เอเอฟพี - กระทรวงต่างประเทศแอฟริกาใต้ปฏิเสธการออกวีซ่าให้ ทะไล ลามะ ผู้นำทางจิตวิญญาณแห่งทิเบต เดินทางเข้าประเทศ เพื่อร่วมอวยพรวันเกิดปีที่ 80 ของอาร์คบิชอปเดสมอนด์ ตูตู เจ้าของรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ ปี 1984 เนื่องจากเกรงว่าการเยือนแอฟริกาใต้ของทะไล ลามะ จะกระทบต่อความสัมพันธ์ทางการค้ากับจีน หนังสือพิมพ์ท้องถิ่นฉบับวันอาทิตย์ (9) รายงาน
“สาธารณรัฐประชาชนจีนเป็นคู่ค้าอันดับหนึ่งของแอฟริกาใต้ และเป็นกุญแจสำคัญที่ช่วยให้แอฟริกาใต้ผ่านพ้นภาวะถดถอย” หนังสือพิมพ์ซิตี เพรสส์ ฉบับรายสัปดาห์ เสนอข้อมูลจากเอกสารลับของกระทรวงต่างประเทศแอฟริกาใต้
เอกสารฉบับนี้ระบุว่า แผนความสัมพันธ์เชิงยุทธศาสตร์ของแอฟริกาใต้นั้นสนับสนุน “นโยบายจีนเดียว” ซึ่งหมายความว่า แอฟริกาใต้ต้องปฏิเสธเอกราชของทิเบต ขณะที่ทางการปักกิ่งมองทะไล ลามะ เป็น “หัวหอกนำการแบ่งแยกดินแดน” และไม่พอใจอย่างยิ่งกับการเคลื่อนไหวของผู้นำทางจิตวิญญาณแห่งทิเบตพลัดถิ่นในต่างประเทศ
“ประเด็นทิเบตเป็นเรื่องสำคัญสำหรับจีนอย่างยิ่ง โดยจีนตระหนักว่าทิเบตเป็นภัยต่ออธิปไตยของชาติ แอฟริกาใต้จึงต้องเคารพการปกป้องอธิปไตยของจีน” เอกสารลับของทางการถูกหนังสือพิมพ์ซิตี้ เพรสส์ นำออกมาเผยแพร่ “รัฐบาลแอฟริกาใต้จำเป็นต้องชั่งน้ำหนักระหว่างบทบาทที่แท้จริง กับบทบาทสมมุติของทะไล ลามะ”
อย่างไรก็ตาม รัฐบาลแอฟริกาใต้ไม่เคยประกาศต่อสาธารณะว่า จะอนุมัติวีซ่าให้ทะไล ลามะ เข้าประเทศหรือไม่ หลังจากผู้นำทางจิตวิญญาณทิเบตมีนัดหมายขึ้นกล่าวสุนทรพจน์ในนครเคปทาวน์ เมื่อวันเสาร์ (8) ที่ผ่านมา เพื่อร่วมอวยพรวันเกิดปีที่ 80 ของเดสมอนด์ ตูตู
ทะไล ลามะ จำใจต้องยกเลิกแผนการเดินทางในวันเสาร์ โดยให้เหตุผลว่ากระบวนการอนุมัติวีซ่าเข้าแอฟริกาใต้ไม่มีความคืบหน้า เรื่องนี้กลายเป็นประเด็นร้อนให้ผู้คนครหา โดยเฉพาะเดสมอนด์ ตูตู ผู้ออกมาวิจารณ์รัฐบาลของประธานาธิบดีจาคอบ ซูมา ว่า “เลวร้ายเสียยิ่งกว่ารัฐบาลเหยียดผิว” จากการก้มหัวให้จีน และเพิกเฉยต่อคุณค่าของการเคลื่อนไหวเรียกร้องเอกราช
สื่อมวลชนแอฟริกาใต้ยังรายงานในวันนี้ว่า ช่วงกลางสัปดาห์ที่ผ่านมาคณะตัวแทนจากพรรคแอฟริกัน เนชันแนล คองเกรสส์ แกนนำรัฐบาล ได้ลอบเดินทางโดยเครื่องบินไปจีนอย่างเงียบเชียบ