เอเจนซีส์ – ในสถานการณ์ที่การฟื้นตัวของเศรษฐกิจโลกเปราะบางอย่างยิ่ง และท่ามกลางแนวโน้มขาลงครั้งใหม่ กลุ่มประเทศจี20 จึงเห็นพ้องต้องกันให้ส่งเสริมการเติบโตและการจ้างงานเป็นอันดับแรก และชะลอความพยายามในการลดการขาดดุลงบประมาณออกไปก่อน
ในการประชุมที่มอสโกเมื่อวันเสาร์ (20) รัฐมนตรีคลังและผู้ว่าการธนาคารกลางกลุ่มจี20 ที่ประกอบด้วยประเทศมั่งคั่งและตลาดเกิดใหม่ที่ครอบครองเศรษฐกิจโลกร่วมกัน 90% และประชากร 2 ใน 3 ของพื้นพิภพ แสดงฉันทามติชนิดที่ไม่เกิดขึ้นบ่อยนักเกี่ยวกับความเสี่ยงและภารกิจสำคัญอันดับแรกต่อเศรษฐกิจ
ความหวาดหวั่นจากการชะลอตัวรุนแรงในช่วงหลายปีที่ผ่านมา นำไปสู่ข้อตกลงที่ชัดเจนว่า ภารกิจสำคัญเฉพาะหน้าของประเทศต่างๆ ในขณะนี้คือ การทุ่มเทเต็มที่เพื่อสร้างงาน ส่งเสริมอุปสงค์ และเพิ่มศักยภาพการผลิต
“แม้การดำเนินนโยบายของเราช่วยกำราบความเสี่ยงขาลง แต่ความเสี่ยงเหล่านั้นยังคงมีอยู่ในระดับสูง ตลาดการเงินผันผวนมากขึ้น และสถานการณ์บีบคั้นมากขึ้น” คำแถลงร่วมของจี20 ระบุ และว่า “การฟื้นตัวเปราะบางและไม่คงเส้นคงวา ขณะที่อัตราว่างงานยังสูงเกินไปในบางประเทศ”
คริสติน ลาการ์ด กรรมการผู้จัดการกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอ) ซึ่งเข้าร่วมประชุมด้วยขานรับว่า สภาพเศรษฐกิจโลกยังมีความท้าทาย โดยเตือนว่า ตลาดโลกอาจปั่นป่วนหนัก การเติบโตต่ำกว่าคาดเนื่องจากการชะงักงันในยูโรโซน และความเสี่ยงขาลงในประเทศกำลังพัฒนา
ปัจจุบัน แม้อเมริกาและญี่ปุ่นแสดงสัญญาณการฟื้นตัวอย่างยั่งยืน ทว่า การเติบโตในยูโรโซนยังคงเฉื่อยชา และแม้แต่มหาอำนาจเอเชียอย่างจีนยังมีผลผลิตอุตสาหกรรมชะลอตัว
เจ้าหน้าที่อาวุโสกระทรวงคลังสหรัฐฯ ที่เข้าร่วมประชุมคนหนึ่งชี้ว่า การถกเถียงระหว่างการเติบโตกับมาตรการรัดเข็มขัดดูเหมือนได้ข้อสรุปแล้วจากคำแถลงจี20 ที่เน้นย้ำการขยายตัวและการจ้างงาน โดยยอมรับว่า ควรมีการแก้ไขจุดยืนทางการคลังหลังจากที่การเติบโตและอุปสงค์อยู่บนเส้นทางที่ยั่งยืนแล้วเท่านั้น
สอดคล้องกับเจ้าภาพรัสเซียที่บอกว่า ผู้วางนโยบายจี20 เหล่านี้ตกลงให้ชะลอเป้าหมายการลดหนี้ของรัฐ และเน้นหนักการเติบโต และพยายามใช้วิธีการในการยกเลิกมาตรการกระตุ้นที่จะสร้างความปั่นป่วนน้อยที่สุด
