เอเอฟพี/รอยเตอร์ - ฝรั่งเศสจะใส่ชื่อ “ปานามา” กลับเข้าไปในบัญชีประเทศที่ไม่ให้ความร่วมมือในความพยายามปราบปรามพวกหลีกเลี่ยงภาษี จากการเปิดเผยของรัฐมนตรีคลังในวันอังคาร (5 เม.ย.) ตามหลังการเปิดโปงเอกสารลับทางการเงินอันครึกโครมที่ถูกเรียกว่า “ปานามา เปเปอร์“” ขณะที่นายกรัฐมนตรีอังกฤษปฏิเสธความเกี่ยวข้องใดๆ หลังปรากฏชื่อบิดาของเขาเป็นลูกค้าของบริษัทที่ปรึกษาด้านกฎหมายในปานามาด้วย
“ฝรั่งเศสตัดสินใจใส่ชื่อปานามากลับเข้าไปอยู่ในบัญชีประเทศที่ไม่ให้ความร่วมมือ ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อพวกที่ทำธุรกรรมกับประเทศอเมริกากลางแห่งนี้” นายมิเชล ซาแปง รัฐมนตรีคลังบอกกับรัฐสภา “ปานามาต้องทำให้เราเชื่อว่าพวกเขาเคารพต่อหลักการระหว่างประเทศ นั่นคือวิธีการที่พวกเขาจะรอดพ้นการถูกขึ้นบัญชีดำแหล่งหลบเลี่ยงภาษี”
ปารีสถอดปานามาออกจากบัญชีประเทศและดินแดนที่ไม่ให้ความร่วมมือ (ETNC) ในปี 2012 หลัง 2 ชาติบรรลุข้อตกลงทวิภาคีในการต่อสู้กับการหลีกเลี่ยงภาษี แต่ในเดือนธันวาคมที่ผ่านมา ทางกระทรวงการคลังแดนน้ำหอมเตือนว่าพวกเขาจะระมัดระวังอย่างยิ่งเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงด้านความสัมพันธ์ระหว่างฝรั่งเศสกับปานามา ตามหลังคำร้องขอข้อมูลต่างๆ ได้รับการตอบสนองที่ไม่ดีนัก
เอกสารข้อมูลธุรกรรมทางการเงินกว่า 11.5 ล้านฉบับที่รั่วไหลออกมาจากบริษัทกฎหมาย “มอสแซค ฟอนเซกา” ในปานามา ที่เรียกกันว่า “ปานามา เปเปอร์ส” ซึ่งเปิดโปงข้อมูลชุดใหญ่แสดงให้เห็นว่าบริษัทแห่งนี้อาจช่วยลูกค้าฟอกเงิน เลี่ยงการถูกคว่ำบาตร และหลบเลี่ยงภาษีผ่านการเปิดบริษัทการค้านอกประเทศ (ออฟชอร์คอมปานี) ที่มีมากถึงราว 241,000 แห่งในช่วง 38 ปีที่ผ่านมา โดยกลุ่มลูกค้ามีรายชื่อของบุคคลชั้นนำที่มีชื่อเสียงจากหลายวงการ รวมถึงผู้นำทางการเมืองราว 140 คน ในจำนวนนี้มีผู้นำประเทศทั้งในอดีตและปัจจุบันรวม 12 คนที่ถูกพบว่ามีความเชื่อมโยงอยู่ด้วย
หนึ่งในรายชื่อที่ปรากฏอยู่ในเอกสารปานามา ได้แก่ นายซิกมุนเดอร์ เดวิด กุนน์ลอจสัน นายกรัฐมนตรีไอซ์แลนด์ ซึ่งล่าสุดในวันอังคาร (5 เม.ย.) ได้ร้องขอให้ประธานาธิบดีสั่งยุบสภาเพื่อหนีศึกอภิปรายไม่ไว้วางใจขณะที่รัฐบาลของเขาต้องโซซัดโซเซจากวิกฤตทางการเมืองสืบเนื่องจากเรื่องดังกล่าว แต่ถูกประธานาธิบดีปฏิเสธ
ประธานาธิบดี โอลาฟูร์ รักนาร์ กริมส์สัน ซึ่งตัดลดกำหนดการเดินทางเยือนสหรัฐฯ มุ่งหน้ากลับสู่เรคยาวิกในวันอังคาร (5 เม.ย.) เพื่อจัดการกับวิกฤตที่เกิดขึ้น แถลงผ่านโทรทัศน์ว่าเขาต้องการปรึกษากับสมาชิกพรรคร่วมรัฐบาลก่อนดำเนินการตัดสินใจใดๆ
