เอเจนซีส์ - “อินมาร์แซต” บริษัทดาวเทียมชื่อดังจากอังกฤษที่ช่วยระบุตำแหน่งให้ค้นหาเที่ยวบิน MH370 ในมหาสมุทรอินเดีย แถลงยืนยันให้บริการพื้นฐานในการติดตามเครื่องบินแก่สายการบินต่างๆ ทั่วโลกโดยไม่คิดมูลค่า ในขณะที่องค์กรดูแลด้านการบินพลเรือนของยูเอ็นเปิดประชุมขึ้นที่แคนาดาในวันจันทร์ (12 พ.ค.) เพื่อหาวิธีป้องกันไม่ให้เกิดโศกนาฏกรรมลี้ลับปริศนาซ้ำรอยโบอิ้ง 777 ของสายการบินมาเลเซียแอร์ไลน์ส
อินมาร์แซตแถลงเมื่อวันจันทร์ (12 ) ว่า จะให้บริการพื้นฐานในการติดตามตำแหน่งของเครื่องบินแบบไม่คิดมูลค่าแก่ลูกค้าของตน ซึ่งประกอบด้วยสายการบินเกือบทุกแห่งในโลก ทั้งนี้ บริษัทแจกแจงว่าสามารถให้บริการนี้แก่เครื่องบินโดยสารเพื่อการพาณิชย์ทั้ง 11,000 ลำ ที่เวลานี้ติดตั้งระบบเชื่อมต่อกับเครือข่ายดาวเทียมอินมาร์แซตอยู่แล้ว ซึ่งหมายถึงเครื่องบินเพื่อการพาณิชย์ที่บินในเส้นทางระยะไกลทั่วโลกทั้งหมดนั่นเอง
ในกรณีเที่ยวบิน MH370 ซึ่งหายสูญไปเมื่อวันที่ 8 มีนาคมนั้น เป็นเพราะสัญญาณอิเล็กทรอนิกส์ “ping” สั้นมากๆ จากอุปกรณ์ของอินมาร์แซต ที่ติดตั้งอยู่บนเครื่องบินโดยสารลำนั้นนั่นเอง ที่ทำให้พวกเจ้าหน้าที่สืบสวนสอบสวน ตัดสินใจว่าควรจะต้องค้นหาเศษซากเครื่องบินลำนี้ในมหาสมุทรอินดีย
อินมาร์แซตบอกว่า บริการฟรีๆ ที่บริษัทเสนอ จะมีข้อมูลเกี่ยวกับตำแหน่งแห่งที่ของเครื่องบินอย่างชัดเจน ทั้งนี้ วิธีการที่จะใช้ก็คือ เครื่องบินแต่ละลำจะวินิจฉัยระบุตำแหน่งของตนโดยอาศัยระบบจีพีเอส จากนั้นจึงส่งข้อมูลดังกล่าว รวมทั้งข้อมูลเกี่ยวกับทิศทางที่เครื่องบินกำลังมุ่งไป, ระดับความเร็ว และระดับความสูง ไปให้เครือข่ายดาวเทียมของอินมาร์แซต ที่กระจายครอบคลุมทั่วโลกอยู่แล้ว โดยส่งไปทุกๆ 15 นาที
“อุปกรณ์ของเรานั้นมีติดตั้งอยู่บนเครื่องบินไอพ่นชนิดลำตัวกว้างของโลกถึงประมาณ 90% อยู่แล้ว นี่จึงเป็นวิธีแก้ไขชนิดทำได้ในทันทีสำหรับอุตสาหกรรมนี้ โดยไม่ทำให้อุตสาหกรรมนี้ต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นด้วย” คริส แมคลัฟลิน รองประธานกรรมการบริหารของอินมาร์แซต กล่าวกับบีบีซีนิวส์
เรื่องค่าใช้จ่ายนี่เอง เป็นเหตุผลสำคัญประการหนึ่งที่มักถูกหยิบยกขึ้นมาอธิบายว่า ทำไมพวกสายการบินทั้งหลายจึงลังเลไม่ค่อยอยากจะใช้ระบบดาวเทียมมาติดตามเครื่องบินแบบกระชั้นชิดไม่ให้คลาดสายตา
