เอเจนซีส์ - “โอบามา” รับปากร่วมมือกับ “รีพับลิกัน” ที่คว้าชัยชนะขาดลอยในศึกเลือกตั้งกลางเทอม แต่ก็เตือนว่า จะใช้อำนาจฝ่ายบริหารเพื่อปกป้องนโยบายหลักโดยเริ่มจากการปฏิรูปกฎหมายตรวจคนเข้าเมือง ด้านสมาชิกรัฐสภารีพับลิกันบางคนขู่คำรามว่า อาจตอบโต้ด้วยการยื่นขอถอดถอนประธานาธิบดีผิวสีคนแรกของสหรัฐฯผู้นี้ออกจากตำแหน่ง
พรรครีพับลิกันกวาดคะแนนจากการเลือกตั้งเมื่อวันอังคารที่ผ่านมา (3 พ.ย.) จนสามารถครองเสียงข้างมากในวุฒิสภา และสภาผู้แทนราษฎรสำเร็จเป็นครั้งแรกนับแต่ปี 2006 อีกทั้งยังชนะการเลือกตั้งผู้ว่าการในหลายรัฐที่เป็นฐานเสียงของเดโมแครต
พวกผู้นำในรัฐสภาของรีพับลิกันต่างพากันประกาศว่า กฎหมายใหม่ๆ ที่พวกเขาจะผลักดันต่อไปนั้น จะมุ่งเน้นการสร้างงานและเศรษฐกิจ รวมทั้งการหาทางตัดทอนโครงการประกันสุขภาพ ซึ่งเป็นนโยบายสำคัญของโอบามากระทั่งถูกเรียกขานว่า “โอบามาแคร์”
“เราจะพิจารณากฎหมายที่ช่วยปกป้องและขยายอุตสาหกรรมพลังงานของอเมริกา และสนับสนุนโรงเรียนทดลองของรัฐที่เป็นนวัตกรรมสร้างสรรค์ทั่วประเทศ” จอห์น โบเนอร์ ประธานสภาผู้แทนราษฎร และมิตช์ แมคคอนเนลล์ ผู้นำของรีพับลิกันในวุฒิสภา ระบุในบทความที่ตีพิมพ์อยู่ในหน้าบทความรของหนังสือพิมพ์วอลล์สตรีท เจอร์นัลฉบับวันพุธ (5 พ.ย.)
สมาชิกรีพับลิกันบางคนยอมรับว่า จำเป็นต้องหาวิธีการร่วมมือกับโอบามา เพื่อสร้างผลงานที่ดีก่อนการเลือกตั้งประธานาธิบดีปี 2016
ในการแถลงข่าวที่ใช้เวลานานถึง 70 นาทีเมื่อวันพุธ โอบามายืนกรานว่า กระตือรือร้นที่จะทำงานร่วมกับรัฐสภาชุดใหม่เพื่อสร้างผลงานให้มากที่สุดในช่วง 2 ปีสุดท้ายของการดำรงตำแหน่ง
ทั้งสองฝ่ายตั้งเป้าร่วมกันผลักดันกฎหมายปฏิรูปภาษี และอนุมัติข้อตกลงการค้าระหว่างประเทศ 2 ฉบับที่ค้างเติ่งมานาน
โอบามาเสริมว่าจะขอให้คองเกรสชุดใหม่สนับสนุนการต่อสู้กับการระบาดของอีโบลาในแอฟริกาตะวันตก และภูมิภาคอื่นๆ รวมทั้งรับรองปฏิบัติการทางทหารต่อนักรบญิฮัดในอิรักและซีเรีย
อย่างไรก็ดี แม้ไม่มีเสียงข้างมากในทั้งสองสภา โอบามาก็ประกาศว่าจะเดินหน้าแผนการที่วางไว้เกี่ยวกับการปฏิรูปกฎหมายตรวจคนเข้าเมือง โดยจะใช้อำนาจของฝ่ายบริหารภายในปีนี้ โดยไม่รอดูว่ารัฐสภาชุดใหม่จะร่วมผลักดันร่างกฎหมายที่ครอบคลุมฉบับนี้หรือไม่ก็ตาม
