เอเจนซีส์ - ศาลชั้นต้นของอียิปต์ ตัดสินวันจันทร์ (28 เม.ย.) ให้ประหารชีวิต โมฮัมเหม็ด บาดี ผู้นำกลุ่มภราดรภาพมุสลิม พร้อมผู้สนับสนุนอีก 682 คน ในข้อหาสังหารและพยายามสังหารเจ้าหน้าที่ตำรวจเมื่อปีที่แล้ว
ศาลชั้นต้นแห่งจังหวัดมินยา ซึ่งอยู่ทางภาคใต้ของประเทศและมีผู้พิพากษา ซาอิด ยุสเซฟ ซาบรี เป็นประธาน ยังได้กลับคำพิพากษาเดิมในเดือนมีนาคมของศาลแห่งนี้ ซึ่งให้ประหารชีวิตผู้สนับสนุนกลุ่มภราดรภาพมุสลิม 529 คน โดยลดโทษเป็นจำคุกตลอดชีวิต 492 คน และยืนโทษประหารตามเดิม 37 คน
คำตัดสินในเดือนที่แล้ว ซึ่งเรียกเสียงประณามคัดค้านจากนานาชาติ มีขึ้นขณะที่รัฐบาลชั่วคราวของอียิปต์ เร่งขยายการปราบปรามผู้สนับสนุน โมฮัมเหม็ด มอร์ซี ตัวแทนของกลุ่มภราดรมุสลิม ที่ถูกปลดจากตำแหน่งประธานาธิบดี
เวลานี้การปราบปรามได้ขยายมาจนถึงพวกผู้ไม่เห็นด้วยกับรัฐบาลที่โน้มเอียงในทางนิยมรัฐแบบแยกขาดจากศาสนา คนเหล่านี้สนับสนุนการโค่นล้มมอร์ซี แต่หลังจากนั้นก็ได้ต่อต้านระบอบปกครองชั่วคราวซึ่งแต่งตั้งขึ้นโดยฝ่ายทหาร
ภายใต้กฎหมายอียิปต์นั้น คำตัดสินประหารจะถูกส่งไปขอความเห็นจาก มุฟตี หรือนักการศาสนาอิสลามผู้มีความรู้ในระดับท็อป อย่างไรก็ดี ความคิดเห็นของมุฟตีไม่มีผลผูกพันตามกฎหมาย และศาลสามารถเพิกเฉยได้ ขณะที่จำเลยก็ยังสามารถที่จะต่อสู้คดีในขั้นศาลอุทธรณ์ต่อไป
ในบรรดาผู้ที่ถูกตัดสิน 683 คนเมื่อวันจันทร์นั้น มีเพียง 50 คนที่ถูกควบคุมตัวอยู่ และผู้พิพากษาจะยืนยันคำตัดสินนี้ในวันที่ 21 มิถุนายน ส่วนจำเลยคนอื่นๆ มีสิทธิ์ได้รับการไต่สวนใหม่ หากเข้ามอบตัว
คำพิพากษานี้เป็นคำตัดสินในคดีแรกสำหรับบาดี ผู้นำทางจิตวิญญาณของกลุ่มภราดรภาพมุสลิม ทั้งนี้ขายังถูกตั้งข้อหาอื่นๆ อีกจำนวนมาก โดยที่หลายๆ คดีเขาถูกฟ้องร้องร่วมกับมอร์ซี และผู้นำกลุ่มคนอื่นๆ และเป็นที่แน่นอนว่า ความเคลื่อนไหวคราวนี้จะทำให้สถานการณ์ในอียิปต์ตึงเครียดขึ้นอีกครั้ง
ถ้าหากศาลยังยืนยันคำตัดสินเดิม บาดีจะกลายเป็นผู้นำอาวุโสที่สุดของขบวนการภราดรภาพมุสลิมที่ถูกตัดสินประหาร นับตั้งแต่ซายเอ็ด คุตบ์ ผู้นำด้านอุดมการณ์ของกลุ่มนี้ถูกประหารชีวิตไปเมื่อปี 1966
ผู้ได้รับโทษประหารล่าสุดเหล่านี้ถูกกล่าวหาว่า มีส่วนเกี่ยวข้องในการสังหารและพยายามสังหารตำรวจในจังหวัดมินยาเมื่อวันที่ 14 สิงหาคมปีที่แล้ว ซึ่งเป็นวันเดียวกับที่ตำรวจสังหารผู้สนับสนุนมอร์ซีหลายร้อยคนระหว่างการปะทะในกรุงไคโร
ญาติหลายคนโอดครวญว่า ผู้ต้องหาไม่ได้รับการพิจารณาคดีอย่างเป็นธรรม ขณะที่ทนายจำเลยประท้วงด้วยการไม่ร่วมฟังการไต่สวนนัดล่าสุด และประณามการตัดสินประหารหมู่ว่าเป็น “การเล่นจำอวด”
