สหรัฐฯ ลูบหลังไทย ชี้อันดับค้ามนุษย์ล่าสุดไม่ครอบคลุมช่วงยกระดับปราบปราม

อันเดอร์เคอร์เรนต์นิวส์/ASTV ผู้จัดการ/รอยเตอร์ - กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ชี้แจงผ่านเว็บไซต์สถานทูตกรณีที่ไทย ยังคงถูกจัดอันดับใน “เทียร์ 3” ของรายงานสถานการณ์ค้ามนุษย์ (Trafficking in Persons หรือ TIP) ของสหรัฐฯ ปี 2015 ที่เผยแพร่ในวันจันทร์ (27 ก.ค.) เนื่องจากรายงานไม่ครอบคลุมถึงช่วงเวลาที่กรุงเทพฯ ยกระดับความพยายามในการปราบปรามการค้ามนุษย์ พร้อมย้ำการจัดอันดับไม่มีประเด็นทางการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้อง

ในรายงานสถานการณ์ค้ามนุษย์ (Trafficking in Persons หรือ TIP) ของสหรัฐฯ ปี 2015 ที่เผยแพร่ในวันจันทร์ (27 ก.ค.) ไทย ยังคงถูกจัดอยู่ใน “เทียร์ 3” แม้มีความพยายามต่างๆนานา อย่างไรก็ตาม ทางกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯชี้แจงผ่านสถานทูตอเมริกาประจำกรุงเทพฯ ว่ารายงาน TIP ประจำปี 2015 ครอบคลุมความพยายามต่อต้านการค้ามนุษย์ของรัฐบาลชาติต่างๆ ระหว่างวันที่ 1 เมษายน 2014 จนถึงวันที่ 31 มีนาคม 2015 เท่านั้น

“แม้ประเทศไทยได้ดำเนินมาตรการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวกับการค้ามนุษย์และการประสานงานระหว่างหน่วยงานการปราบปรามการค้ามนุษย์ แต่ทว่าในช่วงเวลาของการทำรายงาน ไทยมิได้ดำเนินการที่จำเป็นอย่างเพียงพอที่จะบรรลุผลความก้าวหน้าในการแก้ไขปัญหาการค้ามนุษย์ที่ยากลำบากนี้” ถ้อยแถลงที่เผยแพร่บนเว็บไซต์สถานทูตสหรัฐฯ ในกรุงเทพฯ ระบุ

สหรัฐฯ ยืนยันด้วยว่า การจัดระดับประเทศในรายงานสถานการณ์การค้ามนุษย์พิจารณาจากการประเมินบันทึกการดำเนินการปราบปรามการค้ามนุษย์ของประเทศอย่างละเอียดถี่ถ้วน โดยมิได้คำนึงถึงบริบททางการเมืองของประเทศนั้นๆ

“เราจะยังคงสนับสนุนให้เจ้าหน้าที่รัฐของไทยดำเนินมาตรการอย่างเข้มข้นในการปราบปรามการค้ามนุษย์ตลอดช่วงการทำรายงานฉบับปี 2016 และตลอดไป เราขอสนับสนุนให้รัฐบาลไทยใช้กรอบกฎหมายที่ปรับปรุงแก้ไขตลอดจนแนวทางการแก้ปัญหาโดยรวมของรัฐบาลเพื่อขยายความพยายามเชิงรุกอย่างต่อเนื่องในการระบุตัวเหยื่อการค้ามนุษย์ที่ถูกบังคับใช้แรงงานและเพื่อธุรกิจทางเพศออกจากกลุ่มประชากรที่อ่อนแอทั้งหลาย รวมทั้งให้ความช่วยเหลือที่เหมาะสม” ถ้อยแถลงระบุ

นอกจากนี้ สหรัฐฯ ยังสนับสนุนให้รัฐบาลไทยเอาผิดกับเจ้าหน้าที่ที่มีส่วนรู้เห็นในการค้ามนุษย์ โดยดำเนินการสืบสวนและดำเนินคดีต่อผู้กระทำผิด รวมถึงผู้บังคับใช้แรงงานในเรือประมงหรือผู้ก่ออาชญากรรมการค้ามนุษย์เพื่อธุรกิจทางเพศ

ในคำแถลงชื่นชมไทยด่วยว่า นับตั้งแต่วันที่ 31 มีนาคมเป็นต้นมา ทางรัฐบาลไทยได้ยกระดับความพยายามในการปราบปรามการค้ามนุษย์ ซึ่งรวมถึงความพยายามในการสร้างหน่วยงานพิเศษภายใต้การกำกับดูแลของศาลอาญาเพื่อพิจารณาคดีค้ามนุษย์และจับกุมบุคคลจำนวนมากที่อาจมีส่วนร่วมก่ออาชญากรรมการค้ามนุษย์และละเมิดสิทธิมนุษยชนอื่นๆ กับแรงงานข้ามชาติในภาคใต้ของไทย และบอกว่ารายงานของปีหน้าจะครอบคลุมการดำเนินการหลังวันที่ 31 มีนาคม

