เอเจนซี - ประเทศไทยในฐานะผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่ กำลังส่งสัญญาณขู่ว่าจะเลื่อนการให้สัตยาบันในความตกลงว่าด้วยการค้าสินค้าสำหรับเขตการค้าเสรีอาเซียน (ASEAN Trade in Goods Agreement - ATIGA) ออกไป จนกว่าจะได้ “ข้อตกลงที่เป็นธรรม” ในเรื่องอัตราภาษีจากฟิลิปปินส์ ซึ่งเป็นประเทศนำเข้าข้าวรายใหญ่ที่สุดในโลก เจ้าหน้าที่ฝ่ายไทยหลายรายระบุเมื่อวันนี้ (19)
สมาชิกของสมาคมอาเซียน 10 ประเทศ ซึ่งมีประชากรรวมกัน 540 ล้านคน มีกำหนดให้สัตยาบันในความตกลงว่าด้วยการค้าสินค้าสำหรับเขตการค้าเสรีอาเซียน ในระหว่างการประชุมสุดยอดอาเซียน ที่หัวหิน สุดสัปดาห์นี้ โดยความตกลง ATIGA ดังกล่าวนับเป็นขั้นตอนหนึ่งในหลายๆ ขั้นตอนที่กลุ่มอาเซียนหวังจะให้การรวมกลุ่มประเทศมีความคืบหน้าไปในลักษณะเดียวกับการรวมกลุ่มของสหภาพยุโรป
“ไทยจะนำเสนอเงื่อนไขสุดท้ายต่อที่ประชุมสุดยอดอาเซียนในช่วงสุดสัปดาห์นี้ ว่า เราจะไม่ให้สัตยาบันในความตกลง ATIGA หากไม่สามารถได้ข้อตกลงที่เป็นธรรมจากฟิลิปปินส์ในเรื่องข้าว” เจ้าหน้าที่ระดับสูงของกระทรวงพาณิชย์ ผู้หนึ่งกล่าวกับสำนักข่าวรอยเตอร์
ก่อนหน้านี้ หนังสือพิมพ์ของไทยฉบับหนึ่ง อ้างคำพูดของ นางพรทิวา นาคาศัย รัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์ ที่ระบุว่า ไทยไม่อาจยอมรับข้อเสนอของฟิลิปปินส์ที่จะชดเชยการเลื่อนกำหนดการลดภาษีนำเข้าข้าวออกไป ด้วยการจัดสรรโควตาน้ำเข้าข้าวปลอดภาษีรายปีให้กับไทยแทน ทั้งนี้ เพราะปริมาณโควตาดังกล่าวยังต่ำเกินไป
ตามข้อตกลงการค้าเสรีอาเซียน ฟิลิปปินส์จะต้องลดภาษีนำเข้าข้าวให้ลงมาอยู่ที่ 20 เปอร์เซ็นต์จากระดับ 40 เปอร์เซ็นต์ ภายในวันที่ 1 มกราคม 2010 ทว่า รัฐบาลฟิลิปปินส์ยืนกรานว่าข้าวจัดเป็นสินค้าในกลุ่มที่อยู่ใน “รายการสินค้าที่มีความอ่อนไหวสูง” ซึ่งอนุญาตให้จัดเก็บภาษีนำเข้าในอัตรา 35 เปอร์เซ็นต์
เจ้าหน้าที่ของกระทรวงพาณิชย์ไทยอีกผู้หนึ่ง ระบุว่า ฟิลิปปินส์เสนอให้โควตานำเข้าข้าวปลอดภาษีแก่ไทยเป็นจำนวน 50,000 ตันต่อปี เพื่อชดเชยการที่ฟิลิปปินส์ยังไม่สามารถทำตามเป้าหมายในเรื่องพิกัดภาษีศุลกากรข้าวได้ ในขณะที่ไทยเรียกร้องให้ฟิลิปปินส์เพิ่มโควตาขึ้นเป็น 360,000 ตัน
ดังนั้น รัฐมนตรีพาณิชย์ของทั้งสองประเทศจึงต้องพยายามหาทางแก้ไขข้ดขัดแย้งดังกล่าวให้ได้ ในระหว่างการประชุมสุดยอดอาเซียนในช่วงสุดสัปดาห์นี้
“เรื่องนี้ขึ้นอยู่กับผู้กำหนดนโยบายทั้งสองฝ่ายว่าต้องการจะให้อาเซียนเดินหน้าต่อไปอย่างเข้มแข็งหรือก้าวไปอย่างเชื่องช้าในด้านความร่วมมือกันทางการค้า” เจ้าหน้าที่กระทรวงพาณิชย์ กล่าว
อนึ่ง ข้อมูลจากกระทรวงพาณิชย์ ระบุว่า ปัจจุบันไทยเป็นผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่ที่สุดในโลก โดยมียอดการส่งออกอยู่ที่ 10 ล้านตัน ในปี 2008 และในจำนวนนี้ เป็นข้าวที่ส่งออกไปยังฟิลิปปินส์ 599,677 ตัน
ส่วนในปีนี้ นับตั้งแต่มกราคมเป็นต้นมา ฟิลิปปินส์ได้สั่งซื้อข้าวจากไทยเป็นจำนวน 116,322 ตัน ส่วนใหญ่เป็นข้าวคุณภาพดีสำหรับจำหน่ายตามภัตตาคารต่างๆ ในขณะที่ตลาดข้าวคุณภาพรองลงมานั้น ไทยถูกเวียดนามตีตลาดไปแล้ว เนื่องจากพ่อค้าข้าวเวียดนามเสนอขายในราคาต่ำกว่าข้าวไทย
