ประชุม "นิวเคลียร์อิหร่าน” ยังไร้ความคืบหน้า “โรฮานี” ย้ำไม่ร่วมมือหากไม่เลิก "คว่ำบาตร"

รอยเตอร์ – การเจรจานิวเคลียร์ครั้งล่าสุดระหว่างอิหร่านและ 6 ชาติมหาอำนาจ P5+1 แทบไม่ได้ความคืบหน้าอะไร รวมถึงในประเด็นเรื่องการเสริมสมรรถนะยูเรเนียมด้วย นักการทูตชาวอิหร่านและตะวันตกผู้ใกล้ชิดกับการเจรจาดังกล่าว ระบุวานนี้ (26)

เจ้าหน้าที่จากอิหร่านและ 6 ประเทศได้ออกปากเตือนก่อนหน้าการเจรจาในมหานครนิยอร์กครั้งนี้แล้วว่า การบรรลุข้อตกลงบางอย่างเพื่อยุติการคว่ำบาตรต่อเตหะรานแทบไม่มีโอกาสเป็นไปได้ แม้พวกเขาเคยหวังไว้ว่า อาจมีความคืบหน้าที่พอจะทำให้ข้อขัดแย้งครั้งนี้แคบลงมาได้บ้าง

เจ้าหน้าที่อาวุโสกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯคนหนึ่ง กล่าวว่า ข้อขัดแย้งต่างๆ “ยังคงน่าเป็นห่วงอยู่” ในขณะที่เหลือเวลาอีกเพียง 8 สัปดาห์ก่อนจะถึงกำหนดเส้นตายวันที่ 24 พฤศจิกายน

“เรายังตกลงกันในประเด็นหลักๆ ไม่ได้ แต่เราเห็นตรงกันในบางประการที่เป็นประโยชน์ต่อการขับเคลื่อนกระบวนการนี้ไปข้างหน้า และมีรายละเอียดต่างๆ อีกมากที่ต้องสะสางต่อไป” เจ้าหน้าที่รายนี้ระบุ

"“ยังมีอีกหลายประเด็นซึ่งเป็นการยากมากที่ทั้ง 2 ฝ่ายจะตกลงกันได้ และทุกคนต้องตัดสินใจอย่างยากลำบาก และเรายังคงเฝ้าจับตาให้อิหร่านทำสิ่งจำเป็นบางอย่าง เพื่อบรรลุถึงข้อตกลงฉบับสมบูรณ์” เจ้าหน้าที่รายนี้กล่าวโดยไม่ขอเปิดเผยนาม

นักการทูตอีกคนหนึ่ง กล่าวว่า อิหร่านและสหรัฐฯ , อังกฤษ , ฝรั่งเศส , เยอรมนี , รัสเซีย และจีน น่าจะประชุมกันอีกครั้งในอีกไม่กี่สัปดาห์ที่จะถึงนี้ แต่ยังไม่มีการกำหนดเวลาและสถานที่

ประธานาธิบดี ฮัสซัน โรฮานี ของอิหร่าน กล่าวที่งานแถลงในนิวยอร์กว่า “ความคืบหน้าที่เราได้เห็นในช่วงไม่กี่วันมานี้ยังเชื่องช้ามาก”

“ก็คงต้องรอดูอนาคตกันต่อ และตัดสินใจอย่างกล้าหาญต่อปัญหานี้” เขากล่าว และเสริมว่า ข้อตกลงใดก็ตามที่ปราศจากการยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรต่อเตหะรานถือว่า “ไม่อาจยอมรับได้”

จอห์น เคร์รี รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ บอกกับผู้สื่อข่าวว่า ข้อตกลงชั่วคราวที่ผ่านความเห็นชอบในนครเจนีวาเมื่อเดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว ซึ่งกำหนดให้อิหร่านยุติการเสริมสมรรถนะนิวเคลียร์ในระดับที่สูงขึ้นเพื่อแลกเปลี่ยนกับการผ่อนคลายมาตรคว่ำบาตรอย่างจำกัด ได้ “ทำให้โลกนี้ปลอดภัยยิ่งขึ้น”

สำหรับข้อตกลงระยะยาว เคร์รี กล่าวว่า “เรายังมีความหวังอย่างแรงกล้าว่า อิหร่าน (และ 6 ชาติมหาอำนาจ) จะสามารถบรรลุถึงข้อตกลงที่จะเป็นประโยชน์ต่อโลกใบนี้”

อิหร่านและทั้ง 6 ชาติมหาอำนาจคาดหวังว่า การแก้ไขภาวะมึนตึงด้านนิวเคลียร์ที่ดำเนินมากว่าทศวรรษจะลดความตึงเครียดในภูมิภาค และลดความเสี่ยงที่จะเกิดสงครามอีกครั้งในตะวันออกกลาง

โรฮานี กล่าวในการประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติที่มีขึ้นในสัปดาห์นี้ว่า ข้อตกลงยุติการคว่ำบาตรจะเปิดหนทางไปสู่การร่วมมือกันทั้งในด้านสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาคที่แนบแน่นกว่านี้ รวมถึงการต่อสู้กับกลุ่มติดอาวุธต่างๆ อย่างเช่นกลุ่มรัฐอิสลาม (ไอเอส) ที่เข้ายึดครองดินแดนหลายส่วนของอิรักละซีเรีย ขณะที่สหรัฐฯประกาศชัดแล้วว่า จะไม่เชื่อมโยงสองประเด็นนี้เข้าด้วยกัน