คำแถลงร่วมยังเรียกร้องให้มีการตกลงเกี่ยวกับแผนการปฏิบัติในการประชุมระดับสุดยอดกลุ่มจี20 ซึ่งจะมีขึ้นในเดือนกันยายนที่นครเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก โดยรัสเซียจะยังคงเป็นเจ้าภาพ
ทั้งนี้ แอนตัน ซิลัวนอฟ รัฐมนตรีคลังแดนหมีขาว เป็นหนึ่งในบรรดาเจ้าหน้าที่ระดับสูงที่แสดงความกังวลเกี่ยวกับแผนการตัดลดมาตรการผ่อนคลายเชิงปริมาณ (QE) ที่เป็นปัจจัยสำคัญประการหนึ่งที่หนุนให้เศรษฐกิจอเมริกากลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้งในเวลานี้
รัสเซียและประเทศอื่นๆ โดยเฉพาะตลาดเกิดใหม่ที่จะได้รับผลข้างเคียงจากนโยบายของเฟดในรูปเงินทุนไหลเข้าหรือไหลออกนั้น กังวลว่า การเปลี่ยนนโยบายกะทันหันของวอชิงตัน อาจบ่อนทำลายการฟื้นตัวของประเทศอื่นๆ
สาเหตุของความกังวล ก็มาจากการที่เบน เบอร์นันกี ประธานธนาคารกลางสหรัฐฯ (เฟด) ประกาศเมื่อสองเดือนที่แล้วว่า จะลดมูลค่ามาตรการ QE ที่อัดฉีดเข้าสู่ระบบผ่านการซื้อพันธบัตร ในปลายปีนี้และยุติกลางปีหน้า
อย่างไรก็ดี ในคำแถลงร่วมล่าสุดของจี20 ยืนยันว่า การเปลี่ยนแปลงแผนการใดๆ ที่มีลักษณะคล้ายมาตรการ QE ของสหรัฐฯ จะมีการปรับเทียบอย่างรอบคอบและสื่อสารเพื่อสร้างความมั่นใจ
ในส่วนสถานการณ์ยูโรโซนนั้น คำแถลงประกาศเคลื่อนไหว “อย่างเด็ดขาด” ในการปฏิรูปเพื่อสร้างสหภาพการธนาคารยุโรป ซึ่งสามารถฟื้นการปล่อยสินเชื่อระหว่างชาติสมาชิก
ด้านจีนที่ถูกเรียกร้องให้ส่งเสริมการเติบโตที่หนุนนำโดยอุปสงค์ภายใน และใช้อัตราแลกเปลี่ยนยืดหยุ่นขึ้นเพื่อช่วยปรับสมดุลเศรษฐกิจโลกนั้น ประกาศเมื่อวันศุกร์ (19) อนุญาตให้แบงก์พาณิชย์ภายในประเทศกำหนดอัตราดอกเบี้ยเงินกู้เอง ซึ่งจะช่วยลดต้นทุนการกู้ยืมสำหรับธุรกิจและครัวเรือนลง ทว่า มาตรการนี้แทบไม่เป็นที่สนใจเอ่ยถึงจากจี20
ส่วนญี่ปุ่นที่ถูกวิจารณ์ว่า ไม่เปิดเผยรายละเอียดเกี่ยวกับแผนการปรับโครงสร้างหรือ “ธนูดอกที่ 3” ตามนโยบายอาเบะโนมิกส์ของนายกรัฐมนตรีชินโซ อาเบะนั้น ทาโร อาโสะ รัฐมนตรีคลัง รับปากว่า จะเสนอแผนการคลังที่น่าเชื่อถือในการประชุมสุดยอดเดือนกันยายน รวมทั้งเดินหน้าขึ้นภาษีการขายในเดือนเมษายนปีหน้า เพื่อฟื้นเสถียรภาพหนี้สาธารณะที่ขณะนี้มีมูลค่าอยู่ที่กว่า 200% ของมูลค่าจีดีพี สูงที่สุดในกลุ่มจี20
