแอร์บัสของค่ายยุโรปโดนทิ้งห่าง หลังต้องรอพิจารณาจาก OFAC สำนักงานควบคุมทรัพย์สินต่างชาติของรัฐบาลอเมริกา ที่ถือหุ้น 10% ด้านรัฐมนตรีกระทรวงอุตสาหกรรม เหมืองแร่ และการค้าของอิหร่านประกาศกลางงานเซนต์ปีเตอร์เบิร์ก อิโคโนมิก ฟอรัม ในสัปดาห์ที่ผ่านมา กำลังคุยกับรัสเซียปูทางสั่งเครื่องบินโดยสารซูเปอร์เจ็ตสัญชาติรัสเซีย Sukhoi Superjet 100
เอเอฟพีรายงานวันนี้ (19 มิ.ย.) ว่า อาลี อาเบดซาเดห์ (Ali Abedzadeh) ผู้อำนวยการสำนักงานการบินพลเรือนอิหร่านได้ให้สัมภาษณ์กับหนังสือพิมพ์เตหะราน ในวันอาทิตย์ (19 มิ.ย.) ยืนยันว่า ข้อตกลงการสั่งซื้อเครื่องบินจำนวน 100 ลำ กับบริษัท โบอิ้ง ผู้ผลิตอากาศยานสัญชาติสหรัฐฯได้รับการบรรลุแล้ว “ทางเรามีเครื่องบินทั้งหมด 250 ลำ แต่มีความจำเป็นต้องเปลี่ยนใหม่อย่างเร่งด่วน 230 ลำ” และเสริมต่อว่า แต่อย่างไรก็ตาม ข้อตกลงการสั่งซื้อครั้งนี้ยังคงต้องได้รับการพิจารณาอนุมัติจากรัฐบาลกลางสหรัฐฯต่อไป
และในการให้สัมภาษณ์อาเบดซาเดห์ ชี้ว่า นอกจากนี้ จะยังไม่สามารถกำหนดเงื่อนเวลาที่แน่นอนสำหรับข้อตกลงที่ยังไม่ได้ผ่านความเห็นของทางกระทรวงการคลังสหรัฐฯได้
ทั้งนี้ พบว่า เตหะรานได้ทำการสั่งซื้อเครื่องบินใหม่ถึง 200 ลำ จาก 3 ชาติ ผู้ผลิตโลกตะวันตก นับตั้งแต่กลางเดือนมกราคม ที่ผ่านมา หลังจากที่อิหร่านถูกนานาชาติประกาศถอนการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจจากความสำเร็จของข้อตกลงนิวเคลียร์อิหร่านก่อนหน้านั้น
โดยเอเอฟพีชี้ว่า ในวันพุธ (15 มิ.ย.) ทางบริษัท โบอิ้ง ได้ออกมายืนยันทางสาธารณะ ว่า ทางบริษัทกำลังอยู่ในการเจรจากับอิหร่านที่ประเทศสาธารณรัฐอิสลามแห่งนี้ มีความสนใจในการสั่งซื้อเครื่องบินโดยสารใหม่กับทางบริษัท “เรากำลังอยู่ในระหว่างการเจรจากับบริษัทสายการบินอิหร่านต่าง ๆ (ซึ่งทางเราได้รับอนุญาตจากรัฐบาลสหรัฐฯแล้ว) ในคำสั่งซื้อเครื่องบินโดยสารจำนวนมากกับทางเรา” อาเบดซาเดห์ ให้สัมภาษณ์กับเอเอฟพี
ซึ่งพบว่าเครื่องบินโดยสารของสายการบินอิหร่านส่วนใหญ่มีสภาพที่เก่ามาก และจำเป็นต้องได้รับการเปลี่ยนอย่างเร่งด่วน โดยในเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา บริษัท โบอิ้ง ได้ไฟเขียวจากวอชิงตันในการกลับไปสานต่อการเจรจาการสั่งซื้อเครื่องบินโดยสารกับเตหะรานอีกครั้ง หลังจากที่เตหะรานได้รับการยกเลิกการคว่ำบาตรบางส่วนในเดือนก่อนหน้านั้น
