เอเอฟพี - หลายหน่วยงานของญี่ปุ่นนำงบประมาณที่จัดสรรเพื่อฟื้นฟูความเสียหายจากเหตุแผ่นดินไหวและสึนามิเมื่อปีที่แล้วไปใช้ผิดวัตถุประสงค์ ในขณะที่ผู้ประสบภัยหลายแสนคนยังคงไร้บ้าน รายงานการตรวจสอบโดยคณะกรรมาธิการรัฐบาล ระบุ
วงเงินบางส่วนจากงบฟื้นฟูประเทศจำนวน 14.9 ล้านล้านเยน (ราว 5.72 ล้านล้านบาท) ถูกนำไปอุดหนุนโครงการที่ไม่เกี่ยวข้อง เช่น การตัดถนนบนเกาะโอกินาวา และปรับปรุงระบบคุ้มกันกองเรือล่าวาฬ
งบ 8,000 ล้านเยน (ราว 3,000 ล้านบาท) ถูกนำไปจัดซื้อแร่หายากซึ่งเป็นวัตถุดิบผลิตอุปกรณ์ไฮเทค เช่น รถยนต์ไฟฟ้า และสมาร์ทโฟน ส่วนอีก 4,200 ล้านเยน (ราว 1,600 ล้านบาท) นำไปจัดซื้ออุปกรณ์ป้องกันภัยพิบัติส่งไปให้ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
แผ่นดินไหวใต้ทะเลขนาด 9.0 เมื่อวันที่ 11 มีนาคม ปี 2011 ทำให้เกิดคลื่นสึนามิซัดถล่มชายฝั่งตะวันออกเฉียงเหนือของญี่ปุ่น คร่าชีวิตพลเมืองไปเกือบ 19,000 คน ความรุนแรงของคลื่นยังทำลายระบบหล่อเย็นเตาปฏิกรณ์โรงไฟฟ้าฟูกูชิมะ ไดอิจิ จนเกิดเป็นวิกฤตนิวเคลียร์ครั้งใหญ่
แม้เหตุการณ์จะผ่านมานานเกือบ 20 เดือน แต่ยังมีชาวญี่ปุ่นที่ต้องอาศัยอยู่ตามศูนย์พักพิงชั่วคราวอีกกว่า 300,000 คน ส่วนหนึ่งเป็นผู้ที่ไม่มีกำลังทรัพย์ปลูกบ้านเรือนใหม่ หรือเพราะถิ่นพำนักเดิมมีระดับกัมมันตภาพรังสีสูงมากจนไม่อาจกลับไปอาศัยอยู่ได้
นักการเมืองจากพื้นที่ภัยพิบัติต่างแสดงความเหนื่อยหน่ายแผนฟื้นฟูที่ล่าช้า และการขาดภาวะผู้นำของรัฐบาลโตเกียว
เจ้าหน้าที่จากจังหวัดฟูกูชิมะคนหนึ่งให้สัมภาษณ์ว่า ผู้ที่อาศัยรอบโรงไฟฟ้าฟูกูชิมะยังไม่ได้รับความช่วยเหลือที่จำเป็นจากรัฐบาล
“เราต้องการงบประมาณก้อนใหญ่เพื่อกำจัดรังสีที่ยังตกค้างในพื้นที่ แต่กระบวนการเบิกจ่ายงบล่าช้ามาโดยตลอด” ชิสุโอะ ฮายาชิ จากสำนักงานฟื้นฟูจังหวัดฟูกูชิมะ เผยวันนี้(1)
รายงานผลการตรวจสอบของคณะกรรมาธิการรัฐบาลที่ออกเมื่อสัปดาห์ก่อน ให้รายละเอียดเกี่ยวกับ 192 โครงการที่แต่ละหน่วยงานอ้างว่า ทำไปเพื่อฟื้นฟูและป้องกันภัยพิบัติในอนาคต
“เราไม่ได้บอกว่าโครงการใดเหมาะสมหรือไม่เหมาะสม แต่จากคำวิจารณ์ของสื่อและประชาชน แต่ละกระทรวงจึงควรกลับไปทบทวนโครงการของตนเองด้วย” เท็ตสึยะ โฮโซกาวะ หนึ่งในคณะกรรมาธิการตรวจสอบการใช้งบประมาณฟื้นฟูประเทศหลังภัยพิบัติ ระบุ
รายงานฉบับนี้เผยด้วยว่า กระทรวงการต่างประเทศญี่ปุ่นดึงเงิน 4,200 ล้านเยนไปจัดซื้ออุปกรณ์ป้องกันภัยพิบัติให้แก่ประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และอีก 164 ล้านเยน (ราว 63 ล้านบาท) นำไปปรับปรุงระบบตรวจสอบวีซ่าชาวต่างชาติที่จะเดินทางเข้าญี่ปุ่น
วงเงินฟื้นฟูความเสียหายจากภัยพิบัติถูกนำไปใช้ตามวัตถุประสงค์จริงเพียงครึ่งเดียวเท่านั้น โดยส่วนหนึ่งเกิดจากเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นมีไม่เพียงพอ รายงานระบุ
รัฐบาลญี่ปุ่นแถลงยอมรับเมื่อปีที่แล้วว่า เงินทุนฟื้นฟูประเทศราว 2,300 ล้านเยน (ราว 883 ล้านบาท) ถูกดึงไปใช้ปรับปรุงแผนคุ้มกันกองเรือล่าวาฬ ซึ่งเป็นกิจกรรมประจำปีที่ทำให้ญี่ปุ่นถูกองค์กรคุ้มครองสัตว์ทั่วโลกรุมประณาม