เอเอฟพี - พล.อ.หวอ-งเวียน-ย้าบ (Võ Nguyên Giáp) วีรบุรุษการปฏิวัติเวียดนาม และได้รับการยกย่องให้เป็นนักยุทธศาสตร์ทางทหารที่ยิ่งใหญ่คนหนึ่งในประวัติศาสตร์ ได้เฉลิมฉลองวันคล้ายวันเกิดครบรอบ 100 ปี อย่างเรียบง่ายในวันนี้ (25 ส.ค.) ในโรงพยาบาลทหารในกรุงฮานอย
พล.อ.ย้าบ ทำให้ทั้งโลกต้องตกตะลึงด้วยการเอาชนะกองกำลังทหารฝรั่งเศสที่เป็นเจ้าอาณานิคมในสมรภูมิเดียนเบียนฟู เมื่อปี 2497 และส่งผลให้สิ้นสุดการปกครองของฝรั่งเศสในภูมิภาคอินโดจีน
“พล.อ.ย้าบ คือ ตำนานวีรบุรุษสำหรับเวียดนาม” นายคาร์ล เธย์เยอร์ ผู้เชี่ยวชาญประเทศเวียดนามในออสเตรเลีย กล่าว
พล.อ.ย้าบ เกิดเมื่อวันที่ 25 ส.ค.2454 ใน จ.กว่างบิ่ง ภาคกลางของเวียดนาม ชายผู้นี้ไม่ได้เรียนสายทหาร แต่ศึกษาวิชากฎหมายและเศรษฐกิจ การเมือง ก่อนเข้าร่วมกับโฮจิมินห์ในการต่อสู้เพื่อปลดปล่อยประเทศ
ยุทธวิธีการต่อสู้แบบกองโจรที่ได้รับแรงบันดาลใจจากลัทธิเหมา การต่อสู้แบบโจมตีแล้วหนี และความมุ่งมั่นที่จะต่อสู้ให้ได้ชัยชนะ วิธีการต่างๆ ได้พิสูจน์ให้เห็นผลในสงครามต่อสู้กับกองกำลังสหรัฐฯและเวียดนามใต้ แต่ชัยชนะที่ยิ่งใหญ่ที่สุดยังคงเป็นการต่อสู้ที่สมรภูมิเดียนเบียนฟู ที่กองกำลังเวียดมินห์สามารถเอาชนะฝรั่งเศสได้ด้วยการนำปืนใหญ่เข้าปิดล้อมฐานฝรั่งเศสจากพื้นที่สูง
“นั่นเป็นชัยชนะครั้งยิ่งใหญ่เหนือตะวันตกเป็นครั้งแรก” พล.อ.ย้าบ กล่าว
สองทศวรรษต่อมาหลังจากการสู้รบที่เดียนเบียนฟู พล.อ.ย้าบ ยังคงบัญชาการกองกำลังของเขาเข้าต่อสู้กับกองกำลังทหารจากสหรัฐฯและเวียดนามใต้จนได้รับชัยชนะในวันที่ 30 เม.ย. 2518
วิธีการรบแบบกองโจรของ พล.อ.ย้าบ เป็นแรงบันดาลใจให้นักสู้ทั่วโลก แต่บางคนระบุว่าการต่อสู้ของ พล.เอก ย้าบ ที่ต้องการจะปลดปล่อยประเทศทำให้ชาวเวียดนามต้องเสียชีวิตไปหลายล้านคนเช่นกัน
หลังจากสิ้นสุดสงครามเวียดนาม เขาได้รับการสนับสนุนให้เข้าสนามการเมือง ก่อนออกจากตำแหน่งในคณะกรรมการกรมการเมือง (Politburo) เมื่อปี 2525 แต่ยังคงแสดงความคิดเห็นในประเด็นสำคัญๆ อยู่
ในปี 2549 พล.อ.ย้าบ ระบุว่า พรรคคอมมิวนิสต์กลายเป็นโล่คุ้มภัยให้กับพวกทุตจริตคอร์รัปชัน และในปี 2552 ได้เขียนจดหมายเปิดผนึกถึงประเด็นที่เป็นที่ถกเถียงในสาธารณชนเกี่ยวกับแผนของรัฐบาลในการทำเหมืองแร่บ็อกไซด์
การต่อสู้ของ พล.อ.ย้าบ ยังคงเป็นแรงบันดาลใจให้กับประชาชนชาวเวียดนามมาโดยตลอด เช่น ในการชุมนุมประท้วงในกรุงฮานอยช่วงหลายสัปดาห์ที่ผ่านมา ต่อต้านการกระทำของจีนในน่านน้ำพิพาททะเลจีนใต้ ผู้ชุมนุมต่างชูรูปของ พล.อ.ย้าบ ชูกำปั้น
สื่อทางการของเวียดนาม รายงานว่า ผู้นำระดับสูงของเวียดนามหลายคนเดินทางไปเยี่ยม พล.อ.ย้าบ วานนี้ (24 ส.ค.) แต่ไม่กล่าวถึงการเข้าพักในโรงพยาบาลเป็นเวลาหลายเดือนของ พล.อ.ย้าบ แต่อย่างใด
นายหวอ เดียน เบียน บุตรชายคนหนึ่งของ พล.อ.ย้าบ กล่าวก่อนหน้านี้ ว่า การฉลองวันเกิดจะมีขึ้นอย่างเรียบง่ายกับสมาชิกในครอบครัวที่โรงพยาบาลกองทัพ 108 เขายังกล่าวอีกว่าสุขภาพของบิดายังปกติดี
“เราอาจกล่าวได้ว่าชื่อเสียงของสหายหวอ งเวียน ย้าป และทหารผ่านศึกของเขาในการปฏิวัติ กลายเป็นสัญลักษณ์ของคนทุกรุ่น ที่ประธานโฮจิมินห์ฝึกฝนมาเพื่อก่อตั้งและสร้างยุครุ่งโรจน์ให้แก่ประเทศเวียดนาม” นายเหวียน ฝู จ็อง เลขาธิการใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์ เขียนลงในหนังสือเยี่ยมภายในงานนิทรรศการภาพถ่ายที่จัดขึ้นเพื่อเป็นเกียรติในวาระครบศตวรรษของ พล.อ.ย้าบ.
