ผู้นำคาตาลันประกาศ “เลือกตั้ง” ก่อนกำหนด ก.ย.นี้ หวังกุมเสียงเด็ดขาดก่อนเจรจา “แยกตัว” จากสเปน

เอเอฟพี - แคว้นคาตาโลเนียในสเปนประกาศเลือกตั้งก่อนกำหนดในเดือนกันยายนนี้ หลังจากที่ประธานาธิบดี อาร์ตู มาส ได้ผลักดันการทำประชามติเชิงสัญลักษณ์ว่าด้วยการแยกตัวเป็นเอกราชเมื่อ 2 เดือนก่อน จนสร้างความบาดหมางรุนแรงกับรัฐบาลแดนกระทิงดุ

มาส แถลงว่า การเลือกตั้งระดับท้องถิ่นจะจัดขึ้นในวันที่ 27 กันยายน หรือเพียงไม่กี่เดือนก่อนที่สเปนจะมีการเลือกตั้งทั่วไป และตรงกับวาระครบรอบ 1 ปีที่เขาได้ลงนามบัญญัติจัดทำประชามติเรียกร้องเอกราชซึ่งถูกมาดริดใช้อำนาจศาลรัฐธรรมนูญสั่งห้ามไว้

“1 ปี หลังจากที่ผมลงนามบัญญัติดังกล่าว ชาวคาตาลันจะมีโอกาสใช้สิทธิเลือกตั้งเพื่ออนาคตของแคว้นเรา หรือแม้กระทั่งเพื่อการเป็นรัฐเอกราช” มาส แถลงต่อสื่อมวลชนเป็นภาษาอังกฤษ

“เราจะรอดูในวันนั้นว่า ประชาชนส่วนใหญ่พึงพอใจกับกระบวนการนี้หรือไม่ นี่คือสิ่งที่ชาวคาตาลันจะต้องตัดสินใจ”

กิจกรรมหาเสียงจะเริ่มต้นขึ้นในวันที่ 11 กันยายน ซึ่งถือเป็นวันชาติคาตาโลเนีย และเป็นวันที่ชาวคาตาลันออกมารวมตัวแสดงพลังเรียกร้องเอกราชอย่างล้นหลามที่เมืองบาร์เซโลนาตลอด 3 ปีที่ผ่านมา

ทั้งนี้ กำหนดการเลือกตั้งท้องถิ่นตามวาระของแคว้นคาตาโลเนีย ซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดผลผลิตทางเศรษฐกิจของสเปนราว 1 ใน 5 ควรจะจัดขึ้นในปี 2016

แม้คำสั่งห้ามจากศาลรัฐธรรมนูญจะทำให้ประชามติไร้ผลอย่างเป็นทางการ ทว่า มาส ยังคงดึงดันจัดประชามติเชิงสัญลักษณ์เมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายนจนสำเร็จ และผลปรากฏว่า ประชาชนราว 2.3 ล้านคนที่ออกมาใช้สิทธิ์โหวตสนับสนุนการแยกตัวจากสเปนถึงร้อยละ 80 แต่จำนวนผู้ออกมาใช้สิทธิ์ก็อยู่ที่ราวๆ ร้อยละ 40 เท่านั้น

ผู้นำแคว้นคาตาโลเนียมุ่งหวังที่จะชนะการเลือกตั้งแบบขาดลอย ซึ่งจะทำให้เขามีอำนาจชอบธรรมพอที่จะเปิดเจรจาขอแยกตัวเป็นเอกราชจากสเปนภายใน 18 เดือน และเปิดทางไปสู่การทำประชามติที่มีผลทางกฎหมายในปีหน้า

นายกรัฐมนตรีมาเรียโน ราฮอย แห่งสเปน ออกมาระบุวานนี้ (14) ว่า ตนไม่เห็นด้วยกับการตัดสินใจของผู้นำแคว้นคาตาโลเนีย แต่ก็ไม่มีอำนาจขัดขวางการเลือกตั้งระดับท้องถิ่น ซึ่งจะถือเป็นครั้งที่ 3 สำหรับคาตาโลเนียตั้งแต่ปี 2010 เป็นต้นมา

“มันไม่ใช่เรื่องเหมาะสม... ทุกประเทศจำเป็นต้องเว้นช่วงเลือกตั้งสักระยะหนึ่ง เพื่อให้รัฐบาลสามารถเอาใจใส่กิจการสำคัญๆ ของบ้านเมือง เช่น เรื่องเศรษฐกิจ” ราฮอย กล่าว

ความขัดแย้งกับรัฐบาลกลางในเรื่องงบประมาณ ตลอดจนวิกฤตเศรษฐกิจที่ทำให้พลเมืองเกือบ 1 ใน 4 ของประเทศต้องเตะฝุ่น เป็นชนวนสำคัญที่ทำให้กระแสเรียกร้องเอกราชในหมู่ชาวคาตาลันทวีความร้อนแรงในช่วงไม่กี่ปีมานี้

อย่างไรก็ดี กลุ่มพรรคการเมืองที่สนับสนุนเอกราชในแคว้นคาตาโลเนียอาจต้องเผชิญคู่แข่งสำคัญอย่างพรรคฝ่ายซ้ายใหม่ “โปเดโมส” (Podemos) ซึ่งเพิ่งก่อตั้งเมื่อเดือนมกราคมปี 2014 แต่กลับได้คะแนนนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งในคาตาโลเนียและแคว้นอื่นๆ ของสเปน

ฆอร์ดี อาร์เกลาเกว็ต ผู้อำนวยการศูนย์เลือกตั้งแห่งคาตาลัน (CEO) ระบุว่า พรรคโปเดโมสสนับสนุนให้คาตาโลเนียเปลี่ยนแปลงจุดยืนต่อรัฐบาลกลาง แต่ไม่เรียกร้องให้แยกตัวเป็นรัฐอิสระเสียทีเดียว ซึ่งอาจโน้มน้าวพลเมืองคาตาลันให้เห็นด้วยได้ไม่น้อย