บริษัทดาวเทียมที่ตั้งสำนักงานใหญ่อยู่ในกรุงลอนดอนรายนี้ ประกาศเสนอบริการดังกล่าว ไม่กี่ชั่วโมงก่อนหน้าการประชุมว่าด้วยการเฝ้าติดตามเครื่องบิน ซึ่งองค์การการบินระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization หรือ ICAO) เป็นเจ้าภาพจัดขึ้น ณ เมืองมอนทรีออล ประเทศแคนาดา
ทั้ง ICAO ที่เป็นองค์กรชำนัญพิเศษของสหประชาชาติ และ สมาคมการขนส่งทางอากาศระหว่างประเทศ (International Air Transport Association หรือ IATA) ซึ่งเป็นสมาคมของพวกสายการบินทั่วโลก ต่างกำลังพิจารณาหาวิธีการที่ดีที่สุดในการตอบโต้รับมือกับกรณีการหายสูญของ MH370
ผู้สังเกตการณ์จำนวนมากต่างรู้สึกสงสัยกังขากัน ในเรื่องที่เครื่องบินโดยสารโบอิ้ง 777 ลำหนึ่งจะสามารถหายลับไปอย่างง่ายๆ เช่นนี้ โดยที่ระบบรายงานตนอัตโนมัติในห้องนักบินถูกปิดทำงานอย่างจงใจ และหลังจากที่เครื่องบินได้บินไปจนไกลเกินกว่าพิสัยของเรดาร์ใดๆ แล้วมันก็อยู่ในสภาพเหมือนกับล่องหนหายตัวไป
สิ่งที่พวกเจ้าหน้าที่สืบสวนสอบสวนสามารถใช้เป็นเบาะแสร่องรอยที่จะช่วยชี้ว่า MH370 อาจจะไปอยู่ที่ไหนได้ มีอยู่อย่างเดียวคือ “การสัมผัสมือ” ทางอิเล็กทรอนิกส์ทุกๆ ชั่วโมง ซึ่งเกิดขึ้นอยู่หลายๆ ชั่วโมงก่อนหายวับไป ระหว่างอุปกรณ์ของอินมาแซตบนเครื่องบิน กับพวกสถานีภาคพื้นดินซึ่งทำหน้าที่ตรวจสอบแบบอัตโนมัติว่า ช่องทางการติดต่อผ่านดาวเทียมนี้ยังคงเปิดอยู่หรือไม่
พวกผู้เชี่ยวชาญอาศัยเทคนิคการวิเคราะห์ความถี่จากสัญญาณ “ping” ของ MH370 เหล่านี้เอง แกะออกมาเป็นข้อมูลเกี่ยวกับตำแหน่งแห่งที่อย่างคร่าวๆ
วิธีเช่นนี้เห็นได้ชัดว่ายังหยาบเกินไป ดังนั้น อินมาร์แซตจึงกำลังเสนอว่า ในขั้นต่ำสุดแล้ว เครื่องบินโดยสารไอพ่นทุกๆ ลำจะต้องติดต่อแลกเปลี่ยนข้อมูลกับเครือข่ายดาวเทียมของบริษัททุกๆ 15 นาที
อินมาร์แซตคาดการณ์ว่า ระบบเช่นนี้จะทำให้ตนเองมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นราวปีละ 3 ล้านดอลลาร์ ซึ่งบริษัทพร้อมที่จะแบกรับภาระนี้เอง
อันที่จริง อินมาร์แซตได้ให้บริการทำนองเดียวกันนี้แก่อุตสาหกรรมเดินเรือทะเลอยู่แล้ว โดยที่เรือซึ่งแจ้งเหตุฉุกเฉินจะสามารถติดต่อกับเครือข่ายดาวเทียมนี้ได้แบบไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย
