เอเอฟพี - ฟิลิปปินส์เผยว่า เรือฟริเกตกองทัพเรือฯ ลำใหญ่สุดของตนถูกล้อมกรอบด้วยเรือตรวจการณ์จีน 2 ลำ เมื่อวันพุธ (11 เม.ย.) ซึ่งคาดว่าเรือจีนทำเช่นนั้นเพื่อขัดขวางการจับกุมชาวประมงจีนในพื้นที่น่านน้ำพิพาททะเลจีนใต้
เหตุการณ์ดังกล่าวถือว่าเป็นหนึ่งในความตึงเครียดระหว่างจีนและฟิลิปปินส์ ที่ลุกโหมรุนแรงสุดอีกครั้งในช่วงไม่กี่ปีมานี้ ในกรณีช่วงชิงอาณาเขตน่านน้ำที่ต่างฝ่ายต่างอ้างเป็นเจ้าของในพื้นที่ทะเลจีนใต้ ซึ่งเชื่อกันว่าคลาคล่ำไปด้วยทรัพยากร และพลังงาน อันได้แก่น้ำมัน และก๊าซธรรมชาติมหาศาล
ฟิลิปปินส์อ้างว่า เรือประมงจีน 8 ลำถูกจับกุมเนื่องจากจับสัตว์น้ำอย่างผิดกฎหมาย และบังคับให้ทอดสมออยู่ในอาณาเขตของฟิลิปปินส์ ใกล้กับหมู่เกาะปะการังสการ์โบโรห์ (Scarborough shoal) ในทะเลจีนใต้ ซึ่งห่างจากชายฝั่งตะวันตกของเกาะลูซอน 124 ไมล์ทะเล
กระทรวงการต่างประเทศปินส์ แถลงว่า เรือฟริเกต ตรวจการณ์ของทัพเรือ Gregorio Del Pilar ไปพบเรือประมงจีนในพื้นที่ดังกล่าวเมื่อวันอาทิตย์ (8 เม.ย.) ขณะที่กำลังล่องลาดตระเวนจับสัตว์น้ำในพื้นที่ฯ แถลงการณ์ระบุว่า เจ้าหน้าที่ทัพเรือปินส์ที่ขึ้นไปตรวจสอบเรือประมงจีนพบว่า มีการเก็บปะการัง หอยกาบยักษ์ และฉลามตัวเป็นๆ ซึ่งผิดกฎหมาย ภายในเรือของพวกเขา
จากนั้นเรือตรวจการณ์จีน 2 ลำก็ล่องมายังเขตน้ำตื้นใกล้หมู่เกาะปะการังฯ เมื่อวันอังคาร (10 เม.ย.) และจอดนิ่งอยู่ระหว่างเรือ Gregorio del Pilar และเรือประมงจีน คล้ายกับว่าจะมาปกป้องการจับกุมเรือประมงจีน
แถลงการณ์เผยว่า จวบจนเช้าวันที่ 11 เม.ย. ทุกอย่างยังคงนิ่งสนิทไม่เปลี่ยนแปลง
ปินส์หวั่นท่าทีจีน
Raul Hernandez โฆษกกระทรวงต่างประเทศฟิลิปปินส์ เผยว่า ขณะนี้ยังไม่ชัดเจนว่าเรือตรวจการณ์จีนติดอาวุธหรือไม่ กำลังพยายามแก้ไขปัญหาอย่างสันติ เขากล่าวในสถานีวิทยุ DZBB กรุงมะนิลาว่า “สิ่งที่เกิดขึ้นขณะนี้ก็คือความนิ่ง ในระหว่างการเผชิญหน้า และพวกเราก็ต้องการจะแก้ปัญหานี้”
Albert del Rosario เลขาธิการกระทรวงต่างประเทศฟิลิปปินส์ได้ติดต่อไปยังนายหม่า เค่อชิง เอกอัครราชทูตจีนประจำฟิลิปปินส์ (คืน 10 เม.ย) เพื่อย้ำว่า พื้นที่ดังกล่าวเป็นอาณาเขตของฟิลิปปินส์โดยสมบูรณ์
แถลงการณ์กล่าวว่า หม่าต้องมาถกปัญหากับ del Rosario ในเช้าวันพุธ (11) ด้วย
ทูตจีนในมะนิลาโต้ สั่งให้เรือปินส์ถอยด่วน
