เรือรบฟิลิปปินส์ประจันหน้าเรือจีน มะนิลายอมรับการเจรจาถึงทางตัน

เอเอฟพี - เรือรบลำใหญ่ที่สุดของฟิลิปปินส์เผชิญหน้ากับเรือจีน 2 ลำในทะเลจีนใต้ โหมกระพือความตึงเครียดรอบใหม่ในข้อพิพาทยืดเยื้อยาวนานหนึ่งทศวรรษเหนือน่านน้ำที่อุดมด้วยทรัพยากรแห่งนี้ โดยที่รัฐมนตรีต่างประเทศตากาล็อกยอมรับการเจรจาถึงทางตัน

ทางการมะนิลาแถลงเมื่อวันพุธ (11) ว่าเรือรบจีน 2 ลำดังกล่าวเข้าขัดขวางความพยายามของเรือธงของกองทัพเรือฟิลิปปินส์ลำนี้ ที่จะเข้าจับกุมพวกชาวประมงจีนซึ่งถูกตรวจพบในช่วงสุดสัปดาห์ที่ผ่านมาว่าลักลอบเข้าสู่น่านน้ำแดนตากาล็อก

ฟิลิปปินส์ยังเรียกเอกอัครราชทูตจีนเข้าพบเพื่อยื่นหนังสือประท้วงอย่างเป็นทางการ แต่ปักกิ่งยืนกรานว่า ตนมีสิทธิ์อธิปไตยเหนือน่านน้ำในบริเวณดังกล่าว และสั่งให้เรือรบฟิลิปปินส์ถอยออกไป

ประธานาธิบดีเบนิโญ อากีโน ของฟิลิปปินส์ แถลงว่า เขากำลังมองหาวิธีที่จะยุติการประจันหน้ากันคราวนี้ด้วยวิถีทางการทูต เขาบอกกับพวกผู้สื่อข่าวด้วยว่า “ไม่มีใครจะได้ประโยชน์หรอกถ้าเราเกิดความรุนแรงขึ้นมา”

ขณะที่ อัลเบิร์ต เดล โรซาริโอ รัฐมนตรีต่างประเทศฟิลิปปินส์ เตือนว่า แม้ทั้งสองฝ่ายต้องการหนทางออกอย่างสันติ แต่การเจรจาก็กำลังถึงทางตัน และฟิลิปปินส์เตรียมพร้อมรับสถานการณ์เลวร้ายที่สุด

“หากฟิลิปปินส์ถูกท้าทาย เราก็พร้อมปกป้องอธิปไตยของเรา”

เมื่อถึงตอนค่ำวันพุธ รัฐมนตรีต่างประเทศฟิลิปปินส์ได้ออกมาแถลงข่าวอีกครั้ง โดยระบุว่ายังไม่สามารถผ่าทางตันได้

ข้อพิพาทครั้งนี้เกิดขึ้นที่แนวหินโสโครก “สการ์โบโรโชล“ หรือที่จีนเรียกว่า เกาะฮวงยาน ซึ่งอยู่ห่างจากเกาะลูซอนของฟิลิปปินส์ 124 ไมล์ทะเล

จีนนั้นอ้างสิทธิ์อธิปไตยในทะเลจีนใต้ทั้งหมด แม้แต่น่านน้ำที่ติดกับชายฝั่งของประเทศอื่น และห่างจากแผ่นดินใหญ่ของจีนนับร้อยกิโลเมตร

แดนตากาล็อกระบุว่า ตนมีสิทธิ์อธิปไตยเหนือน่านน้ำภายในเขตเศรษฐกิจพิเศษในอาณาบริเวณ 200 ไมล์ทะเล ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากกฎหมายระหว่างประเทศ

นอกจากจีนและฟิลิปปินส์แล้ว ยังมีไต้หวัน มาเลเซีย บรูไน และเวียดนาม ที่อ้างสิทธิ์อธิปไตยในพื้นที่ทับซ้อนกันในทะเลจีนใต้ ทำให้น่านน้ำแห่งนี้เป็นหนึ่งในน่านน้ำของเอเชียที่มีแนวโน้มจะเกิดการปะทะมากที่สุด

นอกจากอุดมด้วยน้ำมันและก๊าซแล้ว ทะเลจีนใต้ยังเป็นที่อาศัยของปลาจำนวนมาก รวมทั้งเป็นเส้นทางเดินเรือสำคัญอย่างยิ่งในการค้าโลก

ปีที่แล้ว ฟิลิปปินส์และเวียดนามร้องเรียนว่า จีนมีพฤติกรรมก้าวร้าวขึ้นด้วยการอ้างสิทธิ์ในทะเลจีนใต้

ฟิลิปปินส์นั้นกล่าวหามาตลอดว่า เรือจีนยิงเตือนชาวประมงฟิลิปปินส์ รวมถึงคุกคามเรือสำรวจหาแหล่งน้ำมัน และปักหมุดเครื่องหมายดินแดนบนหมู่เกาะของฟิลิปปินส์

แต่สำหรับครั้งนี้นับเป็นการเผชิญหน้าครั้งเลวร้ายที่สุดในรอบหลายปีที่ผ่านมา โดยเกิดขึ้นหลังจากทั้งสองฝ่ายระบุว่า กำลังพยายามผ่อนคลายความตึงเครียดจากข้อพิพาท

สถานเอกอัครราชทูตจีนในมะนิลาออกคำแถลงเมื่อบ่ายวันพุธยืนยันว่า พื้นที่ที่มีปัญหาเป็นของจีน และสั่งให้เรือรบฟิลิปปินส์ออกจากพื้นที่นั้นทันที

ปีที่ผ่านมา มะนิลากังวลกับความก้าวร้าวของปักกิ่ง จึงขอให้สหรัฐฯช่วยสนับสนุนกองทัพที่ขาดแคลนยุทโธปกรณ์

อเมริกาตอบสนองด้วยดีโดยการจัดส่งเรือคัตเตอร์ของกองกำลังรักษาชายฝั่งสหรัฐฯ ที่ชื่อ เกรเกอริโอ เดล ปิลาร์ ขนาด 115 เมตร ไปให้ฟิลิปปินส์ใช้แทนเรือสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เรือลำนี้แม้กองกำลังรักษาชายฝั่งอเมริกันปลดประจำการแล้ว แต่ก็ยังกลายเป็นเรือลำใหญ่ที่สุดของกองทัพเรือฟิลิปปินส์ และเรือเกรเกอริโอ เดล ปิลาร์ นี้เอง ที่ประจำหน้ากับเรือจีนในวันพุธ

สหรัฐฯ ให้คำมั่นว่า จะให้ความช่วยเหลือทางทหารเพิ่มเติม และจะส่งเรือลำที่ 2 ให้ฟิลิปปินส์ปลายปีนี้

นอกจากนั้น ประธานาธิบดีอากีโน เผยเมื่อเดือนที่แล้วว่า ฟิลิปปินส์คาดหวังว่า จะได้รับเครื่องบินขับไล่เอฟ-16 ของสหรัฐฯ ด้วย