คำแถลงระบุต่อว่า สหรัฐฯ คาดว่าจะมีการดำเนินความร่วมมือระหว่างเจ้าหน้าที่ระดับสูงของสหรัฐฯ กับไทยทั้งในประเทศไทยและบนเวทีระหว่างประเทศว่าด้วยประเด็นสำคัญนี้ สหรัฐฯ จะยังคงมอบความช่วยเหลือทางวิชาการเฉพาะด้านตามที่รัฐบาลไทยร้องขอในส่วนที่เกี่ยวข้องกับการสืบสวนและดำเนินคดีปราบปรามการค้ามนุษย์ อีกทั้งให้การสนับสนุนเพื่อสร้างเสริมศักยภาพของสถาบันด้านการบังคับใช้กฎหมายและหลักนิติธรรม ซึ่งรวมถึงโครงการฝึกอบรมร่วมระดับภูมิภาคผ่านสถาบันฝึกอบรมระหว่างประเทศว่าด้วยการดำเนินการให้เป็นไปตามกฎหมายที่กรุงเทพฯและสหรัฐฯ จะยังคงร่วมมือกับฝ่ายบังคับใช้กฎหมายของไทยจัดการคดีการค้าเด็กเพื่อวัตถุประสงค์ทางเพศเหมือนเช่นปีที่ผ่านมา ตลอดจนสนับสนุนองค์กรในท้องถิ่นและองค์กรระหว่างประเทศที่ทำงานร่วมกับรัฐบาลไทยและทางการท้องถิ่นเพื่อต่อต้านการค้ามนุษย์และช่วยเหลือเหยื่อ

รัฐบาลสหรัฐฯ มุ่งมั่นดำเนินงานร่วมกับรัฐบาลไทยและประชาชนชาวไทยเพื่อรับมือปัญหาสำคัญนี้ อันเป็นส่วนหนึ่งของความพยายามต่อต้านการค้ามนุษย์ทั่วโลกของสหรัฐฯ ถ้อยแถลงระบุ

คำแถลงของกระทรวงการต่างประเทศของสหรัฐฯ มีออกมาท่ามกลางการตั้งข้อสังเกตจากหลายฝ่ายถึงความเป็นธรรมของการจัดอันดับรายงานสถานการณ์ค้ามนุษย์ของวอชิงตัน หลังคงอันดับไทย-รัสเซียอยู่ในขั้น “เทียร์ 3” โดยอ้างถึงความล้มเหลวในการปฏิบัติตามมาตรฐานขั้นต่ำสุดเพื่อแก้ไขปัญหาค้ามนุษย์ ในขณะที่มาเลเซียและคิวบากลับได้รับการเลื่อนขึ้นไปอยู่ “เทียร์ 2”

รายงานความยาว 382 หน้ากระดาษที่เผยแพร่โดยรัฐมนตรีต่างประเทศ จอห์น เคร์รี ของสหรัฐฯ ระบุว่า เทียร์ 3 หมายถึงกลุ่มประเทศซึ่งรัฐบาลยังไม่เคารพกฎหมายและหลักปฏิบัตินานาชาติที่ว่าด้วยการค้ามนุษย์ และ “ไม่พยายามที่จะแก้ไขปัญหาอย่างจริงจัง”

อย่างไรก็ดี การที่มาเลเซีย และคิวบาได้รับการปรับจากเทียร์ 3 ขึ้นไปอยู่ใน “กลุ่มเฝ้าระวัง เทียร์ 2” ก็ทำให้นักวิจารณ์บางคนอดคิดไม่ได้ว่า รัฐบาลบารัค โอบามากำลังแทรกแซงการจัดอันดับเพื่อ “ตบรางวัล” ให้แก่ประเทศที่อเมริกาพอใจ

เป็นที่รู้กันอยู่ว่า มาเลเซียคือหนึ่งในประเทศริมฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิกที่อยู่ในขั้นตอนการเจรจาเพื่อเข้าร่วมเขตการค้าเสรีที่สหรัฐฯ เป็นโต้โผใหญ่ ส่วนรัฐคอมมิวนิสต์คิวบาเองก็เพิ่งรื้อฟื้นความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ หลังจากที่เป็นอริกันมานานกว่า 50 ปี