แมคลัฟลิน อธิบายว่า บริษัทหวังที่จะมีรายได้คืนมาในกรณีที่สายการบินขยับขึ้นไปใช้บริการแบบพรีเมียมของอินมาร์แซต ทว่าสำหรับบริการติดตามระดับพื้นฐานแล้วจะยังคงให้บริการฟรี
อย่างไรก็ตาม ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่าสายการบินต่างๆ จะตกลงยอมรับข้อเสนอของอินมาร์แซตนี้แค่ไหน
พวกผู้เชี่ยวชาญด้านการบินระบุว่า เคยมีความพยายามที่จะบรรลุข้อตกลงกันให้ได้ทั้งในเรื่องระบบติดตามเครื่องบินและการปฏิรูปด้านอื่นๆ ในช่วงหลังจากการหายสูญไปของเที่ยวบินแอร์ฟรานซ์ 447 กลางมหาสมุทรแอตแลนติก ทว่ากลับเผชิญข้อติดขัดทั้งในเรื่องความไม่แน่นอนเกี่ยวกับค่าใช้จ่าย, ใครจะเป็นผู้ควบคุมโครงสร้างพื้นฐานต่างๆ ในการติดตามนี้ และความลังเลไม่ปรารถนาที่จะพึ่งพิงขึ้นต่อผู้ให้บริการที่ดำเนินงานในลักษณะ “ผูกขาด”
นอกเหนือจากข้อเสนอของอินมาร์แซตแล้ว ในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมายังมีหน่วยงานอื่นๆ อีกจำนวนหนึ่งเสนอวิธีการต่างๆ ที่จะช่วยป้องกันไม่ให้เกิดกรณีหายลึกลับแบบ MH370 ซ้ำรอยขึ้นมาอีก
เป็นต้นว่าเมื่อวันอังคารที่แล้ว (6 พ.ค.) สำนักงานความปลอดภัยด้านการบินแห่งยุโรป ได้เรียกร้องให้ใช้ “กล่องดำ” บันทึกข้อมูลการบินและเสียงสนทนาในห้องนักบิน ซึ่งมีพลังแบตเตอรีที่ยังสามารถส่งสัญญาณชี้บ่งตำแหน่งจากใต้น้ำได้เป็นเวลาอย่างน้อย 90 วัน แทนที่จะเพียง 30 วันอย่างในปัจจุบัน
เรื่องนี้จะช่วยให้ทีมค้นหามีเวลามากขึ้นในการจับสัญญาณจากกล่องดำ ในกรณีที่มันตกอยู่ใต้มหาสมุทรสุดลึกและไกลโพ้น อย่างเช่น บริเวณตอนใต้ของมหาสมุทรอินเดีย หรือกลางมหาสมุทรแอตแลนติก
นอกจากนั้น สำนักงานแห่งนี้ยังเสนอให้ “กล่องดำ” มีความสามารถในการบันทึกเสียงสนทนาในห้องนักบินเป็นเวลาอย่างน้อย 20 ชั่วโมง แทนที่จะเป็น 2 ชั่วโมงเช่นทุกวันนี้
ทั้งนี้ เป็นที่หวั่นเกรงกันว่า กระทั่งถ้าหากสามารถกู้กล่องดำบันทึกเสียงสนทนาของ MH370 กลับมาได้ ข้อมูลสำคัญๆ ก็อาจจะถูกเสียงสนทนาในชั่วโมงหลังๆ ที่สำคัญน้อยกว่าอัดทับไปแล้วหลายๆ รอบก็ได้
สำหรับการค้นหาเที่ยวบิน MH370 นั้น เวลานี้ทีมค้นหายังคงปฏิบัติภารกิจในมหาสมุทรอินเดีย โดยคาดว่า การค้นหาใต้น้ำบริเวณที่สงสัยว่าเป็นจุดตกอาจจะกินเวลาถึง 1 ปี