กริมส์สันบอกว่า ผลของการประชุมกับนายกรัฐมนตรีคือ “ผมปฏิเสธลงนามในประกาศยุบสภาหรือให้คำสัญญาใดๆ กับนายกรัฐมนตรีว่าจะดำเนินการเช่นนั้น ก่อนที่ผมจะได้ทราบและได้พูดคุยกับเหล่าผู้นำของพรรคอื่นๆ เกี่ยวกับจุดยืนของพวกเขา”
นายกรัฐมนตรีกุนน์ลอจสันตกอยู่ภายใต้แรงกดดันอย่างหนัก หลังเอกสารเผยให้เห็นว่าเขาและภรรยาซุกซ่อนบัญชีทรัพย์สินจำนวนหลายล้านดอลลาร์ไว้ในบริษัทการค้านอกประเทศที่เปิดขึ้นที่หมู่เกาะบริติชเวอร์จิ้น ไอส์แลนด์ โดยนายกุนน์ลอจสันไม่ได้สำแดงบัญชีว่าเป็นเจ้าของบริษัทดังกล่าวตอนรับตำแหน่งสมาชิกรัฐสภาเมื่อ 7 ปีก่อน
พรรคฝ่ายค้านเมื่อวันจันทร์ (4 เม.ย.) ได้ยื่นญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจนายกุนน์ลอจสัน ซึ่งคาดหมายว่าการลงมติจะมีขึ้นอย่างเร็วที่สุดในสัปดาห์นี้
ส่วนอีกคนที่ตกอยู่ภายใต้แรงกดดันอย่างหนักก็คือนายเดวิด คาเมรอน นายกรัฐมนตรีอังกฤษ หลังปรากฏชื่อบิดาผู้ล่วงลับของเขาอยู่ในเอกสาร “ปานามา เปเปอร์ส” เช่นกัน อย่างไรก็ตาม ผู้นำรายนี้ระบุในวันอังคาร (5 เม.ย.) ว่าเขาไม่ได้มีหุ้นหรือกองทุนนอกอาณาเขตใดๆ
คาเมรอนกำลังถูกกดดันหนักให้ออกมาอธิบาย หลัง “ปามานา เปเปอร์ส” ระบุว่าบิดาผู้ล่วงลับของเขาได้เคยบริหารกองทุนออฟชอร์ซึ่งหลบเลี่ยงไม่ยอมเสียภาษีให้อังกฤษมาเป็นเวลา 30 ปี
กระนั้น ในความเห็นที่มีออกมาระหว่างการเดินทางเยือนย่านธุรกิจแห่งหนึ่งในภาคกลางของประเทศอังกฤษ นายคาเมรอนไม่ได้ตอบคำถามว่าเขาหรือครอบครัวได้รับผลประโยชน์จากกองทุนการลงทุนในต่างประเทศที่จัดตั้งโดยบิดาของเขาหรือไม่ โดยทางโฆษกบอกว่า “มันเป็นเรื่องส่วนตัว”
“ผมไม่มีหุ้นของตนเอง ผมมีเงินเดือนนายกรัฐมนตรี และพอมีบัญชีเงินเก็บบ้าง ซึ่งก็ได้ดอกเบี้ยเล็กๆ น้อยๆ และผมมีบ้านหลังหนึ่ง” นายคาเมรอนตอบ “ผมไม่มีหุ้น ไม่มีทรัพย์สินและกองทุนในต่างแดน ไม่มีอะไรแบบนั้น”
การดำเนินการทางการเงินออฟชอร์ ในตัวมันเองประเทศต่างๆ ไม่ได้ถือว่าผิดกฎหมาย แต่อาจถูกใช้เป็นช่องทางซ่อนทรัพย์สินจากหน่วยงานสรรพากร ฟอกเงินที่ได้จากอาชญากรรม หรือปิดบังทรัพย์สินที่ได้มาโดยมิชอบหรือไม่ชอบมาพากลทางการเมือง
ความเห็นของนายคาเมรอนมีขึ้นในขณะที่พรรคฝ่ายค้านหลักของอังกฤษเรียกร้องให้รัฐบาลจัดการกับแหล่งหลบซ่อนภาษี พร้อมกล่าวหานายกรัฐมนตรีรายนี้ว่าเปิดทางให้พวกมหาเศรษฐีหลบเลี่ยงเสียภาษี
เอกสาร “ปานามา เปเปอร์ส” ระบุว่านายเอียน บิดาของเดวิด คาเมรอน และสมาชิกหลายคนของพรรคคอนเซอร์เวทีฟ เป็นหนึ่งในลูกค้าที่ใช้บริการบริษัทกฎหมายมอสแซค ฟอนเซกา ทั้งนี้ แม้รัฐบาลให้สัญญาจะดำเนินการสืบสวนข้อมูลที่ถูกเผยแพร่ออกมา แต่พวกฝ่ายค้านเรียกร้องให้ดำเนินการมากกว่านั้น ในนั้นรวมถึงจัดตั้งคณะสืบสวนที่เป็นอิสระ