คาลิด เอลโคมี ทนายจำเลยอ้างว่า ผู้ถูกกล่าวหา 60% จากจำเลยทั้ง 529 คน ซึ่งหลายๆ คนเป็นครูอาจารย์และแพทย์นั้น มีหลักฐานยืนยันว่า ไม่ได้อยู่ในเหตุการณ์การโจมตีสถานีตำรวจในมินยาตามที่ถูกกล่าวหา
ทางด้านรัฐบาลชั่วคราวของอียิปต์ ซึ่งได้ปกป้องการตัดสินประหารชีวิตหมู่ตั้งแต่ในคดีเมื่อเดือนที่แล้ว ยังคงใช้ท่าทียืนยันว่า ศาลได้พิจารณาคดีอย่างถี่ถ้วนแล้ว และจำเลยยังสามารถอุทธรณ์ได้
อัยการอับเดล ราฮิม มาเลก ยืนยันเช่นกันว่า มีหลักฐานแน่นหนาทั้งคลิปวิดีโอ ผู้เห็นเหตุการณ์ และเอกสาร ที่พิสูจน์ว่า กลุ่มภราดรภาพมุสลิมเรียกร้องให้ผู้สนับสนุนโจมตีสถานีตำรวจ ตลอดจนทรัพย์สินของทางการและเอกชน ในระหว่างการชุมนุมในไคโรซึ่งภายหลังลุกลามกลายเป็นความรุนแรง
การตัดสินประหารชีวิตที่ประกาศออกมาเมื่อเดือนที่แล้ว ได้สร้างความหวาดหวั่นพรั่นพรึงอย่างยิ่งให้แก่กลุ่มผู้ต่อต้านรัฐบาลชุดปัจจุบันที่ได้รับแต่งตั้งจากกองทัพ และเป็นผู้ผลักดันการพิจารณาคดีกลุ่มผู้สนับสนุนภราดรภาพมุสลิมหลายพันคนนับจากที่มอร์ซีถูกปลด
ทั้งนี้ นับจากเดือนธันวาคม มีผู้ถูกตัดสินโทษไปแล้วอย่างน้อย 1,000 คน ซึ่งทั้งหมดนี้ถูกพิจารณาคดีเป็นกลุ่มๆ ละ 10 คนขึ้นไป และมีโทษตั้งแต่จำคุก 6 ปีถึงตลอดชีวิต รวมทั้งประหารชีวิต
รัฐบาลอียิปต์ยังประกาศว่า กลุ่มภราดรภาพมุสลิมเป็นพวกก่อการร้าย ซึ่งเป็นข้อกล่าวหาที่กลุ่มนี้ปฏิเสธโดยสิ้นเชิง
การพิจารณาคดีครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์สมัยใหม่ของอียิปต์ครั้งนี้ ตอกย้ำความกังวลของกลุ่มสิทธิมนุษยชนว่า รัฐบาลที่ได้รับการแต่งตั้งและสนับสนุนจากกองทัพ รวมทั้งผู้พิพากษาที่ต่อต้านกลุ่มเคลื่อนไหวอิสลามิสต์ มีความโน้มเอียงที่จะมุ่งปราบปรามผู้ต่อต้านรัฐบาล
ทางด้านองค์การนิรโทษกรรมสากล ได้เคยออกมาวิจารณ์คำพิพากษาของศาลในมินยาเมื่อเดือนที่แล้วว่า “วิปลาส” ขณะที่กลุ่มสิทธิมนุษยชนในอียิปต์ประหลาดใจอย่างมากกับการพิจารณาคดีอย่างรวบรัดรวดเร็ว โดยมีการตัดสินภายหลังการไต่สวนเพียงครั้งเดียว และไม่เปิดโอกาสให้จำเลยให้การ
องค์การนิรโทษกรรมสากลยังระบุว่า มีประชาชนกว่า 1,400 คนเสียชีวิตจากการปราบปรามของตำรวจ และถูกจับกุมราว 16,000 คน นับจากที่กองทัพโค่นล้มมอร์ซี ประธานาธิบดีคนแรกที่มาจากการเลือกตั้งและถือเป็นผู้นำพลเรือนคนแรกของอียิปต์
อนึ่ง ในวันจันทร์เช่นกัน ศาลชั้นต้นในกรุงไคโร ได้ตัดสินว่า “ขบวนการเยาวชน 6 เมษายน” เป็นกลุ่มเคลื่อนไหวที่ผิดกฎหมายและให้ยุบเลิกไป ขบวนการนี้เป็นแนวหน้าในการลุกฮือของประชาชนเมื่อปี 2011 ซึ่งมุ่งต่อต้านประธานาธิบดี ฮอสนี มูบารัค จอมเผด็จการทหารคนก่อน ศาลไคโรพิพากษาแบนขบวนการเยาวชน 6 เมษายน ภายหลังมีผู้ยื่นคำร้องเรียนว่า ขบวนการนี้กล่าวร้ายทำลายชื่อเสียงของประเทศอียิปต์ และสมรู้ร่วมคิดกับพรรคการเมืองต่างชาติ