ความมุ่งมั่นดังกล่าวสร้างความไม่พอใจให้แก่เหล่าผู้นำรีพับลิกันในรัฐสภา โดยแมคคอนเนลล์เตือนโอบามาไม่ให้ดำเนินการใดๆ ตามอำเภอใจ
“การใช้อำนาจบริหารของประธานาธิบดีกับกฎหมายตรวจคนเข้าเมือง โดยไม่เปิดโอกาสให้สภาลงมติ เท่ากับเป็นการชูธงแดงขึ้นมายั่วต่อหน้าวัวกระทิง” แมคคอนเนลล์ให้สัมภาษณ์
สมาชิกรีพับลิกันบางคนขู่คำรามว่า การใช้อำนาจประธานาธิบดีผลักดันกฎหมายตรวจคนเข้าเมืองอาจมีน้ำหนักเพียงพอสำหรับการยื่นถอดถอนโอบามาออกจากตำแหน่ง ขณะที่อีกหลายคนแค่กล่าวเตือนว่า โอบามากำลังจะทำให้การร่วมมือกันเพื่อแก้ไขปัญหาอื่นๆ ยากลำบากมากขึ้น
นอกจากนั้น วุฒิสมาชิกรีพับลิกัน 6 คน ซึ่งรวมถึงเท็ด ครูซ จากเทกซัส “ดารา” คนหนึ่งของกลุ่มอนุรักษนิยมสุดขั้ว “ทีปาร์ตี้” ได้ทำหนังสือถึงแฮร์รี รีด ผู้นำของฝ่ายเดโมแครตในสภาสูง ซึ่งเวลานี้ยังมีฐานะเป็น “ผู้นำเสียงข้างมาก” จนกว่าจะขึ้นปีใหม่ 2015 โดยเรียกร้องให้เขาร่วมมือเพื่อผ่านกฎหมายสกัดกั้นไม่ให้โอบามาใช้อำนาจประธานาธิบดีในกรณีดังกล่าว ไม่เช่นนั้นพวกเขาก็จะใช้ทุกแนวทางที่เป็นไปได้เพื่อแก้ไขวิกฤตรัฐธรรมนูญอันเกิดจากการกระทำของโอบามา
ขณะเดียวกัน แม้โอบามายืนยันความมั่นใจในอนาคตของอเมริกา แต่เอ็กซิตโพลล์กลับยืนยันในทางตรงข้าม โดยผู้ออกเสียงเชื่อว่า ประเทศชาติเดินมาผิดทาง อีกทั้งสงสัยในความสามารถของประธานาธิบดีและพรรคเดโมแครตในการแก้ไขปัญหาต่างๆ
สมาชิกอาวุโสของเดโมแครตอย่างน้อยหนึ่งคนคือ หัวหน้าคณะทำงานของ รีด ผู้นำเสียงข้างมากในวุฒิสภา วิจารณ์ว่า โอบามาล้มเหลวในการโน้มน้าวให้ผู้มีสิทธิ์ออกเสียงลงคะแนนให้เดโมแครต
โอบามากล่าวยอมรับว่า ชาวอเมริกันทุกภาคส่วนไม่พอใจรัฐบาล และต้องการแจ้งให้ตนในฐานะประธานาธิบดีตระหนักและรับผิดชอบในการพยายามมากขึ้นเพื่อบริหารประเทศอย่างเหมาะสม
“แน่นอนว่า รีพับลิกันมีคืนที่ดี และสมควรได้รับการยกย่องสำหรับแคมเปญหาเสียงที่ดี นอกเหนือจากนั้น ผมคงปล่อยให้เป็นหน้าที่พวกคุณและผู้เชี่ยวชาญมืออาชีพในการวิเคราะห์ผลการเลือกตั้งครั้งนี้”
น้ำเสียงของโอบามาแตกต่างอย่างชัดเจนจากการแสดงความรับผิดชอบของอดีตประธานาธิบดีบิลล์ คลินตัน ในวันที่เดโมแครตสูญเสียการควบคุมในทั้งสองสภาเมื่อ 20 ปีที่แล้ว