ซึ่งผู้อำนวยการสำนักงานการบินพลเรือนอิหร่าน เผยว่า ทางบริษัท โบอิ้ง ได้ยื่นเรื่องไปยังกระทรวงการคลังสหรัฐฯ สำหรับคำอนุญาตในการขายเครื่องบินโดยสารล็อตนี้ให้กับเตหะราน
แต่อย่างไรก็ตาม อาเบดซาเดห์ ชี้ว่า ตัวเลขสัญญามูลค่า 17 พันล้านดอลลาร์ ที่ได้มีรายงานก่อนหน้านี้ ยังไม่ใช่ตัวเลขไฟนอลในการสรุปการซื้อขาย และทั้งสองฝ่ายยังต้องมีเรื่องอีกมากในรายละเอียดที่ยังต้องเจรจากันต่อ
พบว่า ในเดือนมกราคม 2016 เตหะรานได้ทำ MOU กับบริษัทแอร์บัสของฝั่งยุโรปในการสั่งซื้อเครื่องบินโดยสารใหม่จำนวน 118 ลำ แต่เป็นที่น่าเสียดายว่าข้อตกลงนี้ยังคงค้างเติ่งบนโต๊ะสำนักงานของกระทรวงการคลังสหรัฐฯ โดยเอเอฟพีให้เหตุผลที่ทางแอร์บัสจำเป็นต้องขออนุญาตจากอเมริกา เพราะว่าสำนักงานควบคุมทรัพย์สินต่างชาติ OFAC ที่อยู่ในสังกัดกระทรวงการคลังสหรัฐฯ ถือหุ้นอยู่ในบริษัทแอร์บัสถึง 10%
ทั้งนี้ นอกจากเตหะรานจะเจรจากับทั้งแอร์บัส และโบอิ้ง แล้ว ก่อนหน้านี้ จากการรายงานของเพรสนิวส์ สื่ออิหร่านในพุธ (16 มิ.ย.) พบว่า รัฐมนตรีอุตสาหกรรม เหมืองแร่ และการค้า โมฮัมเหม็ด - เรซา เนมัตซาเดห์ (Mohammad - Reza Ne’matzadeh) ได้ให้ความเห็นกับนักข่าวในกรุงมอสโก ว่า ทางเตหะรานได้เริ่มต้นเจรจาเพื่อขอซื้อเครื่องบินโดยสารซุปเปอร์เจ็ตสัญชาติรัสเซีย Sukhoi Superjet 100 (SSJ 100) แล้ว
“ในขณะนี้การเจรจากำลังอยู่ในประเด็นถึงการจัดตั้งบริษัทร่วมทุนในการผลิตเครื่องบินโดยสารนี้ ที่ได้มีการดำเนินการเจรจามาได้สักพัก แต่ยังไม่มีคำตอบออกมาในเรื่องนี้” โดย เนมัตซาเดห์ ได้ให้สัมภาษณ์ในระหว่างนอกรอบการประชุมทางธุรกิจเซนต์ปีเตอร์เบิร์ก อิโคโนมิก ฟอรัม ซึ่งจัดขึ้นในรัสเซีย
โดยสื่ออิหร่านชี้ว่า ผู้ที่เปิดเผยการเจรจาข้อตกลงครั้งแรก คือ ผู้ช่วยนายกรัฐมนตรีรัสเซีย ดมิตรี โรโกซิน( Dmitry Rogozin) ที่ได้ประกาศถึงความร่วมมือในการตั้งโรงงานการผลิตเครื่องบินโดยสาร SSJ 100 ขึ้นระหว่างทั้งสองประเทศ ซึ่งในเดือนพฤศจิกายน 2015 ได้มีการเจรจาถึงความเป็นไปได้ในการตั้งโรงงานการผลิตเครื่องบินซูเปอร์เจ็ตขึ้นในอิหร่าน โดยในการแถลงข่าวครั้งนั้น ทาง โรโกซิน ย้ำว่า ทางมอสโกอาจมีคำสั่งซื้อล็อตใหญ่จากอิหร่านด้วยตัวเลขถึง 100 ลำทีเดียว
และในแถลงการณ์ยังชี้ว่า มีความเป็นไปได้ที่ชิ้นส่วนของเครื่องบินซูเปอร์เจ็ตรัสเซียจะถูกโดยบริษัทท้องถิ่นอิหร่านหากว่าทางเตหะรานจะออกคำสั่งซื้อเครื่องบินโดยสารสัญชาติรัสเซียที่ผลิตเสร็จสิ้นแล้ว
