ญี่ปุ่นออก “สมุดปกขาวกลาโหม” จวกปักกิ่งถมทะเลสร้างเกาะ หวังเคลมน่านน้ำพิพาท

เอเอฟพี - รัฐบาลญี่ปุ่นออกสมุดปกขาวกลาโหมวิพากษ์วิจารณ์จีนว่าใช้อิทธิพลข่มขู่ชาติอื่นด้วยการเข้าไปถมทะเลสร้างเกาะเทียมบริเวณน่านน้ำทะเลจีนใต้ที่หลายประเทศอ้างกรรมสิทธิ์ทับซ้อนอยู่

เอกสารกลาโหมซึ่งเป็นการสรุปทัศนะอย่างเป็นทางการของรัฐบาลแดนปลาดิบในประเด็นด้านการป้องกันประเทศ ระบุว่า จีน “กระทำการฝ่ายเดียวโดยไม่ยอมลดราวาศอก” ทั้งยังเตือนถึงภัยคุกคามจากโครงการนิวเคลียร์เกาหลีเหนือ ตลอดจนการแทรกแซงของรัสเซียต่อวิกฤตการณ์ในยูเครนตะวันออก

ญี่ปุ่นยังกล่าวหาจีนว่า “สร้างความเดือดเนื้อร้อนใจต่อประชาคมโลก” ซึ่งคล้ายกับที่เคยติเตียนจีนมาแล้วในสมุดปกขาวฉบับปี 2014

“จีนแสดงท่าทีก้าวร้าวและพยายามขู่บังคับเพื่อเปลี่ยนแปลงสถานะในปัจจุบัน โดยเฉพาะในเรื่องขอบเขตอำนาจทางทะเล และจงใจกระทำการฝ่ายเดียวโดยไม่ลดราวาศอกเพื่อให้ได้ในสิ่งที่ตนเรียกร้อง” รายงานซึ่งใช้ชื่อว่า “การป้องกันประเทศญี่ปุ่น” (Defense of Japan) ที่ถูกเผยแพร่วันนี้(21 ก.ค.) ระบุ

ปักกิ่งอ้างกรรมสิทธิ์เหนือน่านน้ำเกือบทั้งหมดในทะเลจีนใต้ ซึ่งส่งผลให้ต้องบาดหมางกับหลายประเทศในอาเซียน ล่าสุดความขัดแย้งยิ่งระอุขึ้นเมื่อจีนส่งเรือเข้าไปถมทะเลสร้างเกาะเทียมบริเวณหมู่เกาะพิพาทสแปรตลีย์

จีนยังอ้างอธิปไตยเหนือหมู่เกาะเซ็งกากุในทะเลจีนตะวันออกซึ่งญี่ปุ่นครอบครองอยู่ตามกฎหมาย โดยเรียกหมู่เกาะนี้ในภาษาของตนว่า “เตี้ยวอี๋ว์” และมีการส่งเรือหรือเครื่องบินเข้าไปป้วนเปี้ยนรอบๆ เกาะเพื่อท้าทายกองกำลังญี่ปุ่นอยู่เสมอ

นักวิเคราะห์บางคนเตือนว่า ความบาดหมางระหว่างจีนกับญี่ปุ่นเรื่องหมู่เกาะเซ็งกากุอาจลุกลามจนเกิดปะทะด้วยอาวุธเข้าสักวันหนึ่ง

ทางด้านญี่ปุ่นเองก็เรียกร้องให้จีนยุติการสร้างแท่นขุดเจาะน้ำมันและก๊าซธรรมชาติในทะเลจีนตะวันออก โดยระบุว่าอาจจะกระทบถึงแหล่งทรัพยากรที่อยู่ในเขตอธิปไตยของญี่ปุ่น

“ที่ผ่านมารัฐบาลญี่ปุ่นได้ยื่นหนังสือประท้วงการกระทำฝ่ายเดียวของจีนหลายครั้ง และขอให้จีนยุติกิจกรรมเหล่านั้นเสีย” รายงานของโตเกียว ระบุ

สมุดปกขาวกลาโหมของญี่ปุ่นยังกล่าวย้ำเรื่องที่จีนใช้มาตรการเชิงรุกขยายอิทธิพลในมหาสมุทรแปซิฟิก รวมถึงการอัดฉีดงบประมาณกองทัพอย่างมหาศาลด้วยวัตถุประสงค์ที่ “คลุมเครือ” (opaqueness)

อย่างไรก็ตาม ญี่ปุ่นยอมรับว่าจีนได้เปิดสายด่วนเพื่อติดต่อโตเกียวในกรณีฉุกเฉิน ซึ่งจะช่วยป้องกันมิให้กองกำลัง 2 ฝ่ายเกิดกระทบกระทั่งทางทะเลโดยไม่ตั้งใจ

สัปดาห์ที่แล้ว รัฐบาลจีนได้วิพากษ์วิจารณ์โตเกียวอย่างรุนแรง หลังสภาผู้แทนราษฎรญี่ปุ่นผ่านชุดกฎหมายความมั่นคงที่จะเปิดทางให้ญี่ปุ่นสามารถส่งกองกำลังออกไปรบต่างแดนได้เป็นครั้งแรก นับตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2 สิ้นสุดลง

ชาวญี่ปุ่นส่วนใหญ่ก็ไม่ปลื้มกฎหมายชุดนี้ เพราะมองว่าเป็นการละเมิดรัฐธรรมนูญฉบับใฝ่สันติที่ใช้มานานถึง 70 ปี และอาจทำให้ญี่ปุ่นถูกดึงเข้าไปพัวพันกับสงครามของอเมริกาโดยไม่จำเป็น ทว่านายกรัฐมนตรี ชินโซ อาเบะ ยืนกรานว่าญี่ปุ่นจำเป็นต้องปรับจุดยืนด้านกลาโหม เพื่อรับมือสถานการณ์ความมั่นคงในภูมิภาคที่เปลี่ยนแปลงไป

กองทัพจักรวรรดิญี่ปุ่นรุกรานจีนในปี 1937 ซึ่งปมประวัติศาสตร์นี้ยังคงเป็นรอยร้าวในความสัมพันธ์ระหว่างประเทศที่ยากจะประสานได้

ในส่วนของปัญหายูเครน รายงานของญี่ปุ่นชี้ว่า รัสเซียได้เข้าไปมีส่วนใน “สงครามไฮบริด” ซึ่งมีความสลับซับซ้อน และยากจะระบุให้ชัดเจนลงไปว่าเป็นการรุกรานด้วยอาวุธหรือไม่ อีกทั้งยังใช้กำลังหรือการข่มขู่เพื่อเปลี่ยนแปลงสถานะในปัจจุบันของยูเครน

สมุดปกขาวกลาโหมของญี่ปุ่นยังเตือนถึง “ภัยคุกคามที่ร้ายแรง” จากขีปนาวุธติดหัวรบนิวเคลียร์ของเกาหลีเหนือ “ซึ่งมีพิสัยยิงไกลถึงหมู่เกาะญี่ปุ่น”