เอเอฟพี - วุฒิสภาสหรัฐฯ อนุมัติร่างกฎหมายเปิดทางให้ผู้ที่ตกเป็นเหยื่อเหตุวินาศกรรม 9/11 และครอบครัวของพวกเขา สามารถยื่นฟ้องเอาผิดต่อรัฐบาลซาอุดีอาระเบีย ฐานมีส่วนพัวพันกับการก่อการร้ายครั้งใหญ่ในสหรัฐฯ เมื่อปี 2001
เมื่อวานนี้ (17 พ.ค.) บรรดาวุฒิสมาชิกสหรัฐฯ ได้มีมติเป็นเอกฉันท์อนุมัติร่างกฎหมายเอาผิดต่อผู้สนับสนุนลัทธิก่อการร้าย (Justice Against Sponsor of Terrorism Act) ซึ่งหลังจากนี้จะมีการส่งร่างกฎหมายต่อไปยังสภาผู้แทนราษฎรเพื่อพิจารณา
ทำเนียบขาวเคยแถลงย้ำหลายครั้งว่า ประธานาธิบดีบารัค โอบามา ซึ่งได้เดินทางไปเยือนราชอาณาจักรซาอุฯ เมื่อเดือน เม.ย. เพื่อผ่อนคลายความสัมพันธ์ที่มึนตึง ไม่เห็นด้วยกับร่างกฎหมายฉบับนี้ เพราะมีเนื้อหาที่ขัดต่อหลักความคุ้มกันของรัฏฐาธิปัตย์ (sovereign immunity)
“ร่างกฎหมายฉบับนี้อาจส่งผลกระทบกระเทือนต่อกฎหมายระหว่างประเทศว่าด้วยความคุ้มกันของรัฐาธิปัตย์ที่ใช้กันมานาน และท่านประธานาธิบดีก็แสดงความเป็นห่วงอย่างยิ่งว่า กฎหมายนี้จะทำให้สหรัฐฯ สุ่มเสี่ยงต่อการถูกเอาผิดจากระบบศาลทั่วโลก” จอช เออร์เนสต์ โฆษกทำเนียบขาวระบุ
เออร์เนสต์อธิบายต่อไปอีกว่า สหรัฐฯ เป็นมหาอำนาจที่เข้าไปพัวพันกับกิจการระหว่างประเทศ “มากยิ่งกว่าชาติใดในโลก” โดยเฉพาะในภารกิจรักษาสันติภาพ และการให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม
นอกจากนี้ การออกกฎหมายที่บั่นทอนหลักความคุ้มกันแห่งรัฐาธิปัตย์จะทำให้ชาวอเมริกันที่ทำงานอยู่ในต่างประเทศตกอยู่ในความเสี่ยงด้วย
กฎหมายฉบับนี้จะเปิดทางให้ครอบครัวเหยื่อ 9/11 สามารถยื่นฟ้องต่อศาลรัฐบาลกลางสหรัฐฯ เพื่อเอาผิดกับรัฐบาลต่างชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งซาอุดีอาระเบีย และยังสามารถเรียกร้องขอเงินชดเชย หากศาลตัดสินว่ารัฐบาลชาตินั้นๆ มีส่วนต้องรับผิดชอบต่อเหตุโจมตีที่เกิดขึ้น
แม้ผู้ก่อการร้าย 15 คนจากทั้งหมด 19 คนที่ร่วมกันจี้เครื่องบินโดยสารของสหรัฐฯ เมื่อวันที่ 11 ก.ย. ปี 2001 จะเป็นพลเมืองซาอุฯ แต่ที่ผ่านมายังไม่มีหลักฐานชี้ชัดว่าริยาดให้ทุนสนับสนุนหรือสมคบคิดกับพวกอัลกออิดะห์ และยังไม่เคยมีการกล่าวหารัฐบาลซาอุฯ อย่างเป็นทางการด้วย
เมื่อเดือน ก.พ. ซาคาเรียส มุสซาวี (Zacarias Moussaoui) ซึ่งถูกระบุเป็นผู้ต้องหาจี้เครื่องบินคนที่ 20 ได้บอกกับทนายในสหรัฐฯ ว่า สมาชิกราชวงศ์ซาอุฯ บริจาคเงินหลายล้านดอลลาร์ให้แก่อัลกออิดะห์ในช่วงทศวรรษ 1990
สถานทูตซาอุฯ ได้ออกมาปฏิเสธคำกล่าวอ้างของ มุสซาวี ทว่าเรื่องนี้ก็กระตุ้นให้เกิดคำถามว่า รัฐบาลโอบามาควรนำเอกสารชั้นความลับจำนวน 28 หน้ากระดาษในรายงานของคณะกรรมการสอบสวนเหตุการณ์ 9/11 ออกมาเปิดเผยให้สาธารณชนรับรู้หรือไม่
หนังสือพิมพ์นิวยอร์กไทม์สรายงานเมื่อเดือนที่แล้วว่า อะเดล อัล-ญุเบร์ รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศซาอุฯ ได้แถลงต่อสมาชิกสภาคองเกรสที่วอชิงตันว่า ริยาดอาจจำเป็นต้องเทขายทรัพย์สินในสหรัฐฯ ที่มีมูลค่าถึง 750,000 ล้านดอลลาร์ เพื่อป้องกันไม่ให้ทรัพย์สินเหล่านี้ถูกอายัด ในกรณีที่สหรัฐฯ ออกกฎหมายเปิดทางให้มีการฟ้องรัฐบาลซาอุฯ เกี่ยวกับเหตุการณ์ 9/11
พอล ไรอัน ประธานสภาผู้แทนราษฎรสังกัดพรรครีพับลิกัน มีท่าทีลังเลที่จะนำร่างกฎหมายฉบับนี้เข้าสู่กระบวนการโหวต
“เราจำเป็นต้องทบทวนเนื้อหาของกฎหมายอย่างรอบคอบ เพื่อให้มั่นใจว่าจะไม่เป็นการทำผิดพลาดต่อชาติพันธมิตร” เขาให้สัมภาษณ์เมื่อเดือน เม.ย.
ฮิลลารี คลินตัน และ เบอร์นี แซนเดอร์ส สองผู้สมัครชิงตัวแทนพรรคเดโมแครต ต่างออกมาประกาศสนับสนุนร่างกฎหมายนี้
