สตรีซาอุฯ เริ่มขับรถประท้วงกฎห้ามผู้หญิงจับพวงมาลัย

เอเอฟพี - ผู้หญิงซาอุดีอาระเบียจำนวนหนึ่งเริ่มจับพวงมาลัยขับรถยนต์ในวันนี้ (17) สนองเสียงเรียกร้องบนโลกอินเตอร์เน็ตที่ต้องการแหวกม่านประเพณี “ห้ามผู้หญิงขับรถ” เสียงตอบรับจากเครือข่ายสังคมออนไลน์เปิดเผย

“เราเพิ่งกลับมาจากซูเปอร์มาร์เก็ต ภรรยาของผมตัดสินใจเริ่มต้นวันนี้ด้วยการขับรถไปซื้อของ และขับกลับมา” เตาฟิก อัลซาอิฟ คอลัมนิสต์ชาวซาอุดีอาระเบีย โพสต์ข้อความไว้บนทวิตเตอร์

“ผมกับภรรยาเพิ่งกลับมาจากการขับรถนาน 45 นาที เธอขับรถไปตามถนนเส้นต่างๆ ทั่วริยาด” มูฮัมหมัด อัล-กอห์ตอนี ประธานสมาคมสิทธิพลเรือนและการเมืองซาอุดีอาระเบีย โพสต์ข้อความรณรงค์สิทธิสตรีบนทวิตเตอร์เช่นกัน พร้อมทั้งประกาศกร้าวว่าภรรยาของเขา “พร้อมเข้าคุก เธอไม่กลัวเลย”

ผู้หญิงซาอุดีอาระเบียจำนวนมากฝากคำมั่นสัญญาไว้บนเฟซบุ๊กและทวิตเตอร์ ตอบสนองคำเรียกร้องให้ร่วมกันฝ่าฝืนข้อห้ามดังกล่าว การรณรงค์ครั้งนี้เป็นการเคลื่อนไหวครั้งใหญ่ที่สุด ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 1990 เมื่อสตรี 47 คนถูกจับกุม และลงโทษอย่างรุนแรง

ปัจจุบันกลุ่มนักเคลื่อนไหวไม่ใช้วิธีการนัดชุมนุมเหมือนในอดีต แต่ผู้หญิงซาอุดีอาระเบียที่มีใบขับขี่ของต่างประเทศแต่ละคนต่างพร้อมใจกันขับรถรณรงค์เป็นการส่วนบุคคล

วาญิฮะ อัล-ฮูไวเดร์ นักต่อสู้เพื่อสิทธิสตรีตัวยง ให้สัมภาษณ์กับเอเอฟพีวันนี้ (17) ว่าเธอไม่หวังถึงการชุนนุมใหญ่ เพราะในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา ผู้ที่เป็นแกนนำล้วนถูกเจ้าหน้าที่บ้านเมืองตอบโต้อย่างรุนแรง ทั้งนี้ มานัล อัล-ชาริฟ สตรีนักเคลื่อนไหวอีกคนหนึ่ง ถูกจองจำเป็นเวลา 2 สัปดาห์ หลังจากโพสต์วิดีโอการขับรถของเธอบนอินเตอร์เน็ต นอกจากนี้ มีผู้หญิงซาอุฯ อีก 6 คนถูกจับขณะกำลังเรียนขับรถในกรุงริยาด

ผู้หญิงในซาอุดีอาระเบียต้องเผชิญกับข้อบังคับทางสังคมมากมาย ทั้งเรื่องการแต่งกายที่ต้องปกปิดตั้งแต่ศีรษะจรดปลายเท้าในที่สาธารณะ ความจำเป็นต้องขออนุญาตจากผู้ปกครองที่เป็นผู้ชายก่อนเดินทางไปไหนมาไหน หรือข้อจำกัดเรื่องการทำงาน

สตรีกลุ่มนี้เปิดโครงการรณรงค์ในเฟซบุ๊กภายใต้ชื่อ “วีเมนทูไดรฟ์” (Women2drive) โดยบอกว่า จะเริ่มขับรถตั้งแต่วันนี้เป็นต้นไป “จนกว่าจะได้รับพระบรมราชานุญาตจากกษัตริย์ซาอุฯให้ผู้หญิงขับรถได้”

อันที่จริงซาอุดีอาระเบียไม่มีกฎหมายห้ามผู้หญิงขับรถ ทว่ากระทรวงมหาดไทยได้ออก “ฟัตวา” หรือข้อบังคับทางศาสนา กำหนดว่าไม่สมควรอนุญาตให้ผู้หญิงขับรถ

เมื่อเดือนพฤศจิกายน 1990 มีการชุมนุมใหญ่ประท้วงกฎนี้ ผู้หญิงกลุ่มหนึ่งฉีกหน้าบรรดาผู้ชายซาอุฯ ด้วยการขับรถ 15 คันไปรอบๆ กรุงริยาด ก่อนถูกจับกุมตัว ในเวลานั้น พวกเธอได้รับแรงบันดาลใจจากทหารหญิงสหรัฐฯ ที่มีสิทธิขับรถอย่างอิสระในบ้านของพวกเธอ ขณะที่ผู้หญิงเจ้าของประเทศไม่สามารถขับรถได้

ผู้หญิง 47 คนที่ร่วมการประท้วงในครั้งนั้นถูกลงโทษอย่างหนัก ส่วนหนึ่งถูกสั่งพักงานราชการที่ทำอยู่ ผู้ปกครองของพวกเธอถูกตำหนิอย่างรุนแรง ยิ่งไปกว่านั้น สตรีนักเรียกร้องสิทธิกลุ่มนี้ถูกประณามทำลายชื่อเสียง โดยมีการเผยแพร่แผ่นพับนิยามพวกเธอว่า “หญิงแพศยา”

คลิปต้นเหตุที่ทำให้ มานัล อัล-ชาริฟ ถูกจับกุม