เอเอฟพี - กลุ่มนักสิทธิออกมาเผยวันอังคาร (4 ต.ค.) ว่า พระหนุ่มทิเบตจุดไฟเผาตัวในอารามอีก ครั้งนี้นับเป็นครั้งที่ 5 แล้วที่พระทิเบตกระทำอัตวินิบาตกรรม นักเคลื่อนไหวและผู้เชี่ยวชาญมองว่า “เป็นกระแสที่น่าวิตก”
กลุ่มรณรงค์เพื่อทิเบตสากล (ICT) เผยว่า ภาพประท้วงเกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่า ก็เกิดปะทุขึ้นอีกครั้ง เมื่อพระหนุ่ม 17 พรรษา จากอารามกีรติ ในมณฑลซื่อชวนส่งเสียงตะโกนต่อต้านรัฐบาลจีน พร้อมกันนั้นก็พยายามจุดไฟเผาตัว
กลุ่มทิเบตพลัดถิ่นเผยข้อมูลในเมืองอาป้า เมื่อวันจันทร์ (3ต.ค.) ว่า ทันทีที่พระเผาตัวกลุ่มเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยก็มาห้อมล้อมและดับไฟ หลังจากนั้นก็ทุบตีทำร้ายพระ และนำตัวพระไป
เหตุการณ์ดังกล่าวได้รับการยืนยันจากกลุ่มเรียกร้องสิทธิในทิเบตอีกกลุ่มหนึ่งด้วย
ก่อนหน้านั้น เกิดเหตุการณ์เมื่อสองสัปดาห์ที่แล้ว (26 ก.ย.) มีพระหนุ่ม 2 รูป เผาตัวในอารามกีรติเพื่อประท้วงต่อต้านรัฐบาลจีนด้วย
ข้อมูลของนักสิทธิเผยว่า วัดวาอารามทิเบตมีการประท้วงสม่ำเสมอ และการจุดไฟเผากายของพระทิเบตในครั้งก่อน ๆ นั้น ได้กระตุ้นให้เกิดการปราบปรามอย่างรุนแรงตามมาด้วย
กลุ่ม ICT เผยว่า เคลซัง วังชุก พระหนุ่มที่จุดไฟเผากายเมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา ถือรูปองค์ทะไล ลามะ ในระหว่างการประท้วง พร้อมกับเผยว่า อาการในขณะนี้เป็นตายร้ายดีอย่างไรไม่ทราบได้
ทะไล ลามะ ผู้นำด้านจิตวิญญาณของทิเบต ได้ลี้ภัยไปอยู่อินเดียในปีพ.ศ. 2502 หลังจากไม่สามารถรับกฎฯ ของพรรคคอมมิวนิสต์จีนได้ ทั้งนี้รัฐบาลจีนมองว่า ทะไลลามะเป็นนักแบ่งแยกดินแดน
ชายคนหนึ่งที่อยู่ภายในอารามกีรติให้สัมภาษณ์ว่า มีตำรวจมากมายอยู่นอกอาราม
แบรี ซอทแมน รองศาสตราจารย์ประจำมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งฮ่องกง ผู้วิจัยด้านการเมืองเรื่องชาติพันธุ์ เผยว่า การจุดไฟเผาตัวเองในทิเบตนั้นเป็นกระแสที่น่าวิตกกังวล
“ครั้งหนึ่งองค์ทะไลลามะเคยกล่าวว่า การจุดไฟเผากายเป็นบาปและต้องห้าม เพราะเป็นการทำลายชีวิต ดังนั้นกระแสการเผาตัวในครั้งนี้น่าจะมีความซับซ้อนกว่านั้น”
“พระชาวพุทธทิเบตไม่น่าจะลงทุนเผาตัวตายเพื่อทะไลลามะ” แบรีย้ำ
ชาวทิเบตจำนวนมากไม่พอใจเกี่ยวกับการครอบงำจากจีนฮั่น และกล่าวโทษรัฐบาลจีนว่า กำลังจะกลืนกลายวัฒนธรรมทิเบต
ทั้งนี้ ศึกขัดแย้งจีนและชนชาติทิเบตได้ปะทุรุนแรงเป็นจลาจลนองเลือดในเดือนมี.ค. 2551 ที่นครลาซา เมืองเอกของทิเบต และยังขยายวงกว้างไปยังชุมชนทิเบตในมณฑลใกล้เคียง อาทิ มณฑลชิงไห่ โดยจีนเผยข้อมูลผู้เสียชีวิตในเหตุการณ์ครั้งนั้นว่ามีเพียง 21 คน ขณะที่กลุ่มทิเบตพลัดถิ่นชี้ว่า มีผู้เสียชีวิตกว่า 200 คนด้วยน้ำมือของกองกำลังจีน หลักจากนั้นผู้ประท้วงชาวทิเบตก็ถูกติดตามจับกุมในภายหลังอีกหลายพันคน
รัฐบาลจีนแถลงว่าได้ใช้งบพัฒนาโครงสร้างสาธารณูปโภคพื้นฐานลงไปในโครงการพัฒนาทิเบตหลายพันล้านดอลลาร์ จนทำให้ทศวรรษที่ผ่านมามาตรฐานการครองชีพของทิเบตขยับขึ้นอย่างเห็นได้ชัด