สถานทูตจีนในกรุงมะนิลาได้ทีเผยแถลงการณ์โต้ (11 เม.ย.) อ้างสิทธิของจีนเหนือน่านน้ำในทะเลจีนใต้ รวมทั้งอาณาเขตที่อยู่ในระหว่างการพิพาทที่ใกล้กับชายฝั่งฟิลิปปินส์ด้วย
แถลงการณ์จีนฯ ระบุให้ฝ่ายฟิลิปปินส์ยุติการกระทำที่ผิดกฎหมายโดยด่วน และออกจากพื้นที่ไปเสีย
บริเวณหมู่เกาะปะการังสการ์โบโรห์นั้นจีนเรียกว่า เกาะหวงเหยียน และแถลงการณ์ของสถานทูตจีนฯ ก็ยืนกรานด้วยว่า จีนเป็นเจ้าของแต่เพียงผู้เดียว
“สถานทูตจีนขอประกาศซ้ำว่า เกาะหวงเหยียนเป็นพื้นที่ภายใต้อำนาจอธิปไตยของจีน และผืนน้ำโดยรอบก็เป็นพื้นที่ให้ชาวประมงจีนมีสิทธิ์หาจับสัตว์น้ำ”
“นับแต่โบราณกาล เอกสารจำนวนมากในประวัติศาสตร์จีนระบุไว้ชัดเจนว่า เกาะหวงเหยียนเป็นของจีน”
จีนยืนกรานแต่ไหนแต่ไรว่า ตนมีอธิปไตยเหนือทะเลจีนใต้ทั้งหมด แม้น่านน้ำที่ติดอยู่กับประเทศอื่นๆ ตลอดจนน่านน้ำที่มีระยะห่างจากผืนดินจีนในหลักร้อยไมล์ทะเลด้วย
ฝ่ายฟิลิปปินส์เผยว่า ตนเองก็มีอธิปไตยสิทธิ์ขาดเหนือพื้นที่ทะเลภายในเขตเศรษฐกิจจำเพาะ 200 ไมล์ทะเลจากฝั่ง และย่อมได้รับการสนับสนุนจากกฎหมายระหว่างประเทศ
นอกจากจีนและฟิลิปปินส์แล้ว ไต้หวัน มาเลเซีย บรูไน เวียดนาม ยังคงอ้างสิทธิ์น่านน้ำเหลื่อมล้ำในทะเลจีนใต้ อาจทำให้กลายเป็นปัญหาน่านน้ำสำคัญที่กลายเป็นความขัดแย้งในเอเชียได้
ฟิลิปปินส์และเวียดนามบ่นอุบเมื่อปีที่ผ่านมาว่า จีนมีท่าทีก้าวร้าวในการพยายามเข้ามาแสดงอำนาจเหนือน่านน้ำในทะเลจีนใต้
ปินส์จับมือมะกันต้านจีน
ก่อนหน้านี้ ฟิลิปปินส์กล่าวหาเรือจีน ว่าเข้ามายิงข่มขู่ชาวประมงชาวฟิลิปปินส์ และเรือสำรวจน้ำมัน ตลอดจนมาทำเครื่องหมายไว้บนเกาะเล็กๆ ในอาณาเขตของฟิลิปปินส์
ฟิลิปปินส์กังวลว่า จีนจะปฏิบัติการอย่างก้าวร้าว จึงไปขอให้สหรัฐฯ ช่วยยกเครื่องทัพเรือให้มีศักยภาพ ฝ่ายสหรัฐฯ ก็ใจดีเหลือหลายส่งเรือฟริเกต Gregorio del Pilar สูง 115 เมตรลำดังกล่าว ซึ่งเป็นเรือชายฝั่งปลดประจำการของตนมาให้แทนที่เรือเก่าๆ ของฟิลิปปินส์ในยุคสงครามโลกครั้งที่ 2 ทำให้เรือมะกันฯ กลายเป็นเรือใหญ่และใหม่สุดในกองทัพฯ
สหรัฐฯ ให้คำมั่นว่าจะให้ความช่วยเหลือทางการทหารแก่ฟิลิปปินส์มากขึ้น และเรือตรวจการณ์ลำที่สองก็จะส่งมาให้ในปีนี้ นอกจากนั้นประธานาธิบดีเบนิกโน อากีโน ให้สัมภาษณ์ว่า จะขอเครื่องบินขับไล่รุ่นเอฟ 16 จากมะกันด้วย.